سگدست (سگ دست) یکی از قطعات مهم جلو بندی خودرو است. این قطعه ارزان قیمت و ساده وظیفه مهم نگهداری چرخ ها و چرخاندن آن روی محور فرمان را به عهده دارد.
سگدست مانند لولای در عمل می کند. دیسک ترمز، فرمان، کمک ها و اتصالات چرخ ها همه به آن متصل هستند. سگ دست یک قطعه بسیار حیاتی برای خودرو است و معیوب بودن آن سبب کشیده شدن خودرو به یک سمت می شود.
سگدست وزن خودرو را به چرخ ها و سپس به زمین انتقال می دهد. همچنین جلوبندی خودرو از قطعات مختلفی تشکیل شده است. سیستم تعلیق، دیسک ها، اکسل و… هر کدام یک وظیفه ای را به عهده دارند تا خودرو بتواند حرکت کند و قابل کنترل باشد.
جلو بندی خودرو که به قسمت های زیرین خودرو گفته می شود که مجموعه بزرگ و مهمی است و وظیفه دارد تا کنترل خودرو هنگام رانندگی را راحت کند.
سگدست یکی از قطعات مهم جلوبندی خودرو است که سیستم تعلیق روی آن متصل می شود و چرخ های خودرو حول یک محور که همان سگ دست است می چرخد. نام دیگر سگدست نشیمنگاه است و روی آن یاتاقان نیز بسته می شود.
این قطعه از یک طرف با بوشینگ به سیستم تعلیق خودرو و از طرفی دیگر به شاسی متصل است. این قطعه، شاسی خودرو را به سیستم تعلیق متصل می کند و در نتیجه حرکت خودرو را ممکن می کند.
چرخ های عقب خودرو چون ثابت اند، سگ دست متفاوتی نسبت به چرخ های جلو دارند. سگدست چرخ های جلو به شکل یک لولا است و یک اهرمی مانند بازو دارند که وظیفه دارد تا به چرخ های خودرو زاویه بدهد. چرخ های عقب نیز چون ثابت اند نیاز به زاویه پذیری ندارند به همین دلیل این وسیله متعلق به چرخ عقب با چرخ جلو تفاوت دارد.
بلبرینگ چرخ یکی دیگر از قطعاتی است که به سگ دست متصل می شود. بلبرینگ چرخ از دو قسمت ثابت و متحرک تشکیل شده است. قسمت ثابت بلبرینگ به سگ دست وصل می شود و قسمت دیگر آن که که از دو ردیف گلوله یا ساچمه کوچک تشکیل شده است که قابلیت چرخش و حرک را دارد و دیسک ترمز روی آن نصب می شود. این بلبرینگ که دیسک ترمز روی آن سوار است به همراه چرخ می چرخد.
انواع سگدست خودرو
همانطور که در بالا اشاره شد این قطعه، یکی از قطعات مهم خودرو است که سبب کنترل خودرو و چرخش چرخ ها می شود اما گاهی چرخ ها غیر محترک اند و در واقع چرخ ها فقط می چرخند. این نوع چرخ ها به نیروی گیربکس نیاز ندارند و به همین دلیل شکل سگ دست چرخ نیز نسبت به چرخ ها تفاوت دارد. برای این مدل از چرخ ها از سگ دست های مخروطی شکل استفاده می شود. در این نوع از سگدست پلوس چرخ از سوراخی که در مخروط وجود دارد عبور کرده و به قطعات دیگر چرخ وصل می شود.
چه قطعاتی به سگ دست متصل می شود؟
سگ دست چرخ های عقب و جلو خودرو متفاوت است بنابراین قطعات و وظایف آن نیز با یک دیگر تفاوت دارد. سگ دست های جلو نه تنها وظیفه دارد که وزن خودرو را به چرخ ها منتقل کند بلکه وظیفه دوران چرخ ها و فرمان پذیری خودرو نیز روی این قطعه مهم است. سگدست چرخ عقب چون با چرخ جلو تفاوت دارد وظیفه آن نیز اتصال طبق بالا به طبق پایین است که این اتصال با وجود دو بازو دراین قطعه ممکن می شود و سگدست عقب بازوی سوم که نقش تعلیق پذیری را دارد روی خود ندارد. بلبرینگ نیز با پیچ به سگ دست وصل می شود که در بالا توضیح داده شد.
در این میان کمک فنرها یکی دیگر از قطعات مهم خودرو است که از یک طرف به سگ دست و از طرفی دیگر به شاسی خودرو متصل می شود. کمک فنرها وظیفه دارند تا ضربات وارد شده به خودرو را جذب کنند و از ورود آن به اتاق خودرو جلوگیری کنند.
با توجه به توضیحات بالا قطعات مهمی به قطعه مذکور خودرو متصل است که هر کدام وظیفه مهمی را نیز به عهده دارند و این قطعه ساده نقش پر رنگی در خودرو دارد.
سگدست چگونه طراحی شده است؟
با توجه به توضیحات سگدست های چرخ جلو به گونه ای طراحی شده اند که پلوس بتواند نیروی مورد نیاز خود را از گیربکس بگیرد. در خودروهای چهار دیفرانسیل که نیرو به هر چهار چرخ منتقل می شود طراحی انواع این قطعه نیز متفاوت است. در بیشتر خودروهای حال حاضر چرخ های عقب نیرویی از گیربکس دریافت نمی کنند و سگ دست آنها مخروطی است که سوراخی در وسط آن طراحی نشده است. سگدست ها باید به گونه ای طراحی شوند که استحکام بالایی داشته باشند و اتصال آن به شاسی خودرو به گونه ای باشد که بتواند وزن خودرو و ضرباتی که به آن وارد می شود را تحمل کند.
سگدست خودرو چقدر عمر می کند؟
ساختار این قطعه پرکاربرد خودرو به شکلی است که در حالت معمول دچار آسیب نمی شود و ممکن است در اثر ضربه و تصادف آسیب ببیند. اگر این قطعه خودرو آسیب ببیند، خودرو هنگام حرکت به یک سمت کشیده می شود؛ بنابراین اگر در خودرو کشیدگی به یک سمت احساس کردید به یک تعمیرکار مراجعه کنید تا سگدست های خودرو را بررسی کند. بی توجهی به آن سبب می شود که به جلوبندی خودرو آسیب وارد شود که هزینه زیادی نیز دارد پس منطقی است که اگر سگدست خراب باشد آن را تعویض کنید چون قیمت پایین و نقش مهمی دارد و با این کار از آسیب دیدن سیستم جلوبندی خودرو جلوگیری می کنید.
آیا کشیدگی خودرو به یک سمت همیشه به دلیل خرابی سگدست است؟
انحراف خودرو به یک سمت می تواند دلایلی مانند کم یا زیاد بودن باد لاستیک ها، ساییدگی لاستیک و… باشد پس همیشه کشیدگی خودرو به یک سمت دلیل خرابی این قطعه خودرو نیست اما اگر خودرو در چاله عمیق افتاده باشد و یا ضربه شدیدی به آن وارد شده باشد بهتر است سگدست ها بررسی شوند تا سبب آسیب جدی به خودرو نشود. از سویی دیگر کشیدگی خودرو به یک طرف ممکن است سبب انحراف و تصادف خودرو شود و بهتر است مشکل آن سریعتر رفع شود.