کاربرد نیتروژن

مهم ترین کاربرد اقتصادی نیتروژن برای ساخت آمونیاک از طریق فرایند هابر می باشد. آمونیاک، معمولا برای تولید کود و مواد تقویتی و اسید نیتریک استفاده می شود. نیتروژن همچنین به عنوان پر کننده بی اثر، در مخزنهای بزرگ برای نگهداری مایعات قابل انفجار در هنگام ساخت قطعات الکترونیک مانند ترانزیستور، دیود و مدار یکپارچه و همچنین برای ساخت فلزات ضد زنگ استفاده می شود.

نیتروژن همچنین به صورت ماده خنک کننده، برای هم منجمد کردن غذا و هم حمل و نقل آن، نگهداری اجساد و سلولهای تناسلی و در بیولوژی برای نگهداری پایدار از نمونه های زیستی کاربرد دارد. نمک اسید نیتریک شامل ترکیبات مهمی مانند نیترات پتاسیم و سدیم و نیترات آمونیم می باشد که اولی، برای تولید باروت و دومی برای تولید کود بکار می رود. ترکیبات نیترات شده مانند نیتروگلیسرین و تری نیترو تولوئن  معمولا منفجر شونده هستند.

اسید نیتریک به عنوان ماده اکسید کننده در مایع سوخت راکت ها استفاده می شود. هیدرازین و مشتقات آن نیز در سوخت راکت ها بکار می روند. نیتروژن، اغلب در مبردها، به صورت مایع استفاده می شود. نیتروژن مایع با عمل تقطیر هوا به دست می آید. در فشار جو، نیتروژن در دمای 195.8- درجه سانتی گراد مایع می شود.

نیتروژن، عنصر اصلی اسیدهای آمینه و اسیدهای هسته ای که نیتروژن را ماده ای حیاتی برای ادامه زندگی می کنند، می باشد. لوبیا مانند اکثر گیاهانی که دانه های سبوسی دارند، می تواند عمل بازیافت نیتروژن را به طور مستقیم از هوا انجام دهد، چراکه ریشه های آنها دارای برآمدگی هایی برای نگهداری میکروبهایی است که عمل تبدیل به آمونیاک را با فرایندی به نام تثبیت نیتروژن انجام می دهند، می باشد. این گیاهان، آمونیاک را به اکسیدهای نیتروژن و آمینو اسید تبدیل کرده، پروتئین می سازند.

ایزوتوپها

نیتروژن، دو ایزوتوپ پایدار دارد: که مهم ترین آن دو N-14 99.634% می باشد که در چرخه CNO در ستارگان تولید می شود. مابقی، ایزوتوپ N-15 می باشد. یکی از ده ایزوتوپی که به صورت مصنوعی تولید می شوند، دارای نیمه عمر نه دقیقه ای بوده، ایزوتوپهای دیگر، نیمه عمر چند ثانیه یا کمتر دارند. واکنشهای بیولوژیکی-واسطهای پویایی نیتروژن در خاک را به شدت کنترل می کنند.

این ترکیبات، معمولا باعث عمل غنی سازی N-15 لایه زیرین و تخلیه محصول می شود. البته این فرایند سریع، اغلب مقادیری از آمونیوم و نیترات نیز در بردارد. خاک نیتراتی نسبت به خاک آمونیومی، توسط ریشه درختان بهتر جذب و ترکیب می شود.

هشدارها

کودهای نیتراتی شسته شده، منبع اصلی آلودگی رودها و آبهای زیرزمینی است. سیانو (-CN)، حاوی ترکیباتی است که بی نهایت سمی بوده، برای حیوانات و همه پستانداران کشنده است.