یکی از متداول ترین محصولات فولادی ورق سیاه یا ورق نورد گرم نام دارد. این محصول توسط فرآیند نوردگرم تولید می گردد. ورق روغنی با اعمال فرآیندهای نورد سرد و آنیل بر روی ورق سیاه تولید می شود. سطح خارجی ورق سیاه در اثر وجود اکسیداسیون و زنگ زدگی به حالت مات درآمده و همانند ورق روغنی و ورق گالوانیزه براق نمی باشد.
تفاوت ورق سیاه و روغنی در کیفیت
ورق سیاه دارای سطحی نسبتا خشن می باشد اما ورق روغنی پوشش سطح آن صاف و با کیفیت است. میلگرد هایی که از طریق نورد سرد تولید می شوند میزان سختی بالاتری دارند و میلگرد هایی که با نورد گرم تولید می شوند دارای سختی پایین تری می باشند.
اما این روند در تولید ورق معکوس است و میزان کربن در ورق سیاه بیشتر می باشد. ورق سرد به دلیل روند آنلینگ نرم تر است. در نتیجه کیفیت ورق سیاه در مقایسه با ورق روغنی بیشتر می باشد.
تفاوت سایز ورق سیاه و روغنی
ورق سیاه تلرانس ابعادی زیادی دارد و از ضخامت 2 میل تا 15 میل برای حالت رول و از 16 میل به بالا برای فابریک (ورق برش خورده در کارخانه) تولید می شود در حالی که ورق روغنی دامنه ضخامتی 0.3 تا 3 میلمتر را پوشش می دهد. عرض ورق روغنی 1 و 1.25 متر و ورق سیاه 1، 1.25، 1.5 و 2 متر است.
تفاوت قیمت ورق سیاه و قیمت ورق روغنی
قیمت ورق هایی که از طریق نوردسرد تولید می شوند مانند ورق روغنی و ورق گالوانیزه به علت اینکه فرایند تولید آن ها نسبت به ورق سیاه پیچیده تر است گران تر می باشد.
مزایا و معایب ورق سیاه و ورق روغنی
ورق گرم در مقایسه با ورق سرد انعطاف پذیری بیشتری دارد و همین امر موجب شده تا ورق سیاه قابلیت شکل دهی بالایی داشته باشد اما ورق روغنی دارای ابعاد دقیق تر از ورق سیاه می باشد و در حقیقت نورد سرد سبب تولید ابعاد نهایی دقیق تر می شود.
تفاوت ورق سیاه و ورق روغنی در ظاهر
ورق سیاه در مقایسه با ورق روغنی ظاهر جالبی ندارد و فقط در مواردی که استحکام، کیفیت و ویژگی مکانیکی محصول مهم است مورد استفاده قرار می گیرد. اما ورق روغنی در مواردی که شکل ورق حائز اهمیت باشد مناسب است.
تفاوت فرآیند تولید ورق سیاه و ورق روغنی
خط تولید ورق سیاه
در خط تولید ورق سیاه ابتدا شمش فولادی با آنالیز شیمیایی متناسب با محصول نهایی از کوره ها به سمت خط تولید حرکت می نمایند. در گام بعدی اکسیدی ضخیم که بروی تختال تشکیل شده زدوده می شود و اسلب را توسط دستگاه پرس تا ضخامت و عرض مشخص فشرده می کنند این مرحله را سایزینگ اسلب می نامند.
بعد از اینکه تختال نازک شد به صورت کویل پیچیده می شود سپس کلاف باز شده و ابتدا و انتهای آن توسط گیوتین جداسازی می شود. بعد از مرحله خنک سازی، ورق های تولید شده به صورت رول جمع می شوند و سرانجام بسته بندی و بروی آن نام برند یا نام کارخانه و اطلاعات ورق روی آن چاپ می شود.
خط تولید ورق روغنی
پس از عملیات نوردگرم بروی ورق سیاه فرآیند نورد سرد آغاز می شود. در این عملیات ابتدا اسیدشویی ورق سیاه صورت می گیرد تا سطح ورق از هر گونه اسید زدوده شود سپس کریستال های شکل دهنده فولاد به حالت دفرمه تغییر شکل می یابند.
کاهش ضخامت با افزایش سختی محصول بوده و فرم دهی ورق را مشکل می کند. در این مرحله پروسه آنیل کردن آغاز می شود. پروسه آنیل شامل یک مرحله گرمادهی است که نتیجه ی آن افزایش انعطاف پذیری ورق خواهد بود.
تفاوت کاربرد ورق سیاه و ورق روغنی
ورق سرد برای تولید مبلمان فلزی، صنعت خودروسازی، لوازم خانگی، تولید محصولات فولادی دیگر نظیر لوله، پروفیل و.. کاربرد دارد.
ورق سیاه برای تولید گارد ریل، تجهیزات ترافیکی، کشتی سازی و تجهیزاتی دریایی، ساخت تانک و مخازن ذخیره سازی مشتقات نفتی، ساخت سوله، تولید مقاطعی نظیر نبشی، ناودانی و.. کاربرد دارد.
تولید کنندگان ورق سیاه و ورق روغنی در ایران
برخی از تولید کنندگان ورق روغنی کارخانجاتی نظیر فولاد مبارکه، فولاد غرب آسیا و فولاد هفت الماس قزوین است.
تولید کنندگان ورق سیاه در ایران شامل کارخانه فولاد مبارکه اصفهان، فولاد اکسین خوزستان، فولاد کاویان، فولاد گیلان، کارخانه ورق قطعات و... می باشند.