فلز سدیم

اطلاعات اولیه

سدیم، یک عنصر شیمیایی جدول تناوبی است که نماد آن Na و عدد اتمی آن 11 می باشد. سدیم، یک فلز واکنش دهنده نرم و مومی شکل است که به گروه فلزات قلیایی که از نظر ترکیبات طبیعی فراوان هستند  تعلق دارد.

این عنصر بسیار واکنش دهنده است و با شعله زرد رنگی می سوزد. در هوا، اکسید می شود و به شدت با آب واکنش می دهد. از این رو باید همیشه در زیر نفت یا روغن نگهداری شود.

تاریخچه

مدت زمان زیادی است که سدیم به صورت ترکیبی شناخته شده است. این عنصر در سال 1807 توسط Sir Humphry Davy از طریق عمل الکترولیز هیدروکسید سدیم جدا شد. در اروپای قرون وسطی، ترکیبی از سدیم با نام لاتین Sodanum برای تسکین سردرد استفاده می شد. نماد جدید سدیم Na از لاتین جدید Natrium که در زبان یونانی که نوعی نمک طبیعی است می آید گرفته شده است.

پیدایش

سدیم در ستارگان فراوان است و این فراوانی در خطوط طیفی D در نور ستارگان مشهودتر می باشد. سدیم حدودا 2.6% از پوسته زمین را به خود اختصاص داده است که چهارمین عنصر از نظر فراوانی در پوسته زمین و فروانترین فلز قلیایی می باشد. این عنصر هم اکنون به صورت اقتصادی از عمل الکترولیز کلرید سدیم تولید می شود.

این روش ارزان تر از روش الکترولیز هیدرواکسید سدیم است. قیمت هر پوند سدیم فلزی حدودا 15 تا 20 سنت  می باشد. ولی هر پوند سدیم ACS آزمایشگاهی، حدودا 35 دلار قیمت دارد که از نظر حجمی ارزان ترین فلز است.

خصوصیات قابل توجه

سدیم مانند دیگر فلزات قلیایی، نرم، سبک وزن، سفید مایل به نقره ای و واکنش دهنده است و از این جهت هرگز به صورت آزاد در طبیعت یافت نمی شود. سدیم در آب غوطه ور شده، آن را تجزیه کرده، هیدروژن آزاد می کند و هیدرواکسید می سازد. سدیم در آب فورا آتش می گیرد، ولی در هوای معمولی در دمای زیر 388 کلوین آتش نمی گیرد.

هشدارها

سدیم در حالت پودر در آب خاصیت انفجاری خواهد داشت و با عناصر دیگر به راحتی تجزیه و ترکیب می شود. همیشه باید با ان عنصر با مراقبت کامل کار کرد.