روش نگهداری و کاشت گل داوودی
مشخصات:
اسم علمی گیاه داوودی Chrysanthemum، از خانواده Compositae می باشد. این جنس دارای 200 گونه ازگیاهان یک ساله، چند ساله، علفی و گلخانه ای است. قسمت تحتانی ساقه این گیاه تقریبا خشبی بوده و برگهای سبز تیره دارد. گل آذین گیاه داوودی کلاپرک وگلچه های کناری آن زبانه ای و گلچه های میانی آن لوله ای می باشند. گلهای داوودی در واریته های مختلف دارای رنگهای متفاوت است.
طرز کاشت گل داوودی:
گل داوودی به دو طریق در هوای آزاد و در گلخانه کشت می شود که هرکدام از آنها را به صورت گلدانی و با هوای آزاد می توان پرورش داد.
اگر بخواهیم از گل داودی در پائیز استفاده کنیم، احتیاج به گلخانه ندارد و کاشت و برداشت آن در زمین و هوای آزاد امکان پذیر بوده و عملیات ازدیاد هم در هوای آزاد صورت می گیرد و اگر بخواهیم در زمستان استفاده کنیم، کاشت و داشت آن احتیاج به گلخانه دارد.
بعضی از تهیه کنندگان گلهای داودی در سه ماهه اواخر پائیز و زمستان از پوشش نایلونی استفاده می کنند که البته این موضوع به عوامل طبیعی و شرایط اقلیمی مکان بستگی دارد.
تهیه و ازدیاد گل داوودی:
معمولا به سه طریق نشاء گل داودی را می توان تهیه کرد:
طریقه اول: خود پاجوش را از کنار بوته مادر با ریشه هایی که تولید کرده جدا و در داخل گلدان یا زمین اصلی می کارند.اغلب مشاهده شده که انواع بیماریها از طریق خاک به گیاهان جدید منتقل می شود.پس ازدیاد بطریقه پاجوش ریشه دار بصلاح و مصلحت تولید کنندگان نمی باشد.
طریقه دوم: پاجوش های سالم را انتخاب کرده و سر و ته پاجوش را قطع نموده و به اندازه ده یا پانزده سانتیمتر از قسمت ساقه مانند قلمه استفاده کرده و در داخل خاک گلدان یا خزانه انتظار گلخانه و یا هوای آزاد به نگهداری و پرورش قلمه های کاشته شده مطابق معمول باغبانی مبادرت می ورزند.
طریقه سوم: پس از قطع ساقه های چیده شده گل آنچه که در خزانه ها یا گلدانها از بوته گل داودی باقی می ماند، برای استفاده قلمه مناسب است و قلمه ها را باید بالاتر از زمین و بطول بیست سانتیمتر قطع نموده مطابق معمول قلمه طوری سر و ته آن را آماده نمود که مقطع آن زیر جوانه واقع شده و طولش در حدود 10 سانتیمتر و برگها نه قطع و نه کوتاه گردد و کاملا سالم و شفاف باشد.قلمه های به دست آمده را می توان در داخل خاک گلدان و یا خزانه ها در هوای آزاد کاشت.
پس از تقریبأ سه چهار هفته قلمه ها ریشه دار می شوند و در این موقع هریک از آنها را باید در گلدان جداگانه و یا باغچه های آماده شده برای پرورش گل نشاء کرد.
پرورش قلمه در خزانه انتظار:
کار ازدیاد گل داوودی ( قلمه کاری) را می توان در فاصله زمانی از اواسط بهمن ماه تا اوایل اردیبهشت انجام داد این موضوع به موقعیت اقلیمی و شرایط آب و هوایی مکان ارتباط دارد. ولی بهترین تاریخ عمل قلمه زنی از اواسط اسفندماه تا اواسط فروردین ماه است.
عمل قلمه کاری اگر زودتر انجام گیرد، ریشه و ساقه ها بطئی رشد کرده و گل پرورش یافته درشت می شود و با العکس اگر عملیات کشت قلمه دیرتر صورت گیرد، رشد و نمو گیاهی سریع و بوته ها ضعیف تر و گلها کوچک تر خواهد شد.
حرارت مورد نیاز:
برای سرعت دادن به رشد و نمو ریشه و ساقه قلمه ها درجه حرارتی در حدود 15 تا 18 درجه سانتیگراد ضرورت دارد.برای کاشت در بهمن ماه حرارت مصنوعی اجتناب ناپذیر است ولی در اواخر اسفند تا فروردین نیازی به گرمای گلخانه ای ندارد.
قلمه های کاشته شده نسبت به تابش آفتاب حساسیت ندارند و اگر چنانچه باغبانی بخواهد با حصیر مانعی برای نور آفتاب تند ایجاد نماید، این نکته را باید توجه نماید که برگهای قلمه به هیچ وجه پژمرده نشوند.توصیه می شود که عمل آبیاری از روی خاک انجام گیرد.
در غیر اینصورت با آبیاری طریقه آب پاشی گندیدگی برگها یا بیماریهای ناخواسته را موجب خواهد شد.در خزانه انتظار چه در هوای آزاد وچه در گلخانه سرد قلمه های کاشته شده را می توان به وسیله پوشش نایلونی بخوبی تا ریشه کردن گیاه حفظ کرد.
با این عمل مقدار زیادی در کارهای معمولی مربوط به عملیات باغبانی را می توان صرفه جویی نمود و عمل پوشش نایلون به ارتفاع نیم متری از سطح خاک با گذاشتن میله های سیمی به راحتی امکان پذیر خواهد بود.از اوایل تا اواسط تابستان به سبب توسعه ریشه ها، بایستی گلدانها و یا مکان قلمه ها در خزانه را تعویض نمود.جابه جایی قلمه ها گاهی اوقات چهار یا پنج بار باید صورت گیرد و هر بار فواصل ردیف و بوته ها را باید مطابق بزرگی گیاه در نظر گرفت.
هرگاه گل داودی در حال رشد و نمو بحالت طبیعی رها شود، سر شاخه های زیادی از ساقه اصلی منشعب شده و در نتیجه تعداد گلها فراوان و اندازه هر گل کوچک خواهد شد به طوریکه از یک ساقه اصلی که از ریشه خارج شده در حدود ده پانزده شاخه جدید به وجود آمده و حالت یک دسته گل را نمایان می سازد.
برای داشتن یک گل بزرگ توپی کافی است باغبان ساقه گل داودی را مرتبأ مطابق دستور هَرَس نماید.
البته این موضوع تک گل بودن یا دسته گل به وجود آمدن دلیل به بدی یا خوبی گل داودی نیست، بلکه این مسئله مربوط به سلیقه شخصی می باشد.اغلب مردم به تک گل علاقمندی بیشتری نشان می دهند.
برای اینکه گل داودی ( تک گل) زودتر به دست آید کافی است که فقط یک بار پایانه ( جوانه انتهایی) قطع شود و در غیر اینصورت برای گل زمستانه دوبار قطع پایانه نتیجه مطلوب را خواهد داد.
تعیین تاریخ برداشت گل داودی:
در میان گلها، گل داودی از گلهائی است که تغییرات تاریخ برداشت آن ( یعنی روز، هفته یا ماه) توسط باغبان می تواند به آسانی انجام گیرد.چون این گل حساسیت خیلی زیادی در برابر تغییرات طول زمانی روشنائی دارد ولی این موضوع بی ارتباط با مسئله اقتصادی تهیه گل نیست.
همانطوریکه اغلب تولید کنندگان گلهای زینتی در جریان امر هستند، چون گل داودی در پائیز و تا نیمه زمستان می تواند مورد استفاده قرار گیرد، از نظر هزینه های غیر قابل اجتناب پرورش و توزیع این گل از فصل سرما، توجه بیشتری را باید مبذول داشت.
با در نظر گرفتن اینکه گل داودی در زمان پرورش در داخل گلخانه احتیاج به حدود 16 درجه سانتیگراد حرارت می باشد، از نظر هزینه تولید گرما مسئله بزرگی را در زمستان برای تولید کننده فراهم می نماید.
همانطوریکه قبلا توضیح داده شد، بالاخره برای تعیین تاریخ برداشت گل داودی ازاثرات روشنائی ( درکم و زیاد کردن فاصله روشنائی) استفاده کرد حتی می توان روز برداشت ( چیدن گل) این گل را تعیین نمود برای این کار از تاریک یا روشن نگهداشتن محل رشد و نمو بوته های گل داودی می توان به نتیجه خیلی خوبی رسید.
برای تعیین تغییرات مدت روشنائی مورد لزوم گل داودی می توان از پارچه کاملا سیاه رنگ استفاده نمود. البته در بعضی از نقاط با شرایط آب و هوائی مناسب عده ای از پرورش دهندگان گلهای زینتی از نایلون سیاه استفاده می نمایند.
برای کسب موفقیت بیشتر دراستفاده از این پوشش ها باید دقت کردکه کوچک ترین روزنه روشنائی وجود نداشته باشد. اگر کرت ها یا خزانه های تولید گل، در هوای آزاد باشد می توان با درست کردن کمانه های میله آهنی که بطرفین کرت یا خزانه فرو برده می شود، نایلون یا پارچه به راحتی روی این میله های آهنی را پوشاند.(این کار شبیه خزانه های تولید نشاء گوجه فرنگی و یا تولید توت فرنگی است که اغلب باغداران بکار با آنها آشنائی دارند).
با در نظر گرفتن مطالب گفته شده فوق همچنین با ایجاد روشنائی مصنوعی به وسیله لامپ مهتابی یا لامپ های معمولی می توان تغییراتی در تعیین تاریخ برداشت گل داودی به وجود آورد.
برای به عقب بردن تاریخ برداشت گل داودی در تابستان احتیاج به نور مصنوعی نیست ولی از شروع فصل پائیز گل داودی در بعضی از مناطق نیاز به روشنائی دارد.
کود مورد نیاز گل داودی:
گو اینکه مزرعه گل داودی نیاز مبرم به کود کامل ( ازت + فسفر + پتاس) دارد ولی توصیه می شود که از میان آنها کود ازت دار ( اوره) بیشتر مصرف شود.چون مقدار کود لازم بازهم با ارقام گل داودی ارتباط مستقیم داشته و بعضی از آنها نسبت به کم یا زیاد شدن کود حساسیت نشان می دهند بهتر است باغبانها با متخصصین مربوطه در این مورد مشاوره نمایند.
برای اینکه باغبانها و علاقمندان گل داودی از مقدار و نوع و زمان مصرف کود شیمیائی نگرانی و واهمه نداشته باشند به آنها توصیه می شود که در صورت امکان از کودهای قابل حل در آب ( وتابل) استفاده نمایند و این کار معمولا در مواقع ضرورت توأم با سمپاشی بدون نیاز بکار مجدد انجام پذیر خواهد بود.