اهمیت بازیافت خودرو

هزینه ی اسقاط خودرو در ایران تا چندی پیش از طریق مالیات واردات خودرو در ایران تامین می شد، با توقف واردات طی دوسال گذشته اخبار متعددی از بسته شدن یا معلق شدن بسیاری از مراکز اسقاط و بازیافت به گوش می رسد که حاکی از توقف بازیافت خودروست.

خودرو تا چه اندازه قابل بازیابی است؟
در حال حاضر با وجود خردکن های صنعتی تا 75 درصد مواد خودرو قابل بازگشت به چرخه مصرف هستند. در واقع تنها 30 درصد از پلیمرها و 5 تا 10 درصد فلزات از مراکز بازیافت دور ریخته شده و باقی همه بازیافت خواهند شد. در عین حال هنگام اسقاط اصولی خودرو پس از جداسازی باتری، تایرها و کاتالیزور، مایعات خودرو از قبیل روغن ها، خنک کننده رادیاتور و گاز تبرید تهویه همگی تخلیه شده و از بازگشت این مواد به طبیعت جلوگیری می شود. در ضمن برداشتن قطعات با ارزش تر همچون استارت، آلترناتور و مولتی مدیای خودرو و انتقال به مراکز تخصصی نیز اقدامی است که چرخه بازگشت برخی مواد سازنده به مرحله مصرف را کوتاه می سازد.

می توان پیش بینی کرد که در کشورمان به دلیل عدم رعایت برخی استانداردها و حضور خودروهای قدیمی در سیستم حمل و نقل بازگشت چندی از این قطعات به بازار خرید و فروش امری محتمل است و از میزان ماده بازیافت شده کاسته خواهد شد، اما به طور کلی می توان انتظار داشت که اکثریت حجم فلزات به چرخه بازیافت بازخواهند گشت.

در فرنگ چه می گذرد؟
درسال 2017 هشتاد و نه درصد از خودروهای از رده خارج به پروسه بازیافت سپرده شده، این آمار میانگین بازیافت کشورهای اروپایی را نشان می دهد. بالاترین درصد را بریتانیا با 92 درصد به خود اختصاص داده و جایگاه دوم از آن فرانسه می باشد. این آمار بیان می کند که مواد اولیه ی 5.3 میلیون خودرو معادل (برابر با 5.7 میلیون تن مواد اولیه) از راه بازیافت به چرخه استفاده بازگشته است.

اما این ارقام چه مفهومی می تواند داشته باشد؟

مراکز اسقاط: نیروگاه برق
آمار تابستان سال 98 نشان می دهد 2.5 میلیون خودروی فرسوده، اعم از سواری- مینی بوس- اتوبوس - کشنده، در انتظار خارج شدن از چرخه مصرف هستند، با تقریب خوبی می توان متصور شد این تعداد خودرو و دیگر انواع وسایل نقلیه برابر با 4 میلیون تن فلز (غالباً فولاد) را در خود جا داده اند.

با اختیار داشتن خردکن های صنعتی 98 درصد از مقدار فوق قابلیت بازگشت به صنعت را داراست. اما این رقم از چه لحاظ حائز اهمیت است؟

برای استخراج فولاد علاوه بر زغال سنگ، اکسیژن و آهک مصرفی مقدار زیادی انرژی مربوطه از طریق برق تامین می شود. به گفته کارشناسان در ایران نزدیک به 600 کیلووات ساعت به ازای هر تن فولاد تولیدی انرژی الکتریکی احتیاج است.

این میزان برای ایجاد فولاد آماده استفاده در صنعت از فولاد بازیافتی تنها 25درصد است که برابر با 150 کیلووات خواهد بود که پس از ادغام آمار فوق با این رقم خواهیم دید که با استخراج فولاد سرگردان در خودروهای فرسوده می توانیم 1 میلیارد و 800 میلیون "مگاوات" در مصرف برق صرفه جویی کنیم.