در نگاه اول، اهمیت انتخاب تابلو برق چندان به چشم نمی آید. اما بر خلاف این تصور این جعبه های مهندسی شده نقش بسیار اساسی در محافظت از تجهیزات الکتریکی مانند تجهیزات ارتباطی دارد. پیشرفت چشمگیری که در زمینه تکنولوژی رخ داده است، اهمیت طراحی این گونه تابلوها و اجرای خلاقیت در انجام این کار را روز به روز بیش تر کرده است.
یکی از چالش هایی که مهندسین طراحی با آن سر و کار دارند، انتخاب نمونه مناسب تابلو برق متناسب با کارکرد مورد نظر می باشد. اگر انتخاب تابلو برق به درستی صورت گیرد نه تنها ایمنی لازم را به همراه خواهد داشت، بلکه در میزان هزینه ها نیز صرفه جویی به عمل خواهد آورد.
امروزه تابلوهای برق در انواع مختلفی تولید می شوند که انتخاب آن باید با توجه به پروژه مورد نظر صورت پذیرد. در این مطلب به معرفی انواع تابلو برق در دنیای تکنولوژی پیشرفته امروز می پردازیم. با ما همراه باشید.
معرفی انواع تابلو برق
1. دسته اول نمونه هایی هستند که برای محوطه های داخلی طراحی شده اند و نسبت به سایر نمونه ها از کم ترین میزان محافظت در برابر گرد و خاک کم و برخوردهای تصادفی با تجهیزات الکتریکی برخوردار می باشد.
علی رغم اهمیت محافظت کمتر در این مدل ها، از این نمونه معمولا در موارد مرتبط با تجهیزات الکتریکی داخلی خانه استفاده می شود. نصب آن در محیط های استاندارد، راه حلی مناسب برای محافظت از لوازم برقی و جلوگیری از دسترسی به تجهیزات الکتریکی خطرناک می باشد.
2. دسته دوم مناسب مکان هایی است که رطوبت و حرارت در آن ها زیاد بوده و میزان محافظت و امنیت این تابلوها باید بیش تر باشد. در این مدل از یک لایه اضافی برای محافظت در برابر قطرات آب مانند باران استفاده می شود.
یکی از نکاتی که باید در نظر داشت، گرمای حاصل از تجهیزات الکتریکی می باشد. برای مثال در مراکز داده و تجهیزات مرتبط با شبکه IT، وجود گرمای بیش از حد ناشی از فشار زیاد گرمای داخلی می تواند منجر به ایجاد مشکل در قطعات الکتریکی و فعالیت های عملیاتی شود. برای جلوگیری از بروز چنین مشکلی، مهندسان طراحی از لوازم جانبی تهویه در ساخت تجهیزات استفاده کرده اند تا امکان عبور هوا از داخل فصای داخلی را فرام کنند.
3. دسته سوم بیش تر برای محیط های بیرونی مورد استفاده قرار می گیرد و البته در مواردی می توان از آن ها در محیط های سرپوشیده نیز استفاده کرد. از این رو این مدل باید از حداقل محافظت و امنیت در برابر گرد و خاک، باد و باران، برف و دیگر عوامل محیطی برخوردار باشد. البته باید به این نکته توجه کرد که این محصول برای مناطقی با شرایط شدید بد آب و هوایی نیز چندان مناسب نیست. با این حال می توان از آن ها در فضای باز و برای محافظت از سیم کشی و کابل ها استفاده کرد.
از آن جایی که این نمونه برای استفاده در فضای بیرونی از کم ترین امتیاز و استاندارد برخوردار است، بسیار مهم است که مکان دقیق نصب و متریال به کار رفته در ساخت آن مشخص شود. برای مثال در صورتی که تابلو برق های ساخته شده از پلاستیک ABS در مقابل نور مستقیم خورشید قرار بگیرند، تاب برداشته و می توانند تجهیزات برقی را در معرض خطر قرار دهند.
تابلو برق های ساخته شده از پلی کربنات مقاوم بوده و در برابر اشعه UV از خود مقاومت نشان می دهند. هزینه تهیه این نمونه بسیار مقرون به صرفه می باشد. این ویژگی ها سبب می شود برای استفاده در محیط های خارج از خانه و در کاربردهای تجاری و صنعتی گزینه ای مطمئن تر برای انتخاب به نظر برسد.
4. دسته چهارم یا مدل 4 نسبت به نمونه قبلی از مقاومت و محافظت بالاتری در برابر شرایط بد آب و هوایی برخوردار بوه و مهم تر از همه از خاصیت ضد آب نیز برخوردار می باشد. این ویژگی سبب شده است این محصول به عنوان نمونه ای مناسب برای کاربردهای صنعتی و برای محافظت از سیستم های برق رسانی و ارتباطی در فضای باز در نظر گرفته می شود.
امروزه با پیشرفت دنیای ارتباطات، نیاز به محافظ الکترومغناطیسی و تداخل فرکانس رادیویی به میزان زیادی افزایش یافته است. از این رو با وجود سیگنال های مختلف در فضای آزاد، مهندسین طراحی باید به این نکته توجه داشته باشند که این سیگنال ها با یک دیگر تداخل نداشته باشند.
ساختار این نمونه تابلو برق به گونه ای است که می تواند از تداخل این سیگنال ها جلوگیری به عمل آورد. به طور کلی می توان گفت این مدل از محافظت خوبی در برابر تداخل فرکانس های رادیویی و بارهای الکترومغناطیسی برخوردار می باشد.
5. میزان محافظت و مقاومت مدل 4X همانند مدل 4 بوده اما در برابر خوردگی مقاومت بیش تری از خود نشان می دهد. به همین خاطر از این مدل ضد آب پیشرفته در مکان هایی با میزان رطوبت بیش تر و مکان هایی که در معرض مواد شیمیایی خورنده قرار دارند، استفاده می شود. خوردگی و زنگ زدگی یک مشکل شایع در کاربردهای الکتریکی موجود در فضاهایی که رطوبت بیش از اندازه وجود دارد، می باشد. این نمونه تابلو برق ضد آب بوده و می تواند از آسیب رسیدن به اجزای الکتریکی جلوگیری به عمل آورد.
برخی فعالیت ها نیاز به نصب سیم کشی، کابل کشی و اتصال مجزا دارند. در چنین مواردی باید از تابلو برق هایی با قابلیت های انعطاف پذیری بالا استفاده کرد. در زمان هایی که تکنسین ها نیاز به ایجاد تغییراتی در یک محل دارند، این گونه تابلوها می توانند به صرفه جویی در وقت و هزینه ها کمک کنند. این نمونه برای استفاده در فضای باز و به منظور محافظت در برابر شرایط سخت آب و هوایی، طراحی شده اند.
6. مدل 6 برای استفاده در فضای داخلی و بیرونی طراحی شده است. این تابلو برق می تواند برای مکان هایی که امکان آب گرفتگی موقتی وجود دارد، مورد استفاده قرار گیرد. این تابلو برق ضد آب بوده و در طیف گسترده ای از فعالیت ها از آن استفاده می شود.
استفاده از این مدل نگرانی چندانی بر جای نمی گذارد، چرا که این نمونه از مقاومت بالایی در محیط های مرطوب، گرد و غبار شدید، یخ زدگی و یا آب گرفتگی برخوردار می باشد.
7. میزان امنیت و محافظت مدل 6P با نمونه قبلی برابری می کند. اما با این حال این مدل از مقاومت بالاتری در برابر رطوبت و خوردگی نسبت به نمونه قبلی برخوردار می باشد. همین ویژگی سبب شده است تا از این مدل برای قرار دادن تجهیزات برقی در معادن زیر زمینی استفاده شود. هم چنین از این محصول در مکانی که امکان خوردگی بالا باشد نیز استفاده می شود. بسیاری از پاک کننده های شیمیایی نیز می توانند باعث ایجاد خوردگی شوند. از این رو باید به این نکته در هنگام انتخاب تابلو برق توجه داشت.
در ساخت این نمونه تابلو برق از آلومینیوم استفاده می شود. این متریال نه تنها از وزن سبکی برخوردار می باشد، بلکه در برابر خوردگی نیز از خود مقاومت نشان می دهد. این ویژگی سبب می شود از آلومینیوم به جای استیل ضد زنگ در ساخت این تابلو بر استفاد شود.
8. از این مدل برای مکان های داخلی با موقعیت های حساس استفاده می شود و به کلاس 1، بخش 1 و گروه های A, B, C,D تقسیم بندی می شوند. این تقسیم بندی بر اساس میزان گازهای قابل اشتعال در هوا که ممکن است باعث ایجاد انفجار شوند، صورت می گیرد.
این محصول نمونه ای از تابلو برق های ضد انفجار می باشد. طراحی آن به گونه ای است که در صورت بروز چنین حادثه ای، خسارت خارجی وارد نمی کنند. بروز چنین حادثه ای در مکان هایی که صنایع نفت و گاز وجود دارد، غیر معمول نیست.
در ساخت این مدل از آلومینیوم یا فولاد ضد زنگ استفاده می شود. از این نمونه در محیط های خطرناک مانند میادین نفتی، انبارها و غیره استفاده می شود. این مدل در برابر گرد و خاک، رطوبت و انفجارهای احتمالی ناشی از گازهای قابل احتراق مقاوم می باشد.
9. نمونه دیگر تابلو برق هایی هستند که برای مصارف داخلی مورد استفاده قرار می گیرد و در برابر آب، گرد و خاک و مایعات غیر خورنده از خود مقاومت نشان می دهد. ای مدل شباهت زیادی به تابلو برق type 2 دارد. همان گونه که می دانید گرد و خاک برای تجهیزات الکتریکی مناسب نیست. بنابراین محافظت تابلو برق در برابر گرد و خاک نکته مهمی است که باید به آن توجه شود.
این مدل تابلو برق در برابر ورود گرد و خاک مقاوم بوده و به ایمنی تجهیزات برقی کمک می کند. از این محصول در فعالیت های صنعتی استفاده می شود. برای جلوگیری از ورود هرگونه گرد و خاک به داخل، در ساخت آن ها از درزگیر استفاده می شود.