فرز نجاری چیست؟

فرز نجاری در مدل های مختلفی تولید می شوند. اگر به تازگی در صنعت چوب شروع به فعالیت کردید، احتمالاً تابه حال کلمه فرز یا اور فرز را شنیده اید. نکته اینجاست که علی رقم یک اصطلاح رایج، فرز محدود به اور فرز نیست و چندین دستگاه در گروه فرزهای نجاری قرار دارند.

در این نوشته به معرفی انواع فرز مورد استفاده در صنعت چوب می پردازیم تا بدانیم چه دستگاه هایی فرز نجاری هستند.فرز یک واژه بر گرفته از کلمه فرانسوی است که به نوع خاصی از ابزار تراش فلزات در تراشکاری گفته می شود. همچنین واژه Fres و Overfres که در ایران رواج یافته یک واژه با ریشه آلمانی است که بیشتر در کشورهای نروژ و هلند مورد استفاده قرار می گیرد.

شاید واژه روتر کلمه نزدیک تر و گویاتری برای گستره وسیع این دستگاه ها باشد. روتر با واژه هایی مانند حک کننده، رنده کننده و حفره ساز به فارسی برگردان شده است که به خوبی بیانگر کارایی این خانواده از ابزارها است.

نقطه مشترک همه روتر ها یا فرزها را می توان دور بالای آن ها دانست. در خانواده بزرگ روتر ها تلاش می شود با استفاده از موتورهای پرسرعت (Ac or Dc) به دورهای بالا رسید. موتورهای پرسرعت یونیورسال و انواع دیسی موتورها را می توان نمونه های کارآمد استفاده در فرزها نامید.

فرزها در ابعاد و اندازه ها و کاربری های گوناگون طراحی و تولید شده اند؛ اما کارکرد آن ها بسیار شبیه به هم هستند. شرکت های تولیدکننده ابزار با توجه به نوع کاربری و حجم تولید اقدام به طراحی و تولید فرز می کنند. در ادامه انواع فرز نجاری را با توجه به سایز آن ها به شما معرفی می کنیم.

یکی از خصوصیت های فرزهای نجاری، امکان نصب ابزارها و تیغه های جانبی بسیاری برای آن ها است. تعداد بسیار زیادی تیغ مخصوص فرز نجاری در بازار موجود هستند. حتی اگر این تیغه ها هم نیاز شما را برآورده نکنند، امکان سفارش و ساخت تیغه جدید را خواهید داشت.

سرعت در فرزهای نجاری بالاست و تا 35 هزار دور در بین ابزار نجاری دیده شده است. این سرعت با واحد RPM (دور بر دقیقه) بیان می شود. به بیانی ساده تر اگر سرعت یک روتر 3 هزار دور بر دقیقه باشد، یعنی تیغه نصب شده روی کولت دستگاه با سرعت سرسام آور 500 بار بر ثانیه چوب را باربرداری می کند.

با توجه به استفاده از موتورهای یونیورسال یا موتور دیسی در روترها و فرزها، تنظیم سرعت این ابزارها بسیار ارزان و ساده خواهد بود. دور فرزها را می توان با قرار دادن یک دیمر به سادگی کنترل کرد.

گشتاور یا نیرو در فرزهای نجاری

شاید بتوان گشتاور (با واحد نیوتن متر) را معادل قدرت یا نیروی موتور در چرخاندن محور دانست. هر چه این گشتاور بالاتر باشد، امکان باردهی به تیغه بیشتر می شود و به اصطلاح تیغه زیر بار نخواهد ماند.

در بسیاری از فرزها و روتر های نجاری از موتورهای یونیورسال و موتورهای دیسی (DC motor) استفاده می شود که ذاتاً گشتاور بالایی دارند. به صورت کلی می توان گفت که هر چه توان مصرفی فرز یا روتری که می خرید بیشتر باشد، گشتاور آن نیز بالاتر است.