پمپ روغن چیست

پمپ روغن (اویل پمپ) چیست و چه وظیفه ای در خودرو دارد؟
به این پمپ که نقشی کاربردی در وسیله نقلیه بر عهده داشته و نیروی محرکه خود را توسط میل لنگ به دست می آورد، اویل پمپ یا پمپ روغن (به انگلیسی Oil Pump) گفته می شود.
قطعات زیادی در خودرو وجود دارند که با عملکرد درست خود به روشن شدن و حرکت کردن آن کمک می کند. اجزای خودرو همانند پمپ بنزین، شمع ها و وایر شمع ها، باتری، دینام و … همه باید به خوبی کار کنند تا ضمن تامین امنیت راننده و سرنشینان خودرو حرکت را نیز برای خودرو به ارمغان بیاورند.

موتور یا پیشرانه یکی از پیچیده ترین قسمت های هر خودرو است و معمولاً خودروسازان برای بهبود عملکرد و راندمان آن تلاش زیادی انجام می دهند. قطعاتی که در پیشرانه خودرو وجود دارند در فشار و دمای کاری بالایی قرار دارند و سرعت حرکت این قطعات در پیشرانه بسیار بالاست. هنگامی که پیستون درون سیلندر حرکت می کند، بین این اجزای فلزی اصطکاک بسیار شدیدی اتفاق می افتد که این اصطکاک باعث مستهلک شدن قطعات و از بین رفتن آنها به مرور زمان می گردد. همچنین همانطور که می دانید وجود اصطکاک باعث تولید گرما نیز می شود و یکی از مهم ترین وظایف روغن موتور خنک سازی همین قطعات است.

مهندسین طراح خودرو برای جلوگیری از افزایش دما و همچنین فرسوده شدن قطعات پیشرانه از روغن ها مخصوص استفاده می کنند که در دمای بالا خصایت روان کنندگی خود را از دست نمی دهند. اما برای به جریان درآوردن روغن موتور در پیشرانه نیاز است تا از قطعه ای به نام پمپ روغن یا اویل پمپ استفاده شود. روغنی که در داخل کارتر وجود دارد با فشار توسط یک پمپ به قطعات پیشرانه رسیده و از اصطکاک شدید بین این قطعات و در نتیجه افزایش دمای آنهاجلوگیری می کند. به این پمپ که نقشی کاربردی در وسیله نقلیه بر عهده داشته و نیروی محرکه خود را توسط میل لنگ به دست می آورد، اویل پمپ یا پمپ روغن (به انگلیسی Oil Pump) گفته می شود.

عملکرد صحیح اویل پمپ در خودرو باعث افزایش طول عمر موتور و قطعات موجود در آن می شود و در صورتی که از نواقص احتمالی این قطعه حیاتی غافل شوید، خسارت بالایی را به وسیله نقلیه شما وارد خواهد کرد.
اویل پمپ روغن را به سمت فیلتر روغن ارسال می کند و پس از عبور جریان روغن از درون فیلتر، این مایع به داخل مدار روغن کاری پیشرانه ارسال می شود. اویل نقشی بسیار مهم و حیاتی در خودرو دارد و هر گونه عیب یا از کار افتادگی آن منجر به بروز آسیب جدی به خودرو خواهد شد.

حرکت اویل پمپ از میل بادامک یا میل لنگ تامین می شود. در موتورهای میل بادامکی، چرخ دنده ای روی میل بادامک وجود دارد که محور اویل پمپ رابه حرکت در می آورد و این حرکت محور، باعث حرکت دلکو نیز می شود. در چنین مواردی هنگام باز و بسته کردن اویل پمپ بایستی به موقعیت چکش برق دلکو و وضعیت قرار گیری پیستون ها توجه کرد.

انواع اویل پمپ

پمپ های روغن یا همان اویل پمپ ها به سه دسته عمده تقسیم می شوند. پمپ های دنده ای که از طریق چرخش دو چرخ دنده هم انداره کار می کنند. در این پمپ ها روغن وارد پمپ شده و با قرار گرفتن میان چرخ دنده ها و بدنه پمپ به بیرون فرستاده می شود.

نوع دوم، پمپ های روتوری هستند که از نظر عملکرد شببیه پمپ های دنده ای هستند تنها با این تفاوت که در داخل آنها از یک یک چرخ دنده استفاده شده که در داخل یک روتور داخلی دوران می کند.

نوع سوم نیز اویل پمپ های سوزنی هستند که روغن در آنها توسط یک پلانجر و فنر به خارج ارسال می شود؛ البته این نوع پمپ ها بیشتر در موتور سیکلت ها مورد استفاده قرار می گیرد.

پمپ روغن با تأمین روغن آن، موتور در حال کار را روغن کاری می کند. این روغن کاری باعث می شود تا قطعات فلزی موتور با یکدیگر در تماس نباشند. پمپ روغن در حین کار، گرمای اجزای موتور را نیز جذب می کند.

پمپ روغن با وجود اهمیتی که در خودرو دارد ممکن است که در اثر مرور زمان دچار فرسودگی و یا از کار افتادگی شود. این بدان معنی است که موتور و اجزای آن روغن کاری نخوااهند شد و آنچه واقعاً هنگام خراب شدن پمپ روغن اتفاق می افتد این است که اگر بلافاصله آن را تعویض نکنید، ممکن است آسیب شدید موتور ایجاد شود. معمولاً پمپهای روغن تا زمانی که واقعاً خراب نشوند سرویس نمی شوند اما باید این نکته را به خاطر بسپارید که در صورت خرابی این قطعه پیشرانه خودرو شما به سرعت آسیب خواهد دید.

علائم خرابی اویل پمپ

علائم بسیاری وجود دارد که نشان دهند خرابی اویل پمپ است. برخی از علائم رایج عبارتند از: سر و صدای سوپاپ های خودرو، کاهش فشار روغن، افزایش دمای موتور و ایجاد سر و صدا توسط پمپ روغن. در ادامه چند نشانه رایج خرابی اویل پمپ را مرور خواهیم کرد.

کاهش فشار روغن یا روشن شدن چراغ چک موتور
فشار روغن توسط پمپ روغن تنظیم می شود. وقتی پمپ روغن خراب شود، فشار روغن در موتور شروع به کاهش می کند. معمولاً هنگام روشن شدن چراغ هشدار فشار روغن پایین، اولین علامت کاهش فشار روغن روی داشبورد شما خواهد بود.

هنگامی که این اتفاق می افتد، بررسی کنید که سطح روغن شما چقدر است. اگر خیلی کم است، روغن بیشتری اضافه کنید تا سطح روغن دوباره عادی شود. در صورتی که فشار روغن شما پس از این کار هنوز پائین باشد، این بدان معنی است که اویل پمپ روغن خراب است. قبل از وخیم تر شدن علائم، پمپ را سریعاً تعویض کنید.

افزایش دما در موتور
با وارد شدن روغن به موتور، این مایع به عنوان روان کننده عمل می کند و همچنین اجزای فلزی متحرک موتور را خنک می کند. هنگامی که پیشرانه خودرو روغن کافی دریافت نکرده باشد، این اجزای فلزی با هم در تماس زیادی بود و گرما تولید می کنند که موجب افزایش دمای موتور خودرو خواهد شد.

هنگامی که موتور بیش از حد گرم شود، می تواند به موتور و اجزای آن آسیب برساند. از آنجا که تعمیر این نوع صدمه بسیار هزینه بر، بهتر است بلافاصله با روشن شدن چراغ هشدار اتومبیل خود به یکی از نمایندگی های مجاز رنو در سرتاسر کشور مراجعه کنید.

سر و صدا سوپاپ ها
در سیستم سوپاپ قطعات مهمی وجود دارد که موتور را قادر به ادامه کار می کند. این اجزاء همگی به جریان روغن از طریق اویل پمپ بستگی دارند تا روغن کاری شوند. هنگامی که آنها به دلیل روغن کم، روغن کاری نشوند، عملکرد این اجزا مختل و متوقف می شود. با کاهش سطح روغن، سوپاپ ها نیز سر و صدای زیادی ایجاد می کند.

نویز پمپ روغن
پمپ روغن پر سر و صدا یک علامت نادر است، زیرا پمپ های روغنی فقط هنگامی که شروع به خرابی می کنند، سر و صدا می کنند. احتمالاً وقتی چنین اتفاقی بیفتد، صدای زیادی می شنوید، حتی وقتی ماشین در حالت درجا کار کردن باشد. این نشان می دهد چرخ دنده های داخلی پمپ فرسوده شده است، بنابراین شما نیاز به تعویض کل پمپ دارید.