بروکلی از خانواده کلم ها می باشد و بهترین فصل برداشت آن پائیز و زمستان است ساقه بروکلی باید سفت بوده و سر آن بنفش یا سبز تیره باشد. تمامی کلم ها غنی از ویتامین C. هستند. کلم پیچ و بروکلی سرشار از ویتامین A. می باشند. این سبزیجات پروتئین بیشتری نسبت به سبزیجات نشاسته ای دارند.
کلم ها گیاهان دو لپه ای و علفی و دوساله اند که بر حسب قسمت هایی که برداشت می شوند، به صورت یکساله یا دوساله کشت می شوند.
نیاز های اکولوژی
برای کیفیت محصول میانگین ماهیانه 16 درجه سانتی گراد و یا کمی پایین تر نیاز است و گیاه پس از تشکیل گل، از دما های زیر صفر آسیب می بیند.
گونه های زودکشت یا میان کشت کلم بروکلی، برای گل دهی نیاز به دوره سرما ندارند، در صورتی که گونه های دیرکشت یا زمستانی، نیازمند سرما (برای گل دهی) می باشند. هیبرید های بروکلی هد های یکنواخت تری تولید می کنند. در آن ها یک هد منفرد به اندازه یک کلم گل متوسط است.
PH مناسب برای رشد کلم 6 تا 8 است. در صورت اسیدی بودن خاک، باید به آن آهک اضافه شود.
روش کاشت کلم بروکلی
زمان کاشت
با توجه به آب و هوای محل، در فصل بهار یا پائیز بذر را در خزانه یا محیط گلخانه ای می کارند. در مناطق سردسیر و یا سرد معتدل، بذر را در اواخر پائیز در خزانه یا گلخانه می کارند و در اوایل فصل بهار، بوته های جوان را به محل اصلی منتقل می کنند.
آماده سازی خاک
کلم ها در تمامی خاک ها به خوبی رشد می کنند، ولی انواع زودکشت بهترین رشد را در خاک های لوم شنی یا لوم یا سیلیتی لوم غنی دارند. PH مناسب برای رشد کلم 6 تا 8 است. در صورت اسیدی بودن خاک، باید به آن آهک اضافه شود.
مقدار مصرف بذر
میزان مصرف بذر کلم بروکلی 300 گرم در هکتار است؛ که پس از کاشت بذر، نشاء رو به زمین اصلی منتقل می کنند.
فاصله کاشت
پس از آنکه بوته ها رشد کردند و 4 تا 5 برگه شدند آن ها را به محل اصلی منتقل نموده و به فاصله 30 تا 90 سانتیمتر از یکدیگر بر روی خطوطی موازی که فاصله آن ها از یکدیگر 100 تا 120 سانتیمتر باشد نشاء می کنند. کلم های با هد بزرگ را معمولا با فاصله بیشتر و انواع کوچک تر را با فاصله کمتر کشت می کنند.
روش کاشت
عمق مناسب برای کاشت بذر ها 3 تا 5/3 سانتیمتر و برای کاشت نهال ها کمی عمیق تر از محل استقرار اولیه خود در زمین است.
برای کشت کلم بروکلی ابتدا بذر ها رو در سینی کشت و یا قسمتی جدا از زمین اصلی کشت می کنند.
روش کشت بذر در سینی نشا و سپس انتقال آن به زمین (نشا کاری)، در مناطق سردسری قابل اجرا است. محصولاتی مانند کلم قمری را نمی توان نشا کاری کرد.
قبل از انتقال کلم ها از سینی نشا به مزرعه، گیاهان کوچک را با قرار دادن تدریجی در معرض دما های پایین تر در دوره های 10 روزه، مقاوم می کنند. گیاهان را می توان با قرار دادن در مضیقه ی آبیاری نیز مقاوم نمود. معمولا در روند مقاوم سازی از هر دو روش استفاده می شود. کلم ها را معمولا روی بستر کشت نموده و فاصله آن بسته به اندازه گیاه در زمان بلوغ، تغییر می کند. بوته های براکلی به صورت مستقیم روئیده و طول آن ها حدوداَ به یک متر می رسد. فاصله هوایی هر بوته از چهار طرف با یکدیگر 30 سانتیمتر مقرر گردیده.
کود دهی
از کود استارتر برای نهال ها شروع کنید و زمانی که بوته ها به نیمه رشد رسیده اند می توان از کود های حاوی ازت استفاده کرد.
با توجه به نتایج آزمایش خاک، کود مورد نیاز را به گیاه بدهید. در مرحله بعد توصیه می شود از کود NPK با ترکیب 20-20-20 به نسبت 3 در هزار به صورت محلول پاشی استفاده کنید. 15 روز بعد از کود NPK با ترکیب فسفر بالا مانند 20-50-5 و در مرحله آخر قبل از برداشت محصول از کود NPK با ترکیب پتاس بالا مانند 36-12-12 استفاده کنید.
نگهداری و مراقبت ها
بروکلی به نور کافی و رطوبت نسبی مناسب احتیاج دارد.
این گیاه به مواد غذائی فراوان احتیاج دارد و به همین علت بایستی به خاک محل کشت کلم به مقدار کافی کود داده شود.
وجین کردن و کندن علف های هرز ضرورت فوق العاده دارد و بایستی رطوبت کافی همیشه در زمین وجود داشته باشد.
خیسانیدن بذور فوق به مدت 48 ساعت در آب قبل از کاشت جوانه زنی و سبز شدن بذور را تا 40 درصد تسریع می نماید.
بذر کلم از زمان کاشت به آبیاری منظمی نیاز دارد، آب زیاد یکباره می تواند به گیاه خسارت زیادی بزند. باید دقت نمود که در زمان آبیاری آب بر روی برگ های محصول پاشیده نشود، زیرا در اینصورت محصول دچار پوسیدگی می شود.
برداشت
قسمت خوردنی براکلی عبارتند از:: غنچه های نشگفته و بهم چسبیده و سبز رنگی است که به صورت گره های بهم فشرده شده ای بر روی ساقه قرار دارند و همچنین ساقه حاوی این غنچه ها.
در ابتدا یک سر بزرگ در وسط بوته نمایان می شود. وقتی این سر برداشته شد سر های جانبی شروع به نمایان شدن می کنند. اندازه این سر 13 تا 15 سانتیمتر است. قبل از اینکه غنچه های دکمه مانند بر روی سر شروع به باز شدن و تبدیل به گل شدن بکنند آن را قطع کنید. این همان قسمت خوراکی براکلی است. سر های جانبی از زاویه بین شاخه و ساقه بیرون می آید. قطر یک سر رسیده حدود 15 سانتیمتر است. چنانچه قصد دارید مدتی این سر ها را نگهدارید، باید آن ها را در دمای صفر درجه با رطوبت زیاد قرار دهید.