جیوه در دندان پزشکی
آمالگام آلیاژ جیوه فلزی با یک فلز دیگر شامل قلع و نقره بوده و حدود 150 سال است که در دندان پزشکی کاربرد دارد. اگرچه آمالگام از نظر زیبایی نسبت به ترمیم های هم رنگ دندان در سطح پایین تری قرار دارد، ولی همچنان به دلیل هزینه کم، طول عمر، دوام، مهر و موم کردن، آسان بودن مراحل کارکرد و پرداخت، برای کاربرد مستقیم به عنوان ماده ترمیمی در دندان های خلفی به خصوص در مناطق تحت فشار، ترجیح داده می شود.
در سال 2001 ترمیم های آمالگام برای ترمیم حفرات تحت نیرو در دندان های خلفی، توسط بیش از 75 % از دندان پزشکان انگلیس و 54% از دندان پزشکان در ایالات متحده آمریکا مورد استفاده قرار گرفته است.
دندان پزشکان یکی از گروه های در معرض خطر مواجهه شغلی با آمالگام بوده و چون جیوه در دمای اتاق تبخیر می شود، هنگام آماده سازی، خارج کردن و یا پرداخت دندان پر شده، منجر به مواجهه دندان پزشکان با بخارات جیوه می شود. اگرچه بعضی از مطالعات حاکی از بی خطر بودن مواجهه مزمن با جیوه در دندان پزشکان می باشد، ولی گروهی دیگر از مطالعات اثبات کرده اند که آمالگام عوارض قابل توجهی روی سلامت دندان پزشکان ایجاد می کند.
به همین دلیل هم اکنون دربعضی از کشورها مثل ژاپن، در دانشکده های دندانپزشکی مدتهاست که دیگر از آمالگام های حاوی جیوه برای پرکردن دندان استفاده نمی شود و دربسیاری از کشورها و ایلات و ازجمله ایالت کالیفرنیا استفاده از این مواد ممنوع شده است.
بررسی های انجام شده نشان می دهد که مهم ترین فاکتورهای موثر در افزایش میزان مواجهه دندان پزشکان با جیوه عبارتند از:
تهویه و نوع پوشش کف
علاوه بر موارد ذکر شده، افزایش سابقه کار و عمر مطب، رعایت استانداردهای بهداشتی مانند عادات شستشو و تمیز کردن وسایل، سن و سابقه کار دندان پزشک، ساعات کار در هفته و تعداد ترمیم ها در هفته، از عوامل دیگری است که در میزان مواجهه دندان پزشکان با جیوه دخالت دارد.
تماس پوست با آمالگام نیز می تواند باعث جذب جیوه گردد. اگرچه این مواجهه اندک است ولی به مرور زمان باعث تجمع جیوه در بدن می شود. در ضمن استفاده از ماسک و دستکش خطر مواجهه را به طور کامل از بین نمی برد.