بافندگی از قدیمیترین صنایع دستی بشر به شمار میرود. بشر اولیه از ابتدای شروع زندگی پس از رفع نیاز خوردن و آشامیدن به فکر پوشش خود افتاد تاعلاوه بر پوشیدن بدن در مقابل تغییرات جوی نیز محفوظ بماند. این نیاز ابتدا با استفاده از پوست حیوانات شکار شده تأمین شد تا به مرور بشر با مشاهده پشم گوسفندان و سایر الیاف به فکر تابیدن الیاف و تولید نخ افتاد.
به دلیل خصوصیات فیزیکی الیاف و منسوجات و آسیبپذیری آنها از حشرات و آب و هوا. نمونه های ماقبل تاریخ منسوجات بسیار نادر است. اما دستگاههای اولیه بافندگی به دلیل چارچوب محکمترشان ماندگاری بیشتری داشتند و محققان توانستهاند با بررسی این آثار به جا مانده به یافتهی تازهای از تاریخ پارچه و ریسندگی دست یابند.
قدیمیترین آثار به جا مانده از بافندگی به عصر حجر یا سنگ در حدود 5 هزار سال قبل از میلادی می رسد. در مصر باستان پنبه، پشم، ابریشم و کتان به کار برده می شود. پنبه سه هزار سال قبل از میلاد در هندوستان تولید و مصرف میشد و ابریشم نیز به استناد تقویمهای چینی تقریباً در همین دوران ثبت گردیده است.
تاریخچه پارچه در ایران
پیشینه بافت پارچه در ایران به هزار ه های پیش از میلاد می رسد. نمونه های قدیمی بسیاری نیز در کاوش ها به دست آمده است.دوک نخ ریسی اولین وسیله پارچه بافی است که الیاف را به نخ تبدیل می کند. تکامل این وسیله نقش مهمی در پیشرفت فن نساجی داشته و مقدمه پیدایش چرخ نخ ریسی بوده است. یافته های باستان شناسی نشان دهنده استفاده دوک از دوره نوسنگی است.
در بسیاری از محوطه های باستانی عصر نوسنگی ایران دوک های متعددی یافت شده اند. مهری به دست آمده از محوطه چغامیشِ خوزستان متعلق به 3300 ق م زنی را در حال نخ ریسی نشان می دهد. دستگاه بافندگی وسیله بعدی است که تاریخ ابداع آن به اوایل هزاره چهارم قبل از میلاد می رسد.
بر روی مهری که از شوش به دست آمده است، دو نفر در کنار دستگاه بافندگی نقش شده اند که نشان دهنده وجود این حرفه در آغاز عصر شهرنشینی است. این دستگاه یکی از دستاوردهای تاریخ تمدن است که تمدن های ایران، چین، سوریه و مصر در تکامل آن سهم بسزایی داشته اند.
کار دستگاه بافندگی درهم تنیدن تار با پود است. دستگاه بافندگی تارها را به حالت کشیده نگاه می دارد تا پودها را به آن ببافند. نخستین بافته یافت شده از تپه یحیی در کرمان، متعلق به هزاره پنجم قبل از میلاد و از نخ هایی است که از الیاف حیوانی به دست آمده اند