گوجه سبز که در واقع حالت نارس آلو می باشد، بر روی درختی به همین نام از خانواده گل سرخیان می روید. درخت گوجه سبز در نواحی معتدل بهترین رشد را دارد.
گیاه شناسی
اولین نمونه های گوجه سبز در کشور فرانسه از درختان آلویی که میوه های سبز رنگ داشتند به دست آمدند. گوجه سبز نوع تغییر یافته ای از آلو های اروپایی می باشد. گوجه سبز درختی خزان پذیر به ارتفاع 4٫5 الی 3٫5 متر است که در فصل بهار شکوفه هایی به رنگ سفید و تقریبا قبل از ظاهر شدن برگ ها تولید می کند.
میوه گوجه سبز شکلی گرد و مدور و پوستی صاف و براق به رنگ سبز دارد که البته در اثر ماندگاری بر روی درخت و رسیدن بیش از اندازه به سبز، زرد تغییر رنگ می دهد و گاهی در برخی از قسمت های هاله ای از رنگ صورتی، قرمز را نیز به شکل کم رنگ نشان می دهد زمانی که به چنین رنگی در می آید از نظر طعم و مزه نیز ترشی آن کمتر می شود.
این درختان در سن 6-4 سالگی به میوه دهی قابل قبولی می رسند و به طور کل عمری تا حدود 70 سال دارند، اما حداکثر تولید اقتصادی و میوه ی آنان تا حدود سن 40 سال است.
شرایط اقلیمی و خاکی
از نظر مقاومت در برابر سرماى زمستان، انواع آلو و گوجه سبز مشابه سیب وآلبالو هستند و نیازهاى سرمائى آنها بر حسب رقم با 500 تا 1800 ساعت دماى کمتر از 7 درجه سانتیگراد برآورده می شود.
این گیاهان به طور کلى خاک هاى لمونى شنى را ترجیح می دهند و خاک هاى سنگین و مرطوب را بهتر از دیگر میوه هاى هسته دار تحمل می کنند.
شرایط کاشت
بر حسب میزان رشد آن، فاصله درختان آلو و گوجه 7-5 متر می باشد. در کشورهاى خارج توانسته اند در شرایط بسیار مناسب تا 35 تن در هکتار محصول برداشت کنند ولى در ایران معمولاً میزان محصول از 7-3 تن در هکتار بیشتر نمی شود.
آبیاری:
پس از کاشت نهال گوجه سبز و در طی سال اول بعد از کاشت می بایست آبیاری به شکل منظم و مرتب انجام شود تا ریشه های درخت به خوبی توسعه پیدا کنند. یعنی هفته ای دو مرتبه به شکل عمیق آبیاری شود. در طی فصل رشد می توان این درختان را هر 3-2 هفته یکبار به شکل عمقی آبیاری کرد. آبیاری مناسب موجب رشد و میوه دهی خوب و میوه های پر آب می شود.
خاک:
گوجه سبز برای رشد به خاک لمونی نیاز دارد. البته این درخت توانایی تحمل هر نوع خاکی را به شرط زهکش مناسب دارد و می تواند در خاک های مرطوب و سنگین هم رشد کند. اما به طور کلی در خاک غنی از مواد غذایی با زهکش مناسب بهترین رشد را دارد. در ضمن درخت به آب ایستایی نیز حساس است.
دما:
با توجه به رقم درخت و این که بومی نواحی معتدل سرد بوده قادر است سرما را تحمل کند و برای گلدهی و میوه دهی نیاز به یک دوره سرما دارد. البته قادر است دمای زیاد را نیز تحمل نماید. به طور کلی در زمستان دمای تا -30 درجه سانتیگراد و در تابستان تا حدود 40 درجه را در صورت نبود تنش خشکی و کم آبی قادر است تحمل کند.
تکثیر گوجه سبز:
کشت با هسته: در این روش ابتدا میوه باید بر روی درخت برسد. سپس هسته از میوه جدا می شوند تا بقایای میوه کاملا حذف شود. پس از آن هسته ها را در محلی خشک و خنک قرار می دهند تا کاملا خشک شود. بعد باید سه ماه در خاک اره در دمای 5 درجه سانتیگراد قرار بگیرد تا نیاز سرمایی آن برطرف شود و سپس در بستری مناسب، گرم، روشن و به دور از نور مستقیم خورشید کشت شوند.
پیوند زدن: این روش مرسوم ترین روش تکثیر این درخت بوده و در این روش اواخر بهار یا اوایل تابستان که درخت در مرحله پوست انداختن می باشد پیوندک گرفته می شود و بر روی پایه قرار می گیرد. پیوندک باید از درختی تهیه شود که باردهی زیاد دارد و کیفیت میوه آن هم مناسب است. پایه ای که انتخاب می شود، باید متناسب با شرایط خاک باشد. معمولا از درخت گوجه سبز حاصل از تکثیر با هسته به عنوان پایه استفاده می کنند. از درختان دیگر هم می توان استفاده کرد مثل بادادم، زردآلو و… که بسته به شرایط خاک دارد.
آفات درخت گوجه سبز:
کرم آلو:
این آفت جوانه ها را مورد حمله قرار می دهد. بدین صورت که کرم ها وارد میوه شده و از گوشت میوه تغذیه می کنند. میوه چون می خواهد به این موضوع عکس العمل نشان دهد از داخل خود صمغی ترشح می کند.
شپشک سان خوزه:
این آفت علاوه بر گوجه سبز سیب، گلابی و هلو را نیز مورد خسارت قرار می دهد. این شپش خرطوم خود را در نسج گیاه فرو می کند و خسارت ایجاد می کند.
زنبور سیاه گوجه:
میزبانان این آفت گوجه سبز، زرد آلو و آلو هستند که لارو یا کرم این حشره از مغز و هسته آن ها استفاده می کند.