هنر نورپردازی ساختمان و تأثیر آن در معماری

نورپردازی از جمله مباحثی است که همواره در حوزه زیبایی شناسی مطرح می شود. یکی از هنرهایی که نقش نورپردازی در آن بسیار پررنگ است هنر معماری است. در معماری از نور طبیعی بهره گرفته می شود و ابزار و تجهیزات روشنایی برای تامین نور مصنوعی مورد استفاده قرار می گیرند.

نور در کنار سایر المان ها نظیر الگوها، بافت ها، رنگ ها و مصالح معنا پیدا می کند و استفاده از آن جلوه ای متفاوت به فضا می بخشد. نور و معماری رابطه تنگاتنگی با یکدیگر دارند و همدیگر را تکمیل می کنند. نور از نظر بصری به فضای مورد نظر وسعت می بخشد و در کنار مصالح ساختمانی نمود پیدا می کند.

خلق یک فضای ایده آل و برجسته از نظر معماری تنها با استفاده از نور امکان پذیر است، بنابراین یک معمار تا حد توان سعی می کند بین نور و تأثیر آن بر عناصر معماری تعادل برقرار نماید. نور مرز بین دو فضای مجاور را تعیین می کند، هر چند نمی تواند دو فضا را از هم جدا کند اما تنظیم مقدار آن قادر به تشدید و یا تخفیف جدایی دو فضا است. تأثیر نورپردازی به اندازه ای است که می توان با ترفندهای مختلف به فضا روح و جان بخشید.

هنر نورپردازی و معماری
وقتی پرتوهای نور در یک فضای بسته منعکس می شوند و بر روی سقف، ستون ها، دیوار و یا کف نمود پیدا می کنند، فضا به درک صحیحی از تناسب طول، عرض و ارتفاع می رسد. اشکال هندسی در تاریکی و روشنایی شکل خود را تغییر نمی دهند اما نور آنها را به شیوه ای جذاب تر در برابر چشم هر بیننده به نمایش می گذارد.

مداخله نور در فضای بسته بر پیوند فضای بیرون و درون خانه اثر می گذارد، به نحوی که فرد را با یک فضای بیگانه و متفاوت از خانه یا فضایی خودمانی همانند خانه رو به رو می سازد. نور یکی از پدیده هایی است که نقش اساسی در طراحی و خلق یک اثر ممتاز از نظر معماری می گذارد. در واقع این پدیده چشم اندازی بی نظیر در عرصه های هندسی به وجود می آورد و به آنها ماهیتی جدید می بخشد.

نقش اولیه نور قابل رویت نمودن اشیاء است، سپس به عنوان راهکاری برای دکوراتیو نمودن فضا در نظر گرفته می شود. تامین روشنایی برای فضاهای معماری با توجه به فعالیتی که در آن انجام می شود صورت می گیرد، البته همیشه استفاده از نور طبیعی در معماری تأکید شده اما نور مصنوعی نیز می تواند به شیوه ای اصولی و کاربردی در فضا پخش گردد.

اهمیت روشنایی در ساختمان
در فضاهای داخلی روشنایی نقش بسیاری در زنده کردن فضا ایفا می کند. نور آرامش بصری و روانی ایجاد می کند و فضای معماری را پایدارتر نشان می دهد. استفاده از نور طبیعی و مصنوعی بر اساس نوع کاربری فضا و مقدار نور مورد نیاز صورت می گیرد. نوری که با هدف مشخص هدایت می شود فضا را روشن تر کرده و آرامش را در آن برقرار می کند.

نور، قدرت بیان به فضاهای طراحی شده توسط معماران و طراحان می بخشد و کیفیت بصری فضا را دو چندان می کند. بدون وجود روشنایی نمی توان فضای پیرامون را مشاهده کرد و یک اثر هنری بی نظیر خلق نمود. یک معماری ایده آل تنها با نور معنا پبدا می کند، در غیر این صورت به شکل یک بنای معمولی در چشم بیننده پدیدار می شود.

اگر روشنایی فضا با نور یکنواخت پر شود فضا خنثی به نظر می آید اما در صورت وجود سایه روشن، فضا از نظر بصری ایده آل و جذاب خواهد بود. در نورپردازی یک فضا باید به مواردی نظیر نوع روشنایی، انتخاب سیستم روشنایی و انواع لامپ، تعیین رنگ و وضعیت فضا و محاسبه روشنایی مورد نیاز توجه شود. در اجرای طرح های روشنایی از تمام ابزارها و تجهیزات برای سایه اندازی مناسب استفاده می شود.

زیبایی فاکتور بسیار مهمی است که در انتخاب لامپ باید مد نظر قرار گیرد. هماهنگی بین لامپ ها و اشکال موجود در فضا تأثیر بسزایی در زیبایی فضا می گذارد. تامین نور لازم در ساختمان های امروزی با استفاده از نور مصنوعی صورت می گیرد. نور مصنوعی فضایی متفاوت در شب برای ساختمان فراهم می نماید.

کلام آخر
ما در این مقاله به بررسی اهمیت نور و نورپردازی در معماری و اصول آن پرداختیم. همانطور که گفتیم نورپردازی در معماری نقشی مرکزی را در طراحی محیط بصری بازی می کند و تعریف کننده ی منطقه ها و مرزهاست. به وسیله نور می توان فضایی را کوچک تر و یا بزرگ تر نشان داد. امیدواریم این نوشته اطلاعات مفیدی در مورد معماری و رابطه آن با نورپردازی برای شما عزیزان ارائه کرده باشد.