عبارت "مشارکت در ساخت" برای افراد آشنا به امور ساخت و ساز عبارتی بسیار آشنا است. مشارکت در ساخت یکی از راه های صاحب خانه شدن و سود بردن از ساخت بنا است. افرادی که قصد دارند خانه قدیمی خود را بفروشند و با پول حاصل از آن خانه ای نوساز خرید کنند می توانند از راهکار مشارکت در ساخت استفاده نمایند. قرارداد مشارکت در ساخت نوعی قرارداد دو طرفه است که در آن افراد به نسبت مقدار سرمایه ای که اعلام می کنند با هم شریک می شوند. برای روشن شدن این مفهوم می توان این مثال را در نظر گرفت. فرض کنید شما یک خانه کلنگی دارید و می خواهید آن را تخریب نموده و یک ساختمان چند طبقه بسازید. اما یک مشکل بزرگ سر راه شما قرار دارد، اینکه نه تخصصی در حوزه ساخت و ساز و نه بودجه کافی برای اینکار دارید. در این مواقع می توانید با یک پیمانکار متخصص و سرمایه دار شریک شوید و خانه قدیمی خود را به آپارتمان چند طبقه تبدیل کنید. به اینکار مشارکت در ساخت و ساز گفته می شود، در واقع شما با سازنده در سود حاصل از ساخت آپارتمان شریک خواهید شد. با مشارکت در ساخت به راحتی می توان صاحب خانه ای نوساز شد و دیگر نگران تامین هزینه های ساخت و ساز نبود.
مشارکت در ساخت و ساز امروزه بسیار رایج شده و راهکاری ایده آل برای رهایی از خانه های کلنگی به شمار می آید. این کار مزایای بی شماری در پی دارد که در این نوشتهبه آنها می پردازیم. با ما همراه باشید.
تعهدات مالک
در بحث مشارکت در ساخت، مالک موظف است ملک خود را در اختیار سازنده قرار دهد، در واقع تسلیم ملک به سازنده یکی از ضروریات این قرارداد می باشد. اگر به هر دلیلی صاحب ملک از انجام اینکار خودداری کند حتی اگر این مورد در قرارداد قید نشده باشد، سازنده یا شرکای وی می توانند برای گرفتن حکم تسلیم ملک به دادگاه مراجعه نمایند.
تعهدات سازنده
سازنده یا مجری طرح متعهد است عملیات ساخت را پیش برده و هزینه های آن را بپردازد. علاوه بر آن باید اجاره بهای لازم را به منظور اسکان مالک تا اتمام پروژه بپردازد و در نهایت ملک جدید را بر اساس درصد توافق بین طرفین تقسیم نماید. اگر سازنده به تعهدات خود عمل نکند، علاوه بر پیش بینی حق فسخ برای مالک می توان هزینه مشخصی به عنوان وجه التزام در قرارداد تعیین نمود. همچنین اگر سازنده بر اساس آنچه که در قرارداد قید شده عمل نکند می توان آن را ملزم به اصلاح نواقص نمود اما اگر این امکان وجود نداشته باشد باید از او وجه التزام و خسارت دریافت کرد. در صورتی که سازنده ملک را در موعد مقرر و طبق زمان بندی آماده نکند برای تاخیر مبلغی به عنوان خسارت در قرارداد تعیین می شود. علاوه بر آن اگر حین عملیات ساخت و ساز به خانه های مجاور خسارت وارد شود باید این حق به مالک داده شود که در صورت الزام وی به پرداخت خسارت بتواند به سازنده مراجعه نموده و مبلغ خسارت را از او دریافت کند.
بررسی صلاحیت سازنده
مهم ترین مسئله ای که در مشارکت در ساخت باید مورد توجه قرار گیرد بررسی صلاحیت سازنده است. قبل از عقد قرارداد باید مدارک سازنده، سوابق اجرایی و صلاحیت مالی، اجرایی و فنی او بررسی و صحت آن ها تائید شود. اهمیت این موضوع بسیار بالاست زیرا اگر بدون توجه به توان مالی یا دانش فنی سازنده اقدام به مشارکت در ساخت گردد، مالک دچار ضرر و زیان خواهد شد.
نحوه تعیین درصد مشارکت در ساخت
در قرارداد بین طرفین باید درصد مشارکت در ساخت قید شود تا در آینده اختلاف پیش نیاید. برای تعیین این مبلغ ابتدا باید سرمایه اولیه هر دو طرف توسط کارشناس ارزش گذاری شود، سپس این مبلغ بر ارزش کل سرمایه تقسیم گردد. به منظور ارزش گذاری سهم مالک ابتدا قیمت ملک او تعیین می شود و پس از مشخص شدن سرمایه او، تمام هزینه های اداری، ساخت و ساز و مجوزها نیز تخمین زده می شوند. جمع سرمایه مالک و سازنده ارزش کل پروژه محسوب می شود که حاصل تقسیم سرمایه هر کدام بر سرمایه کل میزان درصد سهم آن ها را مشخص می کند.