اسکلت ساختمان بخشی از سازه محسوب می شود که بدون آن سازه در برابر نیروهای عمودی و جانبی مقاومت پایینی خواهد داشت. اسکلت ساختمان انواع فلزی، فولادی، بتنی، آجری، سنگی، چوبی و خشتی دارند که در این مقاله قصد داریم هر کدام را به طور جداگانه معرفی کنیم و مزایا و معایب هر کدام را بیان کنیم.
انواع اسکلت کدام اند؟
همانطور که در بالا به آن اشاره شد، اسکلت ها انواع فلزی، بتنی، چوبی، سنگی و... دارند که با توجه به شرایط زمین شناسی منطقه مورد نظر و مصالح در دسترس آن، از یک نوع خاص اسکلت ساختمان برای پایداری سازی سازه های خود از آن ها بهره می برند.
اسکلت چوبی
اسکلت چوبی یکی از انواع اسکلت اولیه است که در ساخت ساختمان های مناطق معتدل کاربرد داشته است. در مناطق معتدل جغرافیایی مانند اروپا و شمال و شرق آمریکای شمالی و جنوبی سازه ها بیشتر با اسکلت چوبی جرا می شدند که این امر به معنی وفور درخت در منطقه و در نتیجه چوب فراوان و در دسترس برای ساخت و ساز است.
در این مناطق خانه های مسکونی بیشتر با اسکلت چوبی ساخته می شوند که این امر به دلیل قیمت پایین چوب، سبک شدن سازه، سرعت در اجرای کار و سازگاری چوب با محیط مرطوب است.در ایران نیز در شمال کشور که جنگل های انبوه وجود دارد و آب و هوا مرطوب است در گذشته بیشتر سازه ها با استفاده از چوب ساخته می شدند ولی امروزه این نوع اسکلت طرفداران چندانی ندارد و از قطع درختان در این منطقه جلوگیری می شود در نتیجه استفاده از اسکلت چوبی از رونق افتاده است.
مزایای اسکلت چوبی
معایب اسکلت چوبی
اسکلت خشتی
استفاده از این نوع اسکلت در گذشته بیشتر در خاورمیانه و ایران مرسوم بوده است. سازه های خشتی سازه هایی هستند که در ساخت آن ها از خشت برای احداث ستون های قطور، دیوارهای باربر و سایر اجزا سازه استفاده می شد. این نوع متریال برای ساخت سازه در این مناطق به وفور یافت می شد بنابراین در ساخت بناهای قدیمی موجود بیشتر از این مواد استفاده می شد. در ساخت بسیاری از کاخ های پادشاهان گذشته، معابد و... از اسکلت خشتی بهره برده شده است.
مزایای اسکلت خشتی
معایب اسکلت خشتی
اسکلت سنگی
اسکلت سنگی یکی از متداول ترین انواع اسکلت یا مصالح ساختمانی در طول زندگی بشر است زیرا تقریبا در همه جای کره زمین یافت می شود. استفاده از سنگ به عنوان ستون و دیوار باربر در ساخت سازه در اروپا در دوران روم باستان و رنسانس و در ایران به دوران پیش از اسلام باز می گردد، البته این نوع اسکلت نیز در شرق دور نیز به وفور مورد استفاده قرار می گرفته است.
لازم به یاد آوری است که بسیاری از سازه های آن دوران تا کنون صلابت خود را حفظ کرده اند و بسیاری از آن ها هنوز مورد استفاده قرار می گیرند. استفاده از سنگ نه تنها برای ساخت ساختمان حتی برای ساخت سازه هایی مانند پل هم مرسوم بوده است.
مزایای اسکلت سنگی
معایب اسکلت سنگی
اسکلت فلزی
با پیشرفت تکنولوژی و با ذوب آهن و ابداع فولاد استفاده از اسکلت فلزی در ساخت ساختمان ها، پل ها و... رو به افزایش گذاشت. اسکلت فلزی انواع مختلفی دارد و برای سازه های با کاربری و ارتفاع متغییر، متفاوت است. در اجرای سازه های فلزی، قطعات را معمولا به وسیله جوش دادن، پرچ کردن و اتصالات پیچ و مهره بهم وصل می کنند که در بین آن ها اتصال پیچ و مهره از بقیه مقاومت بیشتری در برابر نیروهای جانبی دارد و روش های پرچ کردن و جوش دادن در رتبه های بعدی قرار دارند. لازم به یادآوری است که اتصال به روش پیچ و مهره علاوه بر استحکام بیشتر سرعت اجرای کار بیشتری نیز دارد.