در دنیای ارزهای دیجیتال احتمالا تا به حال به اصطلاح غیر متمرکز (Decentralize) یا این جمله برخورده اید که ارزهای دیجیتال به صورت غیر متمرکز می باشند اما آیا می دانید غیر متمرکز دقیقا به چه معناست؟ در این مقاله به این موضوع خواهیم پرداخت.
قبل از اینکه به بیان این مفهوم بپردازیم اجازه بدهید تا از دنیای ارزهای دیجیتال و رمز ارزها فاصله بگیریم تا با بیان مثال هایی ملموس بتوانیم این مفهوم را توضیح دهیم. فرض کنید که می خواهید آهنگ یکی از خوانندگان محبوب خودتان را از سایتی دانلود کنید. به سایت مورد نظر می روید و آهنگ خود را دانلود می کنید اما این آهنگ کجا ذخیره شده است؟ در سرورِ سایتی که به آن مراجعه کردید. یعنی شما در اینجا یک سرویس گیرنده (Client) هستید و سایت مورد نظر یک سرویس دهنده (Server) می باشد. در واقع هرگاه شما فایلی برای دانلود بخواهید نقش شما سرویس گیرنده و نقش محلی که آن فایل را در اختیار شما قرار می دهد سرویس دهنده است که به آن رابطه ی کلاینت سروری (Client-Server) می گویند.
اما این رابطه ی یک طرفه مشکلاتی دارد، فرض کنید در زمان انتخاب واحد می خواهید دروس خود را انتخاب کنید. همزمان با شما بسیاری از دانشجوها مانند شما قصد انتخاب واحد دارند، در نظر بگیرید در یک زمان تعداد زیادی دانشجو به سایت دانشگاه هجوم می آورند و از آن سرویس انتخاب واحد می خواهند، معمولا در چنین مواقعی سرعت سایت به شدت کاهش پیدا می کند و یا حتی ممکن است از دسترس خارج شود، علت این امر محدودیت هایی است که سرور سایت سرویس دهنده دارد که در مثال ما سایت دانشگاه می باشد. سروری که سایت دانشگاه دارد شاید توانایی سرویس دادن به تعداد زیادی دانشجو آن هم در یک زمان را نداشته باشد (به علت محدودیت هایی در پهنای باند و …). یعنی می توان گفت سرویس دهنده یک مرکزی است که یک سروری دارد و بر روی سرور و اطلاعات آن کنترل دارد و به صورت متمرکز فعالیت می کند.
غیر متمرکز راه حلی فوق العاده
اما این مشکلی نبود که برای آن راه حلی وجود نداشته باشد، با پیشرفت تکنولوژی ایده جدیدی مطرح شد که بیان کرد از آنجاییکه امروزه همگی دسترسی به اینترنت دارند، چرا مردم به صورت مستقیم با هم در ارتباط نباشند؟ از یکدیگر سرویس نگیرند و به هم سرویس ندهند؟ حتما لازم نیست از فضای یک سرور متمرکز استفاده کرد، بلکه همگی می توانند با در اختیار گذاشتن منابع خود (برای مثال هارد یا CPU) به صورت مستقیم هم سرویس دهنده و هم سرویس گیرنده باشند. مثلا فرض کنید شما آهنگی که می خواهید را از هارد یک نفر دانلود می کنید و آن هم از هارد شما فایل مورد نظرش را دانلود می کند. یعنی همه همزمان هم سرویس دهنده اند هم سرویس گیرنده.
BitTorrent اولین محصول غیرمتمرکز
اولین محصول معروف غیر متمرکز را می توان BitTorrent دانست، پروتکلی که در آن همه ی افراد هم سرویس گیرنده اند و هم سرویس دهنده. این پلتفرم قابلیت دانلود و آپلود فایل را برای شما ایجاد می کند، طبق این پروتکل مثلا اگر فردی فیلمی را می خواهد دانلود کند می تواند به یک فرد در هر نقطه ای از جهان که این فیلم را دارد متصل شود و آن را دانلود کند. همزمان که دانلود در حال انجام است آن فایل می تواند آپلود شود و افراد دیگر نیز می توانند آن فایل را از شما بگیرند و دانلود کنند، یعنی شما در اینجا علاوه بر اینکه فیلم را دانلود می کنید و سرویسی دریافت می کنید، آن فایل را آپلود می کنید و به بقیه سرویس می دهید.
جالب اینجاست که بر خلاف سیستم کلاینت سروری، در اینجا با افزایش تعداد افراد، شبکه ضعیف نمی شود و یا اصطلاحا سرور از دسترس خارج نمی شود، چون اولا سرور متمرکزی وجود ندارد و فایل ها در کامپیوترهای مردم در سراسر دنیا قرار دارد (یعنی غیر متمرکز است) و اعضای آن هستند که روی این شبکه نظارت و کنترل دارند. ثانیا با افزایش افراد این شبکه قوی تر می شود، زیرا تعداد سرویس گیرنده ها که خودشان سرویس دهنده هم هستند افزایش می یابد. عملا حیات این سیستم به اعضای آن وابسته است که به صورت همتا به همتا (Peer To Peer) با یکدیگر در ارتباطند.
غیر متمرکز ویژگی بارز ارزهای دیجیتال
تا اینجا مقدماتی گفته شد که بتوانیم معنای غیر متمرکز را راحت تر درک کنیم. غیرمتمرکز به زبان ساده به این معناست که اطلاعات در دست نهاد خاصی وجود ندارد و متمرکز نیست بلکه اطلاعات در سراسر شبکه پراکنده است و مجموعه ای از اعضای شبکه فعالیت در شبکه را به عهده دارند. حالا بهتر است به موضوع غیرمتمرکز بودن ارزهای دیجیتال بپردازیم.
در حال حاضر بانک ها نهادهای متمرکزی هستند که فعالیت های مالی افراد را انجام می دهد و به ازای انجام خدمات کارمزد دریافت می کنند. فرض کنید علی می خواهد یک میلیون تومان به سارا انتقال دهد. بانک ابتدا حساب علی و معتبر بودن حساب علی را بررسی می کند در صورتی که علی موجودی لازم را داشته باشد، یک میلیون تومان از حساب علی کسر کرده و به حساب سارا اضافه می کند و شرح معاملات در محلی به نام دفتر کل ذخیره می شود و در نهایت کارمزد خود از انجام این کارها را دریافت می کند.
پس از اینکه قابلیت های تکنولوژی Peer To Peer یا همتا به همتا مشخص شد، ساتوشی ناکاموتو خالق بیت کوین به این فکر افتاد که چرا در مورد مسائل مالی از این تکنولوژی استفاده نشود و مردم به طور مستقیم مبادلات مالی خود را با هم انجام ندهند. این شد که ایده ی ارزهای دیجیتال به صورت غیر متمرکز با ورود بیت کوین به دنیا معرفی شد، به طوری که در این نرم افزار همه به صورت مستقیم با هم در ارتباطند و تبادلات مالی خود را انجام می دهند و فرآیند انجام این فعالیت ها توسط هیچ نهاد مرکزی کنترل نمی شود و همه ی کارها را مردم انجام می دهند. بیت کوین در واقع نیاز به نهادهای واسطه همانند بانک را حذف می کند و برای انتقال پول خود تنها کافی است از کیف پول خود به آدرس کیف پول فرد دریافت کننده ارسال کنید. در این سیستم تراکنش ها توسط افرادی در شبکه انجام می شود که اصطلاحا سرویس دهنده های شبکه هستند و این اطلاعات در بلاک چین که یک دفتر کل توزیع شده است ذخیره می شود.
فراموش نکنید که غیر متمرکز با توزیع شده تفاوت دارد و به یک معنا نیست، در این سیستم غیر متمرکز، به دلیل متن باز (open source) بودن ارزهای دیجیتال همه چیز شفاف است و مردم به راحتی می توانند اتفاقات داخل شبکه را رصد کنند و همچنین تراکنش های خود را پیگیری کنند. مفهوم غیر متمرکز با حضور بیت کوین گسترش بیشتری یافت و با اینکه این مفهوم به طور کامل در این حوزه جای نیافتاده است اما جوامع مدرن با گذر زمان، بیشتر به سمت امور غیرمتمرکز تمایل پیدا کرده اند.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
