تلوریم، عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی با نشان Te و عدد اتمی 52 قرار دارد. تلوریم که شبه فلزی شکننده و سفید نقره ای شبیه قلع می باشد، از نظر شیمیایی همانند سلنیم و گوگرد است. از این عنصر بیشتر در آلیاژها و به عنوان یک نیمه هادی استفاده می شود.
تاریخچه
تلوریم در سال 1782 به وسیله Franz Joseph Muller von Reichstein در رومانی کشف شد. سال 1798، "Martin Heinrich Klaproth" کسی که قبلا" آن را جدا کرده بود، این عنصر را نامگذاری کرد. دهه 70، دوران رونق کاربردهای ترموالکتریک تلوریم و نیز کاربرد آن در فولاد غیر ماشینی بود که کاربرد عمده آن دوران محسوب می شد.
پیدایش
تلوریم گاهی اوقات به شکل خالص یافت می شود، اما اغلب به صورت تلورید طلا (کالاوریت) و در ترکیب با سایر فلزات دیده می شود. منبع اصلی تلوریم رسوبات آند است که در خلال تصفیه الکترولیزی مس جوشدار به وجود می آید.
تلوریم به میزان تجاری و غیر سمی معمولا به صورت پودر mesh-200 عرضه می شود، ولی به صورت تخته ای، شمش، لوله ای یا گرد نیز موجود است. قیمت هر پوند تلوریم در سال 2000 معادل 14 دلار آمریکا بود.
خصوصیات قابل توجه
تلوریم، عنصر نسبتا کمیابی است و از نظر شیمیایی جزو خانواده اکسیژن، گوگرد، سلنیم و پلونیوم محسوب می شود. تلوریم در حالت بلوری به رنگ سفید نقره ای و در حالت خالص خود دارای درخشش فلزی است. تلوریم شبه فلزی شکننده است که به راحتی له می شود.
تلوریم غیر متبلور را به وسیله جداسازی آن از محلول دارای تلوریم یا اسید تلوریک به دست می آورند. بهر حال در این باره که آیا این شکل تلوریم واقعا" غیر بلورین است یا از بلورهای بسیار کوچک تشکیل شده است، اختلافاتی وجود دارد. تلوریم نیمه هادی، p-type است که در شرایط خاص و بر اساس پیوند اتمی، رسانایی بیشتری را نشان داده است.
چون از نظر شیمیایی مانند سلنیم و گوگرد است، رسانایی این عنصر در صورت مواجهه با نور تاحدی افزایش می یابد. تلوریم را می توان به مس، طلا، نقره، قلع و فلزات دیگر اضافه کرد. در صورت سوختن در هوای عادی شعله هایی به رنگ آبی مایل به سبز ایِجاد می کند که نتیجه آن تولید اکسید تلوریم است. این عنصر در حالت مذاب موجب فرسایش مس، آهن و فولاد ضد زنگ می گردد.