سی ان جی چیست؟
گاز طبیعی فشرده یا سی ان جی سوختی است که بیشتر به عنوان جایگزینی برای بنزین، گازوئیل و گاز مایع به کار می رود.
سی ان جی نسبت به این سه سوخت آلودگی کمتری ایجاد می کند.
همچنین ایمنی بیشتری در هنگام نشت دارد چون گاز از هوا سبکتر است و به سرعت پراکنده می شود.
سی ان جی با فشرده سازی گاز طبیعی به صورت خام ایجاد می شود.
به گونه ای که حجمی که اشغال می کند کمتر از یک درصد حجمی است که گاز طبیعی در شرایط عادی اشغال می کند.
سی ان جی هم در خودروهای بنزین سوز که موتور آنها برای استفاده از سی ان جی اصلاح شده و هم در خودروهایی که با موتور ویژه سی ان جی سوز ساخته شده اند، استفاده می شود.
چگالی انرژی سی ان جی 42 درصد گاز طبیعی مایع شده و 25 درصد گازوئیل است.
یعنی سی ان جی در حجم مساوی یک چهارم گازوییل انرژی تولید می کند.
ال پی جی چیست؟
ال پی جی یکی از محصولات جانبی صنعت نفت است که شامل پروپان، پروپلین، بوتان و بوتیلن است.
البته قسمت عمده LPG از پروپان و بوتان با نسبتی تقریبا مساوی تشکیل شده است.
ال پی جی در پالایشگاه محصول فرعی تصفیه گاز طبیعی و پالایش نفت خام است.
اما کدام یک بهتر است LPG یا CNG؟
در مقایسه ای کوتاه بین ال پی جی و سی ان جی، به روشنی می توان دریافت که برای مالک خودرویی که تمایل به دوگانه سوز کردن خودرو دارد، LPG بسیار جذاب تر و مفید تر از CNG است.
دلایل این نتیجه گیری چیست؟
پیمایش بیشتر با ال پی جی
1- خودرو CNG سوز با مخزن پر، حداکثر 150 کیلومتر را می پیماید.
که بسته به نوع خودرو و شرایط محیطی و ترافیک تا 60 کیلومتر هم کاهش پیدا می کند.
ولی خودرو LPG سوز، بیش از 400 کیلومتر با یک مخزن پر می تواند تردد کند.
با این حساب به دلیل لزوم سوخت گیری های متعدد، تعداد جایگاه های CNG باید تا پنج برابر بیش تر از جایگاه های LPG باشند.
این موضوع بیش از هر چیز اهمیت لزوم ساخت جایگاه در کشور را نشان می دهد.
شهروندانی که به دنبال دوگانه سوز کردن خودرو خود هستند باید صرف وقت برای سوخت گیری را در نظر بگیرند.
شروع کار خودرو با بنزین در CNG سوزها
2- خودرو CNG سوز باید با سوخت بنزین شروع به کار کند.
در حالی که خودرو LPG سوز چنین الزامی ندارد. ( به ویژه در فصل های گرم و منطقه های گرمسیری)
شتاب بیشتر با سوخت LPG
3- شتاب ایجاد شده توسط سی ان جی کمتر از نصف شتاب ایجاد شده توسط ال پی جی است.
به این ترتیب خودرو سی ان جی سوز عملا امکان حرکت در شیب ها را ندارد و باید به سوخت اولیه خود رجوع کند.
حال باید یه این فکر کرد که طی راه در جاده های کوهستانی و حتی خیابان های پر شیب شمال تهران چگونه با سی ان جی امکان پذیر خواهد بود؟
وزن مخازن CNG و LPG
4- وزن مخزن سی ان جی بیش از 60 کیلوگرم است.
در حالی که مخزن ال پی جی جدود یک پنجم آن وزن دارد.
به این ترتیب با مخزن سی ان جی خودرو همیشه حتی در حالت توقف، حامل یک مسافر بالغ است.
به این ترتیب میزان استهلاک لاستیک های عقب، کمک فنرها و شاسی به مقدار زیادی بالا می رود.
خوردگی قطعات خودروهای گازسوز
5- میزان خوردگی ناشی از گاز سی ان جی به مراتب نسبت به ال پی جی برای خودروهای بنزین سوزی که دوگانه سوز می شوند، بیشتر است.
هزینه دوگانه سوز کردن خودرو
6- هزینه دوگانه سوز کردن خودرو بنزین سوز با CNG نسبت به LPG بیش از سه برابر خواهد بود.
تجهیزات ایرانی و وارداتی
7- تمام تجهیزات مورد نیاز برای دوگانه سوز کردن خودروها با ال پی جی در داخل تولید می شود.
ولی برای سی ان جی حداقل مخزن آن وارداتی است و برای کشور ارزبری دارد.
مصرف برق برای سوخت گیری
8- جایگاه های CNG برای مکیدن گاز از خطوط لوله و تزریق آن به مخزن خودرو به کمپرسورهایی به توانی در حدود 500 کیلو وات نیاز دارند.
لذا غیر از هزینه برق تامین این حجم توان الکتریکی خود مورد دارای اهمیتی است.
با این حساب اگر مسیر سی ان جی کردن خودروها با این شتاب ادامه یابد روزی می رسد که بیش از یک میلیون خودرو سی ان جی سوز در شهری مثل تهران وجود دارد.
با یک حساب سرانگشتی می بینیم که به حدود یک هزار جایگاه سی ان جی در سطح شهر تهران نیاز است.
که با تمام توان گاز را از لوله ها می مکند و به مخازن خودروها تزریق می کنند.
جدای از نیاز به حدود پنج مگاوات توان اضافی در شبکه برق ( که باید دید از کجا تامین خواهد شد) فشار بی امان این جایگاه ها به شبکه گاز منجر به اقت فشار می شود.
و باید دید در سرمای زمستان به چه ترتیب می توان نیاز تمام بخش ها به گاز را تامین کرد.
نیاز به تقویت بخش های متعددی از خودرو
همچنین هزینه احداث ایستگاه های سوختگیری، وجود محدودیت فضا در نصب مخازن سوختگیری روی خودرو، کاهش پیمایش خودرو و نیاز به طراحی و تقویت بخش های متعددی از خودرو نظیر شاسی، اکسل (به دلیل افزایش وزن)، سیستم خنک کاری و غیره در خوروهای تبدیلی، از معایب استفاده از سوخت CNG هستند.
آلایندگی کمتر خودروهای پایه گازسوز
از مزایای استفاده از گاز طبیعی در مقایسه با بنزین می توان به آلایندگی کمتر، عدد اکتان بالا (130)، افزایش راندمان 15 درصدی و در کشوری چون ایران فراوانی و قیمت مناسب آن نام برد.
خروجی اگزوز خودروهایی که با گاز طبیعی کار می کنند در حالت ایده آل تنها بخار آب و دی اکسید کربن است.
بنزین 18 برابر آلایندگی بیشتری نسبت به گاز طبیعی دارد.
البته باید به این نکته توجه کرد که خودروهای پایه گازسوز آلایندگی کمتری نسبت به بنزین دارند و اصطلاحا سوخت پاک هستند.
خودروهای دوگانه دستی به علت احتراق ناقص آلایندگی بیشتری نسبت به بنزین دارندزیرا موتور بر پایه بنزین طراحی شده است؛
از سیستم خنک کننده گرفته تا قطعات موتوری باید بر پایه دوگانه طراحی شود.
آغاز گاز سوز کردن خودرو در ایران
پروسه گازسوز کردن خودروها در ایران با نصب کیت LPG روی برخی از خودروها از سال ها پیش آغاز شد.
سال 1363 اما در میانه راه با انواع و اقسام توجیهات سعی شد تا این گونه القا شود که CNG به عنوان گاز طبیعی به دلیل وجود منابع عظیم آن در کشور و قیمت صادرات بالاتر LPG و هزار دلیل و برهان دیگر از LPG بهتر است.
و از اواسط دولت هشتم برنامه ای برای جایگزینی جایگاه های LPG با CNG آغاز شد.
چگونه خودرو را گازسوز کنیم؟
سامانه اطلاعات جامع خودروهای گازسوز کشور به آدرس irngv.ir به متقاضیان تبدیل خودرو به گازسوز اعلام کرده است:
در مرحله اول فقط پیش ثبت نام خودرو را در سامانه انجام دهند.
در مرحله دوم، چند روز پس از بررسی درخواست، سامانه به این متقاضیان پیامک ارسال می کند.
پس از دریافت پیامک نسبت به رزرو مرکز خدمات و انجام مراحل بعدی اقدام کنند.
دوگانه سوز کردن رایگان یک میلیون و 460 هزار خودرو
شورای اقتصاد در جلسه فوق العاده روز دوشنبه 11 آذرماه 1398 بنا بر پیشنهاد مشترک وزارت نفت و سازمان برنامه و بودجه مصوبه را به تصویب رساند.
هدف آن حمایت و کاهش هزینه های حمل و نقل عمومی و بهبود هوای شهرها، به استناد ماده 12 قانون رفع موانع تولید، بود.
مصوبه ای با عنوان «حمایت از تولید و تبدیل کارخانه ای و کارگاهی یک میلیون و 460 هزار دستگاه خودروی تاکسی، ون (تاکسی)، وانت و مسافربر شخصی بنزینی به CNGسوز».
طبق این مصوبه شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران برای تبدیل خودروهای عمومی و مسافربر شخصی بنزین سوز به دوگانه سوز (کارخانه ای و کارگاهی)، اصل و فرع تسهیلات مالی را که به مالکان خودروها یا کارخانه ها تا سقف 6500 میلیارد تومان تضمین و بازپرداخت پرداخت می کند.
بر اساس این مصوبه، قرار است که یک میلیون و 464 هزار خودرو به صورت رایگان دوگانه سوز شوند.
از این مقدار، یک میلیون و 100 هزار دستگاه وانت است که تا کنون دوگانه سوز نشده اند.
مصرف بنزین این وانت ها تا 15 میلیون لیتر در روز برآورد می شود.
بازگشت سرمایه تبدیل تاکسی ها و وانت های تک سوختی، از محل اختلاف سهمیه آن ها در حالت تک سوختی و دوگانه سوز تأمین خواهد شد.
پیش بینی می شود که در پایان اجرای این طرح، 18 میلیون لیتر بنزین در روز صرفه جویی شود.
صرفه اقتصادی آن در صورت صادرات این مقدار به سالیانه حدود 3 میلیارد دلار می رسد.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
