سرکه چوب چیست
سرکه چوب که از آن به عنوان اسید چوب و یا اسید پیروگلینوس یاد می شود، مایعی قهوه ای رنگ، کدر یا شفاف می باشد که از فرایند پرولیز به دست می آید. میزان کیفیت و کارایی این محصول وابستگی مستقیمی به کنترل دقیق دما و زمان در این فرایند و همچنین در نظر گرفتن ماده ی مصرفی و دوز و غلظت سرکه چوب نسبت به خاک یا گیاهی که قرار است در آن این محصول به کار برده شود، دارد.
این ماده ی خوشبو پی اچ پایینی دارد، در حالی که میزان موادآلی این ماده به 8 درصد می رسد که علاوه بر این، از قدرت تراوش بالایی نیز برخوردار است.سرکه چوب یکی از ترکیبات ارگانیک بوده و دارای بیش از 200ماده از جمله اسید ارگانیک، گروه فنل، گروه کربونیل، الکل، مواد طبیعی، آمونیا، متیل آمید و دی متیل آمید می باشد.
مهم ترین ترکیب آلی در سرکه چوب اسید استیک می باشد که 3 تا 7 درصد آن و 50 تا 70 درصد مواد آلی آن را تشکیل می دهد. ترکیبات گوناگون درون این محصول موجب می شود که کارایی این محصول جهت استفاده ی ارگانیک برای موارد گوناگون، نتایج فوق العاده ای را به ارمغان بیاورد.
تاریخچه
استفاده از این ماده در عصر باستان برای مصارف گوناگونی از قبیل پزشکی، خوراکی و کشاورزی به شکل محدودی در مناطق جغرافیایی مشخصی رواج داشت. در اواسط قرن شانزدهم میلادی ژوهان رودولف گلابر، شیمیدان آلمانی توانست این ماده را به شکل حرفه ای ارزیابی کند. اما بیشترین استفاده در آن زمان به عنوان خوراکی و یا درمان زخم ها و بیماری ها بود.
از اوائل قرن نوزده میلادی استفاده از این محصول رواج بسیاری پیدا کرد اما این رواج برای استفاده جهت طعم دهی به محصولات غذایی بود. در اواخر قرن نوزده با تحقیقات گسترده روی این ماده، دانشمندان به تأثیرگذاری چشمگیر این محصول در زمینه ی محصولات کشاورزی پی بردند و در نتیجه استفاده از سرکه چوب برای مصارف کشاورزی در کشورهای پیشرفته از جمله ژاپن، استرالیا و ایالات متحده امریکا رونق زیادی پیدا کرده است.
چرا سرکه چوب
سرکه چوب قدرت جذب موادغذایی از خاک توسط گیاهان و همچنین توانایی سیستم دفاعی گیاهان را از افزایش می دهد. از آنجایی که این ماده از تخریب چوب به دست می آید، مواد غذایی مورد نیاز گیاه را نیز در خود دارد و خاک را غنی می کند، بنابراین استفاده از آن نه تنها کیفیت خاک را افزایش می دهد و آفت های خاک را از میان می برد، بلکه ریشه ی گیاه را تقویت نموده و قدرت جذب پذیری ریشه را افزایش می دهد، سبب زخیم شدن شاخه ها، ساقه ها و برگ ها شده و همچنین جوانه زدن بذر و رشد گیاه را سرعت می بخشد.
میوه های درختانی که سرکه چوب روی آن ها مصرف می شود درشت تر، پررنگ تر، شیرین تر و همچنین ماندگارتر می باشد. به دلیل قابلیت نفوذ بالای ترکیباتی مانند الکل، کتون و آلدئید، با افزودن سرکه چوب به برگ گیاهان، این محصول سریع جذب گیاه می شود.
این محصول صد در صد ارگانیک، غیرسمی بوده و کاملا زیست تخریب پذیر می باشد. سرکه چوب می تواند میزان نیاز آب را به یک سوم کاهش دهد و در نتیجه مقاومت گیاه در برابر کم آبی را افزایش دهد. استفاده از سرکه چوب، نیاز به کود را کاهش داده و همچنین تأثیر کود روی گیاه را سرعت می بخشد. افزودن آن به کودهای دامی سبب رفع بوی بد آن و تسهیل فرآیند کمپوست سازی می شود.
به شکل کوتاه می توان این گونه نتیجه گرفت که سرکه چوب یک مایع آلی غنی با چگالی بالا با هزینه های تجاری اقتصادی مناسب می باشد که متناسب با زنجیره تامین موجود و زیرساخت های مزرعه ای است. این محصول یک منبع تغذیه ای آلی و پایدار می باشد که به کاهش وابستگی به شرکت های شیمیایی پرهزینه منجر می شود.
مصارف دیگر این محصول
استفاده از سرکه چوب به عنوان یک مواد افزودنی در خوراک دام، سبب افزایش کیفیت و بهتر شدن مزه ی گوشت می شود، سرکه چوب تنظیم کننده ی دستگاه گوارشی حیوان نیز بوده که استفاده ی بهتر از مواد مغذی در خوراک و در نتیجه کاهش نیاز به خوراک دام را نتیجه می دهد.
از ویژگی های منحصربفرد سرکه چوب ایفا کردن نقش یک سم کشاورزی قوی اما کاملا بی ضرر و ارگانیک می باشد؛ دفع حشرات و آفت ها از گیاه، جلوگیری از سرایت بیماری های قارچی و باکتریایی و ویروسی به گیاه و در عین حال عدم وجود بوی نامطبوع در این محصول، نقش سرکه چوب را به عنوان سمی تأثیرگذار و ارگانیک، پررنگ می کند. بنابراین محتوای طبیعی و قیمت مناسب آن سبب می شود که جایگزین مناسبی برای آفت کش ها و کودهای شیمیایی باشد.
سرکه چوب در ایران
با توجه به نوظهور بودن کشف ویژگی های منحصر بفرد این محصول در زمینه ی کشاورزی، استفاده از سرکه چوب در ایران تا چند سال پیش کاملا ناشناخته بود، خوشبختانه به سبب تحقیقات و بررسی های محققین و دانشمندان ایرانی، استفاده از این محصول با سرعت چشمگیری در حال گسترش می باشد، گروه تولیدی فصل پنجم با به کارگیری از آخرین تحقیقات و اکتشافات علمی و استفاده از ظرفیت نخبگان داخل کشور، توانسته است به عنوان اولین تولیدکننده ی انبوه سرکه ی چوب قدم به عرصه ی تولید ملی بگذارد.