روش های نگهداری باتری خودرو

آشنایی با انواع باتری خودرو و روش های نگهداری آن
یکی از مهم ترین قطعات خودرو، باتری آن است که آن را قلب الکتریکی اتومبیل می نامند. از وظایف باتری خودرو، تامین نیروی مورد نیاز استارت و فراهم کردن انرژی الکتریکی مورد نیاز خودرو زمانی که نیاز خودرو بیش از مقدار تولید شده توسط دینام است.

آشنایی با انواع باتری خودرو
اجزای تشکیل دهنده باتری خودرو:قطب های باتری، درپوش باتری، پلاک مشخصات باتری، الکترولیت، جعبه باتری، صفحات مثبت، صفحات منفی، صفحات عایق می باشند که این باتری قابل شارژ نیز می باشد.

باتری مولدی است که می تواند با تبدیل انرژی، انرژی الکتریکی تولید نماید. باتری خودرو 12 ولت و 60 آمپر ظرفیت دارد اما این ظرفیت بستگی به عواملی مانند:مساحت صفحات باتری، تعداد صفحات باتری، مقدار الکترولیت، قدرت الکترولیت، نو و کهنه بودن باتری و دمای کارکرد دارد.

انتخاب بهترین نوع باتری می تواند سبب کاهش هزینه ها و افزایش کارایی باتری شود بنابراین بهتر است هنگام انتخاب باتری برای اتومبیلتان، مشخصات تعیین شده از طرف شرکت سازنده خودرو، میزان برق مصرفی خودرو، قدرت دینام برای شارژ، فضای موجود برای باتری را در نظر بگیرید و در انتخاب آن دقت کنید چون همانطور که گفتیم باتری، قلب دوم اتومبیل است و استفاده از باتری نا مرغوب سبب آسیب به خودرو شما می شود. در این بخش از نمناک شما را با انواع باتری های رایج خودرو و نحوه نگهداری آن آشنا می کنیم.

دو نوع از رایج ترین انواع باتری خودرو

باتری های غیر سیلد:

باتریهای (LM =Low Maintanace)می باشند که به مراقبت کم نیاز دارند، این نوع باتری ها دارای صفحه سرب آنتیموان/ کلسیم (دو آلیاژی یا هیبرید) هستند. بهتر است در آب و هوای گرم باتری غیر سیلد خریداری کنید زیرا نمی توان غلظت ویژه آن را با هیدرومتر اندازه گرفت، همچنین زمان نیاز به آب می توان آب اضافه کرد.

باتری های سیلد:

باتریهای (FM =Free Maintanace) که نیازی به مراقبت ندارند و و دارای عمری طولانی تر، شارژ سریعتر، مقاومت بیشتر در برابر شارژ بیش از حد (over charge)، کاهش خوردگی ترمینال ها و زمان مجاز جهت نگهداری کالا (Shelf Life) به مدت طولانی تر هستند. این نوع باتری ها، دارای صفحه سرب - کلسیم / کلسیم هستند و و در مقابل عیوب ناشی از دشارژ عمیق(Deep Discharge) به علت افزایش ریزش مواد فعال صفحات، خیلی زود از کار می افتند.

دلایل خرابی باتری خودرو
میانگین طول عمر باتری خودرو با کیفیت، یک سال و نیم تا 2 سال است. از اهداف استفاده از باتری در خودرو تهیه نیروی کافی برای جرقه زدن، روشنایی، استارت زدن، تثبیت انرژی و... است. طراحی خاص باتری های خودرو به منظور روشن کردن موتور، ایجاد جریان استارت اولیه با آمپر بالا (high initial cranking amp) برای 5 تا 15 ثانیه است.

از عواملی که موجب تسریع تخریب باتری خودرو می شود: شارژ عمیق، گرما و لرزش است که سبب تشکیل رسوب نیز می گردد. البته سولفاته شدن باتری از اصلی ترین عوامل تخریب باتری است.

اگر باتری بیش از 6 ماه انبار شود، سولفات سرب سبب سخت و چگال شدن صفحات می گردد و بدین صورت سبب از کار افتادن باتری و کاهش توانایی شارژ شدن آن می شود. شرایط نامناسب هوا و هوای گرم میانگین طول عمر باتری را کاهش می دهد و به نصف می رساند.

استارت زدن بیجا (Slow Cranking) خصوصاً در هوای سرد از روش های تشخیص باتری خراب توسط دارندگان خودرو است.

روش های بالا بردن طول عمر باتری خودرو
برای نگهداری پیشگیرانه یک باتری بررسی سطح الکترولیت، محکم بودن سر باتری ها، تمیز کردن سطوح خورده شده قطب و سر باتری و چک کردن تسمه دینام لازم است.

برای پیشگیری و افزایش طول عمر باتری باید به بررسی سطح الکترولیت پرداخت و از محکم بودن سر باتریها اطمینان حاصل نمود. همچنین تمیز کردن سطوح خورده شده قطب و سر باتری و چک کردن تسمه دینام از روش های با اهمیتی هستند.

باید یک بار قبل از شروع سرما و ماهی یک بار در گرما چنین اقدامات پیشگیرانه ای انجام گیرد. در صورت پایین بودن سطح الکترولیت در باتری های غیر سیلد باتری را از آب مقطر پر کنید تا به سطح مشخص شده توسط سازنده باتری (2 میلیمتر بالاتر از سطح صفحات) برسد اما در فصول گرم سال بیش از اندازه آن را از آب پر نکنید.

روش استارت زدن با اتصال باتری خودرو به باتری کمکی (jump start)
برای روشن نمودن موتور یک اتومبیل از کار افتاده در هوای سرد، باید از یک کابل تقویت کننده مناسب با کیفیت خوب با شماره سیم 4 تا 6استفاده کرد. باید بدانید هر چه قطر سیم بزرگ تر باشد، بهتر است.

استارت زدن اتومبیل خراب توسط باتری سالم یک اتومبیل دیگر با موتور روشن از به وجود آمدن دو خودروی خاموش جلوگیری می کند.

نگذارید گیره های کابل تقویت کننده (booster cable) با هم تماس یابند و از تماس گیره مثبت با بدنه خودرو یا بدنه موتور جلوگیری کنید.

1.در هوای سرد، لازم است بررسی کنید که الکترولیت در باتری معیوب منجمد نشده باشد. در صورت منجمد شدن الکترولیت، کمی صبر کنید تا قبل از کارکردن یخ آن ذوب شود. یک باتری دشارژ شده با ولتاژ 12 ولت یا کمتر یا دانسیته 14/1 یا کمتر، در دمای 15- درجه سانتیگراد یخ می زند.

2.همه تجهیزات غیر لازم و چراغهای هر دو ماشین را بدون لمس اتومبیل، خاموش نمایید و از عینک ایمنی استفاده کنید و اطمینان یابید که تهویه کافی وجود دارد.

3.ماشین دارای باتری سالم را روشن کنید و بگذارید 2 تا 3 دقیقه با سرعت زیاد در حالت خلاص کار کند، این کار برای شارژ باتری قبل از شروع لازم است.

4.گیره کابل کمکی مثبت (گیره قرمز) را به ترمینال مثبت روی باتری خراب متصل کنید. گیره انتهای دیگر کابل تقویت کننده مثبت را به ترمینال مثبت باتری سالم وصل کنید.

استارت زدن اتومبیل خراب توسط با باتری کمکی
5.گیره کابل کمکی منفی (معمولا سیاه) را به ترمینال منفی بر روی باتری سالم متصل کنید و قسمت دیگر گیره کابل متصل کننده منفی را به مکانی تمیز و بدون رنگ بر روی بدنه موتور یا بدنه اتومبیل که باتری آن از کار افتاده و دور از باتری متصل کنید.

6.برای شارژ شدن و گرم شدن الکترولیت باتری معیوب، اجازه دهید اتومبیل سالم با دور موتور بالا برای 5 دقیقه یا بیشتر، در حالت خلاص کار کند.

7.اتومبیلی که باتری آن از کار افتاده را روشن نمایید و بگذارید با دور موتور بالا در حالت خلاص کار کند.در صورت استارت نخوردن اتومبیل در اولین بار، اتصالات را مجدداً چک کنید، چند دقیقه صبر کنید و مجدداً سعی کنید.

8.برای جلوگیری از انفجارابتدا گیره منفی را از روی بدنه ماشین یا بدنه موتوراتومبیلی که قبلاً کار نمی کرد، جدا کنید. کابل های کمکی را به صورت عکس آن چه در بالا گفته شده قطع نمائید.

9.در اولین فرصت برای یافتن دلیل دشارژ عمیق و آسیب های احتمالی باتری، باتری از کار افتاده را شارژ و تست کنید.

باتری های سرب اسیدی دارای الکترولیتی از جنس سولفوریک اسید که ماده ای خورنده و سمی است، می باشند و هنگام شارژ از خود گازی متصاعد می کند که اگر جرقه ای در کنار آن ایجاد شود، منفجر شده و به انسان آسیب می رساند.