ترموستات خودرو چه کاری انجام می دهد

نقش ترموستات خودرو چیست؟
ترموستات قطعه کوچکی است که بین موتور و رادیاتور خودرو قرار می گرد و وظیفه دارد که دمای حرارت موتور را همواره نزدیک به دمای عملکردی آن نگه دارد.
سیستم خنک کننده خودروهای احتراقی نقش مهمی دارند و عدم عملکرد صحیح آن موجب کاهش بازدهی موتور و یا حتی آسیب به آن می شود. همچنین توضیح دادیم که سیستم خنک کننده از اجزای متفاوتی تشکیل شده است و درباره نقش واتر پمپ نیز صحبت کردیم.

دمای مناسب موتور از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که سرد بودن بیش از حد موتور باعث بالا رفتن غلطت و گرانروی روغن و در نتیجه روانکاری نامناسب قطعات داخل موتور می شود که آسیب به موتور را به همراه خواهد داشت. همچنین بالا رفتن بیش از حد دمای موتور نیز منجر به رقیق شدن روغن و از بین رفتن خاصیت روانکاری آن می شود که این مسئله نیز باعث صدمه دیدن موتور می شود.تمام موتورهای احتراقی که با مصرف سوخت فسیلی و تبدیل انرژی شیمیایی ناشی از آن به انرژی مکانیکی کار می کنند در سیستم خنک کننده خود قطعه ای کوچک اما مهم به نام ترموستات (به انگلیسی Thermostat) دارند. ترموستات قطعه کوچکی است که بین موتور و رادیاتور خودرو قرار می گرد و وظیفه دارد که دمای حرارت موتور را همواره نزدیک به دمای عملکردی آن نگه دارد؛ ترموستات این وظیفه خود را با تنظیم جریان مایع خنک کننده از رادیاتور به موتور انجام می دهد. این نوع ترموستات با استفاده از یک محفظه مهر و موم شده حاوی یک پودر مومی که با دمای خاصی ذوب و منبسط می شود عمل قطع و وصل حریان مایع را مدیریت می کند. انبساط این محفظه زمانی که دما از حد معینی فراتر رود عمل کرده و سوپاپ را باز می کند.

ترموستات در دمای خاصی که از سوی سازنده خودرو به عنوان دمای کارکرد بهینه موتور تعریف شده است باز می شود. ترموستات دارای محفظه یا سیلندری است که درون آن ماده حساس به حرارت قرار دارد و میله ای به سوپاپ ترموستات متصل شده که در درون این موم قرار گرفته است. با بالا رفتن دمای موتور و به دنبال آن افزایش دمای ترموستات این موم تبدیل به مایع و در نتیجه منبسط می شود. با انبساط این موم میله داخل سیلندر حرکت کرده و از محفظه خود خارج می شود و در نتیجه سوپاپ ترموستات باز می شود. بنابراین باز شدن هر چه بیشتر سوپاپ ترموستات با افزایش دما رابطه مستقیم دارد.

زمانی که موتور خودرو سرد است ترموستات مطابق وظیفه خود مسیر ورود آب به رادیاتور را می بندد و آب موجود در سیستم خنک کاری تنها در اطراف سیلندر به چرخش در می آید؛ این چرخه تا زمانی که موتور گرم شود ادامه دارد و آب برای خنک کاری وارد رادیاتور نمی شود.

پس از اینکه موتور خودرو به دمای تعریف شده رسید عملکرد ترموستات وارد فاز جدیدی می شود. برای حفظ دمای موجود ترموستات با باز کردن مسیر ورود آب به رادیاتور فرایند خنک سازی مایع توسط این قطعه را آغاز می کند. ترموستات خودرو به طور منظم و به منظور ثابت نگه داشتن دمای بهنیه موتور خودرو این عمل را به صورت یک سیکل انجام می دهد.

در صورتی که ترموستات در دمای پایین تری باز شود دمای موتور سرد خواهد ماند و این باعث افزایش مصرف سوخت، روانکاری نامناسب خودرو به دلیل افزایش غلطت روغن، سائیدگی و فرسودگی قطعاتی مانند سیلندرها، رینگ ها و پیستون ها و آسیب فیزیکی به موتور خودرو خواهد شد.

از سوی دیگر در صورتی که ترموستات در دمای بالاتری عمل کند باعث افزایش دمای موتور و در نتیجه افزایش احتمال جوش آوردن خودرو، دوده زدن یا سوختن سوپاپ ها و کاسه نمدها، رقیق شدن روغن و از بین رفتن خاصیت روانکاری، روغن سوزی خودرو و آسیب جدی موتور می شود.

علائم خرابی ترموستات رنو
معمولاً زمانی که ترموستات به هر دلیلی عملکرد درستی نداشته باشد اولین نشانه را باید در آمپر آب خودرو جستجو کرد؛ پایین ماندن بیش از حد یا بالا رفتن درجه آب به محدود خطر اغلب جزو اولین نشانه های خرابی ترموستات است.

یکی دیگر از نشانه های عملکرد نادرست ترموستات نوسان نامنظم دمای خودرو است که باید به آن اهمیت داد. نشت مایع خنک کننده نیز می تواند نشانه ای بر این باشد که ترموستات رنو شما به خوبی کار نمی کند. این نشتی می تواند در موقعیت های زیادی رخ دهد اما معمولاً در قسمت هوزنیگ ترموستات بیشتر دیده می شود.

در صورتی که به یکباره با افزایش مصرف سوخت مواجه شدید نیز حتماً ترموستات خودرو را مورد بررسی قرار دهید. افزایش مصرف روغن خودرو در کنار نشانه های دیگر مانند روغن سوزی نیز می تواند ناشی از عملکرد نادرست ترموستات باشد.