روش نگهداری گل میخک

معرفی گل میخک و روش نگهداری از آن

گل میخک (نام علمی:Dianthus) این گل در ابتدا توسط گیاه شناس یونانی تئوفرستوس (Theopharastus)، دیانتوس (Dianthus) نامیده شد که گل بومی منطقه خاور نزدیک است.

برخی از پژوهشگران بر این باورند که نام میخک از کلمهٔ تاجگذاری یا تاج خورشید گرفته شده است؛ زیرا این گل، یکی از گل هایی بود که در مراسم تاجگذاری پادشاهان یونان استفاده می شد. این گل، امروزه بیشتر نشانه عشق، افتخار، برتری و جذابیت می باشد. میخک قرمز کم رنگ، نشانگر تحسین و میخک قرمز پر رنگ نشانگر عشق و احساسات بسیار عمیق است.

گیاه شناسی گل میخک

میخک گیاهی چندساله نیمه مقاوم با ساقه های منشعب است. رقم های مدرن میخک گل کاران دائم گل بوده و برای تولید گل بریدنی در گلخانه پرورش داده می شود. محل اتصال برگ ها به ساقه که در واقع همان گره است در میخک کاملا متورم و برجسته است. اولین گره در پایین ساقه گیاه، نسبت به گره بالاتر رشد رویشی بیشتری دارد. شاخساره های رویشی محوری از نظر تعداد برگی که پیش از گل آغازی تشکیل می دهند، متفاوتند. شاخساره هایی که در گره های زیر گل تشکیل می شوند تعداد برگ کمی پیش از گل آغازی تولید می کنند ولی شاخساره های حاصل از گره های پایین، برگ بیشتری تولید کرده و گل با ساقه طویل تر تولید می کنند. گل ها به صورت منفرد در انتهای ساقه ها قرار دارند.دارای رقم های کم پر و پر پر است. لبه گلبرگ ها دندانه دار و اغلب به هم پیچیده است. دارای رنگ های قرمز، سفید، صورتی، زرد و نارنجی می باشد. برخی نیز دو رنگ هستند. این گل اغلب به عنوان گل بریدنی استفاده می شود. گرچه به عنوان گل حاشیه ای و گل گلدانی و نیز در باغ صخره ای هم مورد استفاده قرار می گیرد.از نظر تیپ گل آذین، میخک به دو فرم استاندارد و اسپری یا مینیاتور دیده می شود. در تیپ استاندارد، جوانه های گل زیر گل انتهایی را حذف می کنند تا فقط یک گل درشت به دست آید.

نور و دما

به طور کلی، گل میخک به هوای خنک و نور زیاد احتیاج دارد اما چندان به سرما مقاوم نیست. در واقع در درجه اول نور و پس از آن دما از جمله مهم ترین عوامل مؤثر بر سرعت رشد و گلدهی میخک می باشند. دما، سرعت گل انگیزی و نیز نمو گل را تحت اثر قرار می دهد. دمای بهینه برای تولید گل، °C10 در شب و 13 تا °C16 در روز است. دماهای بالا باعث کاهش قطر گل می شود.شدت نور، تعیین کننده سرعت گل انیزی است. وقتی میزان نور کم است گل انگیزی کند بوده و برگ بیشتری تولید می شود. در نور زیاد، گل انگیزی سریع بوده و ساقه ها در زمان برداشت برگ کمتری دارند. ولی سرعت نمو گل تحت تأثیر میزان تابش نور قرار نمی گیرد. نور کم باعث ایجاد ساقه های ضعیف و در نتیجه کاهش کیفیت گل می شود. فتوپریود اثری مستقیم روی گلدهی و وضعیت ساقه دارد. گیاهانی که در شرایط نوری زیر 8 ساعت رشد می کنند دارای ساقه های بلندتر، گل های کمی درشت تر و شاخه های جانبی بیشتر هستند. ولی آن هایی که در فتوپریود زیر 16 ساعت رشد می کنند ساقه های کوتاه تر و شاخه های جانبی کمتری دارند.
خاک

گرچه گل میخک در خاک های به نسبت سنگین بهتر از گل های دیگر مقاومت می کند ولی کیفیت و میزان محصول آن دراین شرایط کاهش می یابد. خاک باید دارای زه کشی خوب باشد، بنابراین خاک های شنی لومی که با مواد آلی اصلاح شده اند بسیار مناسب هستند، ترکیب خاک مناسب شامل 10% رس، 40% ماسه و 50% پیت است. خاک های اسیدی را دوست ندارد و pHخنثی و یا 6 -7 برای آن مطلوب است.

آبیاری

خاک گل میخک باید همیشه مرطوب باشد. بنابراین بسته به عوامل مختلف مانند بافت خاک، طول روز، دما و رطوبت هوا، تناوب آبیاری متفاوت است. زمانی که شدت نور کم باشد، با کاهش مقدار آب در دسترس گیاه می توان از ایجاد شاخه های ضعیف جلوگیری کرد.

کوددهی

کمبود نیتروژن باعث می شود رشد گل میخک کم شده، برگ ها نازک و باریک شوند و انحناء طبیعی آن ها از بین برود. باید کودهای پتاسیم دار و فسفره به خاک اضافه شود که میزان نیاز این کودها به تقریب 4 برابر کودی است که برای بستر کاشت گل های یک ساله توصیه شده است. محلول پاشی آهن نیز توصیه شده است. میخک به کمبود بُر حساس است و علائم آن شامل:1- گل ها و غنچه های بدشکل 2- تولید شاخه های کوتاه 3- انشعابات زیاد در انتهای ساقه است.

کاشت و تکثیر گل میخک

دانه های میخک را می توان از گل های میخک جمع آوری کرد و همچنین می توان آن ها را از فروشگاه های محصولات باغبانی نیز تهیه کرد. دانه های گل میخک را باید شش تا هشت هفته قبل از آخرین سرما کاشت. دانه گل میخک را می توان فقط روی خاک قرار داد یا آن را با لایه نازکی از خاک پوشاند. گل میخک به آسانی رشد می کند و آفتاب کامل و خاک غنی با زهکشی خوب را ترجیح می دهد. گل میخک در بهار گل می دهد.در صورتی که دانه های گل میخک در زمین کاشته شود باید آن ها را در فاصله 25 تا 30 سانتی متر کاشت.

در صورت شکل گیری بذرها می توان از آنان برای تکثیر استفاه کرد. بذرها را می توان در پاییز و یا در اواخر زمستان در مخلوط خاک برگ +کوکوپیت مرطوب و در مکانی گرم کاشت اما بعد از جوانه زنی بذرها بهتر است که انان را به مکانی خنک تر منتقل کرد زیرا در محیط گرم رشد ضعیفی خواهند داشت. از قلمه چوب نیمه رسیده این گیاه که در بهار تهیه می شود و یا قلمه چوب سبز که در تابستان از گیاه گرفته می شود می توان جهت تکثیر این گیاه استفاده کرد. قلمه ها به طول 7-5 سانتیمتر تهیه می شوند و اگر قسمتی کوچک از چوب قدیمی تر در پایین قلمه ها و همراه انان باشد ریشه زایی بهتر انجام می شود. البته ریشه زایی در قلمه های این گیاه پایین است و در صورت استفاده از هورمونهای ریشه زایی احتمال تولید ریشه و و گرفتن قلمه ها افزایش می یابد. را می توان در مخلوط کوکوپیت +پرلایت کاشت. محیط را باید مرطوب نگهداری کرد.

نگهداری از گل میخک

از جمله نیازهای گل میخک می توان به نور کامل اشاره کرد. همچنین، در فصل زمستان هر دو هفته یکبار و در تابستان هر 2 الی 3 روز یکبار می بایست آبیاری شود.

کاشت گل میخک در گلدان

گل میخک بسیار مناسب جهت کاشت و نگهداری در گلدان می باشد و نگهداری از آن در بالکن و در منزل می تواند فضایی بسیار زیبا را پدید آورد. این گل زیبا معطر بوده و در رنگ های متنوعی موجود می باشد که به همین علت توجه و علاقه باغبانان و زراحان فضای باز را به خود جلب کرده است.

هرس گل میخک

این گیاه از هرس پذیری خوبی برخودار است و می توان با انجام عمل هرس اندازه و تا حدودی شکل آن را کنترل کرد بنابر همین مسئله گاهی از گیاهان میخک ژاپنی به عنوان پرچین استفاده می شود البته عمل هرس به شکل منظم به دلیل قطع پی در پی ساقه های انتهای موجب کاهش احتمال شکل گیری گلها خواهد شد و اگر گلدهی این گیاه مد نظر است می توان زمان هرس را به بعد از گلدهی موکول کرد. اگر شکل و فرم درختچه ای این گیاه مد نظر است می بایست با قطع شاخه های زیرین می توان بلند شدن شاخه های اصلی را تحریک کرد.

برداشت گل میخک

بهترین زمان برداشت در طول شبانه روز اوایل صبح است، موقعی که گل ها در تورم کامل هستند. برداشت گل ها به وسیله چاقو یا قیچی های تیز انجام می گیرد. بعد از برداشت، گل ها درجه بندی شده و در محلول دوام بخش در دمای 1 تا 6 درجه سانتیگراد قرار داده می شوند. گل ها در مراحل مختلف قابل برداشت هستند. از زمان جوانه خیلی سفت تا موقعی که گلبرگ ها روی کاسبرگ ها خم می شوند. برداشت جهت حمل به بازارهای دور بهتر است موقعی باشد که گلبرگ باندازه 5/1 5/0 سانتیمتر بالای کاسبرگ رشد کرده باشند و دارای رنگ مطلوب رقم باشد. ارقام اسپری میخک زمانی برداشت می شوند که دو تا سه گل باز شده و بقیه جوانه ها رنگ گرفته اند.در ارقام استاندارد 2 تا 3 گره و در ارقام اسپری 3 تا 4 گره در زیر محل برش در زمان برداشت گل نگه داشته می شود، تا جوانه لازم برای دوره بعدی گلدهی وجود داشته باشد.

آفات و بیماریهای گل میخک

شته‏ها ممکن است نوک ساقه ‏ها را از بین ببرند برای مبارزه با آنها از اسپری حشره‏ کش‏های سیستمیک استفاده می‏ کنند.این گیاهان به بیماری لکه دار شدن نیز مبتلا می شوند. در صورت ابتلای گیاه به بیماری‏های ویروسی چاره‏ای جز در آوردن گیاه از خاک و از بین بردن آن وجود ندارد.