منابع قیر

انواع و منابع قیر و کاربردھا
قیرھای طبیعی
قیر ماده ھیدروکربنی است که دارای تعریف، ویژگی، منابع و ویژگی ھای خاص می باشد. مواد قیری از نفت نیز متنوع تر ھستند، زیرا قیر علاوه بر نفت منابع دیگری نیز دارد. قیرھا بسته به منشا به سه دسته زیر تقسیم می شوند:

ا- قیرھای طبیعی؛
2 -قیرھای نفتی؛
3 -قیرھای قطرانی.
.
قیرھای طبیعی قیرھای قیرھای جامدی ھستند که به صورت طبیعی در لایه ھای کم عمق پوسته زمین وجود دارند و در برخی نقاط از زیرخاک پوسته زمین بیرون زده و موجب کشف قیر طبیعی توسط انسان ھا شده اند. در واقع قیرھای طبیعی، ھمان نفت ھای خام سطحی ھستند که در اثر مرور زمان اجزای سبک آن تبخیر شده و در اثر ھوازدگی شکل قیر به خود گرفته اند، به ھمین سبب قیرھای طبیعی، مواد ھیدروکربنی سنگینی ھستند که منشاء آنھا نفت خام است، که براساس نحوه تشکیل، خواص فیزیکی ، حلالیت (در CS2 و تتراکلرید کربن) و ترکیب شیمیایی به گروه ھای زیر تقسیم می شوند:
Asphaltic Pyrobitumen
Non-Asphaltic Pyrobitumen
Asphaltite
این گروه ھا خود به دسته ھای دیگری تقسیم می شوند. برای مثال، آسفالتیت ھا به سه گروه:
Gilsonite
Grahamite
Glance Pitch
تقسیم می شوند. ھمان طور که گفته شد، در واقع نفت خام پایه اولیه قیر طبیعی می باشد. دسته بندی ھای قیرھای طبیعی در شکل ھای 1-3 تشریح شده است. ھمان طور که ملاحظه می شود، اختلاف ساختار شیمیایی انواع مختلف قیر طبیعی، به درصد انعکاس متفاوتی منجر می شود. از این طریق انواع مختلف قیرھای طبیعی را می توان شناسایی کرد. البته این قیرھا در طی مدت زمان طولانی و در اثر دما قابل تبدیل شدن به یکدیگر ھستند.

شکل1:دسته بندی قیر های طبیعی براساس انعکاس

شکل2:دسته بندی قیر های جامد بر طبق خواص فیزیکی-شیمیایی آنها

شکل3:دسته بندی قیر های جامد بر پایه منشاء آن توسط Curiale

آنچه در قیر طبیعی کشف شده در کانادا یافت می شود، ھمان طور که از نام آن مشخص است،   ((آلبرتایت)) است. در آمریکا نوعی قیر طبیعی یافت شده که از نوع ((گیلسونایت)) می باشد.امروزه این نوع قیر طبیعی در دنیا به طور کامل شناخته شده است و شرکت ((Gilsonite American ((محصولات متنوعی را از این ماده معدنی تولید می کند.شھرت این نام قیر طبیعی به حدی است که برخی از محققین به اشتباه انواع دیگر قیر طبیعی را نیز ((گیلسونایت)) می نامند. یکی از مزیت ھای گیلسونایت آمریکایی، خاکستر بسیار پایین آن است که ارتباط زیادی به معدن آن ندارد، بلکه در آمریکا به دلیل دسترسی به فناوری پیشرفته و سرمایه گذاری وسیع انجام شده، امکان خالص سازی کامل این محصول وجود دارد. اگر این فرایند ھا روی قیرھای طبیعی داخلی نیز انجام شود، می توان قیرھای داخلی را نیز برای کاربردھای گسترده ای استفاده کرد.
در تشکیل قیر طبیعی، پس از تبخیر تدریجی مواد سبک نفت خام، براثر عوامل زمان، دما و انجام فرایندھایی مانند، اکسایش، واکنش با گوگرد (sulfurization، (بسپارش ( polymerization) و متراکم شدن (condensation) این ماده به صورت جامد یا مایع گرانروی تشکیل می شود. کیفیت قیر طبیعی حاصله با توجه به نوع واکنش ھای انجام شده و مدت زمان انجام واکنش ھا ( عمر قیر طبیعی) متفاوت می باشد. به طوری که قیرھای طبیعی با حالت ھای فیزیکی مایع نیمه جامد، و جامد ترد با کیفیت ھای شیمیایی گوناگون در معادن و دریاچه ھا به وجود آمده اند. قیرھای طبیعی به دودسته قیر سنگ ھا و قیرھای دریاچه ای تقسیم می شوند.

الف قیر سنگ ها
قیر سنگ ھا به طور عمده سنگ ھای آھکی و ماسه ای است که نفت خام در آنھا نفوذ کرده و با گذشت زمان مواد فرار آن تبخیر شده و قیر در این سنگ ھا باقیمانده است. قیر سنگ ھا را خرد و نرم کرده حرارت داده و در سطح راه پخش می کنند. مقدار قیر موجود در قیر سنگ ھا از ھفت تا حدود 80 در صد تغییر می کند. قیر سنگ ھای موجود در استان لرستان، حدود 70 الی 80 درصد قیر دارد. در آمریکا معادن قیر طبیعی در Gilsonite وجود دارد. در آفریقا نیز منابع نفت ھای سنگین و قیرھای طبیعی یافت شده است. امروزه این ماده به صورت یک ماده اصلاح کننده خواص قیردر آمده است و علاوه برراھسازی این ماده مشتقات آن در مصارف زیادی استفاده می شوند.

ب قیر های دریاچه ای
وقتی که نفت خام به طور طبیعی از بین لایه ھای شکست خورده زمین صعود کند و مواد آن تبخیر شود، قیرھای طبیعی به صورت دریاچه برروی زمین تشکیل می شود. منابع قیر دریاچه ای در اغلب نقاط جھان وجود دارد. یکی از آن ھا دریاچه ترینیداد( Trinidad (در شمال ونزوئلا است که شامل حدود 10 تا 15 میلیون متر مکعب قیر طبیعی می شود. دریاچه قیر برمودز( Bermudez) ونزوئلا نیز از جمله معادن مھم دیگر محسوب می شود، که مقدار قیر این دو معدن به صورت تجاری استخراج شده و در راھسازی مورد استفاده قرار می گیرند. جھت استفاده از قیر ترینیداد، آن را در دمای حدود C ˚ 160 گرما میدھند تا آب موجود در آن تبخیر شده و سپس از الک زیر عبور می دھند، تا مواد ناخالص درشت آن نیز جدا شود. محصول به دست آمده به صورت تقریبی، شامل ھمان ترکیبات نشان داده شده در جدول1 می باشد.

جدول1: اجزای سازنده قیر طبیعی دریاچه ترینیداد

این محصول دارای درجه نفوذی حدود دو دسی متر و نقطه نرمی C˚ 95 می باشد، که به ھمین حالت، به دلیل سختی زیاد قابل استفاده نیست، لذا آن را به نسبت 50:50 با یک قیر دارای درجه نفوذ 200 مخلوط می کنند. بر اثر اختلاط انجام شده، قیری با درجه نفوذی حدود 50 به دست می آید که به راحتی می توان از آن برای تھیه مخلوط ھای آسفالتی استفاده کرد. ضمن این که در شرایط آب و ھوایی مختلف در مقایسه با قیر ھای خالص از مقاومت و کیفیت خوبی برخوردار بوده و آسفالت تھیه شده با این نوع قیر از طول عمر بیشتری برخوردار است.

ج قیر های طبیعی در ایران
قیرھای طبیعی در ایران ھم در نقاط مختلف از جمله، پاتاق کرمانشاه، گلشان، پشتکوه ( قلعه قیران ایلام)، پیشکوه، تشتان بھبھان، فھلیان، دره مغان و خرامه فارس وجود دارد. مشخصات قیر موجود در بھبھان به شرح جدول 2 می باشد.(اختلاف زیاد در نتایج آزمایش موسسات مختلف، احتمالا به دلیل نمونه گیری از نقاط مختلف است.)

جدول2: مشخصات قیر دریاچه ای بهبهان

2.1 قیر های نفتی
قیر نفتی در پالایشگاه از تقطیر نفت خام به دست می آید. در پالایشگاه ابتدا نفت خام در کوره تحت فشار محیط با دمای C ˚ 300-350 قبل از ورود به برج گرم می شود. خوراک ورودی به برج قسمتی مایع و قسمتی بخار می باشند.
قسمت مایع شامل اجزای نقطه جوش بالاتر و قسمت بخار شامل اجزایی با نقطه جوش پایین ھستند که از ستون بالا رفته و جدا می شوند. بنابراین، اجزاء سبک مانند بنزین، نفت سفید و نفت گاز، در این مرحله تفکیک می شوند. اجزای سنگین تر نفت خام، که مخلوط پیچیده ای از ھیدروکربن ھا با جرم ملکولی بالا ھستند، برج را ترک می کنند. این مخلوط قبل از آنکه خوراک سازنده ھای قیری شوند، نیاز به عملیات جدا سازی دارند. قسمت اعظم این مخلوط را قیر و بقیه را روغن ھای روان کننده تشکیل می دھد. برای تصفیه و جدا کردن آن ھا باید درجه حرارت را تا بیش تراز C˚ 400 افزایش داد. با توجه به اینکه درجه حرارت ھای بالا سبب شکسته شدن مولکول ھا و تخریب حرارتی می شود، فشار داخل برج باید کم شود، تادرجه حرارت لازم برای جدا سازی کاھش یابد. به این ترتیب باقیمانده برج تقطیر اتمسفری از C ˚ 400 تا 350 در کوره گرم شده و سپس وارد برج تقطیر در خلا ( tower vacuum)می شود که دارای فشار 10 تا mmHg 100می باشد.در داخل ستون از پایین به بالا جریان بخار آب سوپر ھیت را عبور می دھند. در نتیجه، جریان بخار آب سبب جدا سازی مواد فرار سبک از بالای برج و خارج شدن آن به ستون ھای دیگر برای جدا سازی می گردد. مواد غیر فرار که قسمت اعظم آن را قیر تشکیل می دھد، از انتھای ستون خارج می شود. این باقیمانده یا ته مانده برج خلا به عنوان خوراک در ساخت قیر با گرید ھای مختلف به کار می رود و گرانروی ته مانده برج، به نوع نفت خام، دما و فشار برج خلا در ھنگام فرایند بستگی دارد. ھمچنین با توجه به نوع نفت خام می توان ستون را طوری طراحی کرد که قیر ھای با گرید ھای مختلف به دست آید.
اگر چه می توان قیربه دست آمده از برج خلا را به طور مستقیم استفاده کرد، اما در پاره ای از اوقات قیر به دست آمده از خواص فیزیکی مناسب برخوردار نبوده و باید برروی آن اصلاحاتی انجام شود که عمده ترین آن دمیدن ھوا در قیر است. که در ادامه به شرح آن می پردازیم.

الف- قیر دمیده
قیر دمیده برای اولین بار در سال 1890 از واکنش قیر داغ با اکسیژن به دست آمد و به دنبال آن تحقیقات زیادی در مورد متغیرھای فرایند و طراحی دستگاه و کنترل واکنش ھای شیمیایی انجام شد. ھوادھی قیر،  فرایندی است که در آن قیر مایع داغ با ھوا مجاورت پیدا می کند و بر اثر این تماس قیر سفت شده و حساسیت حرارتی آن کاھش می یابد. میزان اصلاح و بھبود مشخصات قیر که در این فرایند انجام می شود، به نوع خوراک و متغیرھای دما، گرانروی خوراک، زمان ھوادھی و اقامت خوراک، نسبت ھوادھی ونوع وسائل بستگی دارد. استفاده قیر دمیده در ساخت لایه ھای عایق رطوبتی، خشت ھای آسفالتی و آب بندی بام ھا حتی در آسفالت جاده ھا و بسیاری از مواد دیگر می باشد که ھرکدام دارای استاندارد ھای ASTM خاصی می باشند. ھوادھی قیر حاصل فرایند ھیدروژن زدایی، پلیمریزاسیون و اکسایش می باشد. در این فرایند مقداری از روغن ھا به رزین و مقداری از رزین ھا به آسفالتن تبدیل می شود. این تغییرات باعث به دست آمدن یک ساختار کلوییدی ژل مانند و لاستیک می شود که مشخصه قیر دمیده می باشد. (جدول 3 تأثیر فرایندھای ھوادھی و تقطیر در تولید قیر بر درصد ترکیب شیمیایی را نشان می دھد.)

جدول 3: فرآیندهای هوادهی و تقطیر در تولید قیر بر درصد ترکیب شیمیایی قیر با درجه نفوذ 285.

تنھا 5 تا 25 درصد اکسیژن ترکیبی به شکل پیوندی ( واکنش کرده) در قیر دمیده باقی می ماند و بقیه به SO2 و غیر خارج می شود. مقدار اکسیژن موجود در محصول با افزایش مقدار CO2 و صورت بخار آب H2O و آروماتیک ھای خوراک، افزایش میزان ھوادھی و کاھش دمای فرایند افزایش می یابد. قیر دمیده حاصله، دارای درجه نفوذ کمتر و نقطه نرمی بیش تر از قیر خالص اولیه است و ھمان طور که گفته شد، حساسیت حرارتی آن کاھش می یابد. جدول 6 ترکیب شیمیایی قیر حاصل از برج تقطیر و دمیده شده برای درجه نفوذھای مختلف را نشان می دھد. این فرایند گرما زا بوده و کنترل دمایی این فرایند و تنظیم نسبت ھوا به خوراک الزامی می باشد. فرایند دمیدن قیر به صورت ناپیوسته و یا پیوسته می تواند انجام شود.

جدول 4: ترکیب شیمایی قیر حاصل از برج تقطیر و دمیده شده برای درجه نفوذهای مختلف

1.فرآیند ناپیوسته
در فرایندھای دمیدن ناپیوسته، خوراک پس از پیش گرما تا سطح مورد نظر در برج مورد نظر پر می شود. ھوادھی وقتی آغاز می شود که حرارت به دمای 190 تا C ˚ 240 برسد. سپس گرمای حاصل از واکنش انجام شده، دمای قیر را تا دمای عملیاتی (240 تا C ˚ 260 ( بالا می برد و در این حدود حفظ می شود. پس از نمونه برداری در زمان ھای مختلف و حصول مشخصات مورد نظر عملیات متوقف می گردد. مدت زمان دمیدن بین 3 تا 24 ساعت متغیر است. در شکل 7 یک فرایند ناپیوسته نشان داده شده است. برج دمنده، به طور کلی دارای ارتفاع 12 متر و قطر 3/65 متر می باشد. ھوا از طریق لوله ھای توزیع کننده و از پایین برج تزریق می شود و در حین عبور از قیر داغ شده ( قیر مایع شده)، موجب ایجاد جریان ((توربلانت)) و افزایش سطح تماس و سرعت واکنش می شود. متغیرھای واکنش را باید طوری تنظیم کرد که محصول با مشخصات مورد نظر به دست آید. بخاراتی که از بالای برج بیرون می روند شامل ھوای اضافی، روغن ھای تجزیه شده، ذرات سبک H2S، SO2 و ، CO، CO2 باقیمانده بخار آب، مقادیر اندکی از دیگر محصولات سبک واکنش ھا از قبیل ھیدروکربن ھای شکسته شده سبک و برخی مشتقات ھیدروکربنی بدبو می باشد. مزیت این فرایند تھیه محصولات متعدد با مشخصات مختلف می باشد.

شکل4: یک فرآیند نا پیوسته

2.فرآیند پیوسته
در این فرایند، آغاز عملیات مانند فرایند ناپیوسته است. ھرگاه مشخصات قیر دمیده به مقدار مورد نظر برسد، خوراک تازه به طور پیوسته ھمراه با کنترال جریان وارد می شود و محصول دمیده نیز به وسیله کنترل کننده ارتفاع خارج می گردد.
خوراک تازه در دمایی پایین تر از دمای عملیات وارد شده و سپس قیر به واسطه حرارت واکنش گرمازای ناشی از ھوادھی قیر درون برج، گرم می شود. کنترل دما به وسیله پیش گرم کردن خوراک ورودی در یک کوره یا مبدل حرارتی و یا با تکنیک ھای خنک کردن، مانند تزریق آب انجام می شود. دمای دمیدن در C ˚260 ثابت نگه داشته می شود. چنانچه مقادیر زیادی از یک نوع محصول مورد نظر باشد، فرایند پیوسته مفیدتر است. در حال حاضر قیر تولیدی در کشور ما به طور عمده قیر 70-60 و 100-85 بوده که به دو روش استخراج مستقیم (run straight ( در پالایشگاه ھای آبادان و روش نیمه دمیده در پالایشگاه ھای تھران، شیراز، اصفھان، بندرعباس، تبریز و اراک انجام می شود. در روش اول خصوصیات نفت خام و شرایط برج تقطیر در خلا به گونه ای است که ته مانده برج، قیری با درجه نفوذ مناسب تولید می کند. در روش دوم،   ته مانده برج خلا، که نرم تر از حد مورد نظر ( دارای گرانروی کمتر) است، باید مورد ھوادھی ملایمی قرار گیرد، تا به درجه نفوذ مناسب برسد. تھیه قیر با ھرکدام از دو روش فوق به عوامل مختلفی چون پایه نفت خام، شرایط برج تقطیر و غیره بستگی دارد.
قیر دارای مشتقات زیادی می باشد، ولی چھار نوع اصلی آن عبارتند از:
قیرھای محلول (Bitumen Cutback)
قیرھای آمیخته با روغن (Bitumen Fluxed)
قیرابه ھا (Emulsions Bitumen)
قیرھای اصلاح شده (Bitumen Modified)

ب.قیر های محلول
در برخی از عملیات راھسازی به دلایل مختلف فنی و اقتصادی، امکان کاربرد قیرھای خالص که ھمگی جامد ھستند، وجود ندارد. به ھمین دلیل از قیرھای محلول یا برگشتی استفاده می کنند. قیرھای محلول از حل کردن قیرھای خالص در حلال ھا یا روغن ھای نفتی به دست می آید. نوع و کیفیت قیرھای محلول به کیفیت قیرھای خالص اصلی، نوع و مقدار حلال بستگی دارد. ھراندازه مقدار حلال ھای نفتی در قیر محلول زیاد تر باشد روانی آن بیشتر است. به طور معمول درصد حلال مصرفی در قیرھای محلول ایران از 10 تا 50 درصد تغییر می کند. عدم دسترسی به وسائل گرم کننده قیر، تجزیه شدن قیر در حرارت ھای بالا، سرد شدن در ھنگام کار، عدم امکان نفوذ آن در مواد معدنی متخلخل، لزوم ایمنی کارگران، آتش سوزی و صرف وقت، باعث می شود که در بعضی موارد از قیرھای محلول استفاده شود.
به منظور چسبندگی قیر به مصالح مرطوب، قیر محلول مورد مصرف باید دارای درجه اسیدی مناسب باشد. قیرھای محلول در راھسازی برای اندودھای سطحی، ستونی، آسفالت سطحی، آسفالت سرد کارخانه ھا و یا مخلوط در محل مصرف می شود. قیرھای محلول برحسب سرعت گیرش و نوع حلال به سه گروه زیر تقسیم می شود:
1.قیرھای محلول زود گیر
2.قیرھای محلول کند گیر
3.قیرھای محلول دیرگیر

ج.قیرابه ها با امولسیون های قیری
امولسیون یک مخلوط دوفازی است که از دومایع مخلوط نشدنی تشکیل شده است، که فاز داخلی به صورت ذرات ریز در داخل فاز خارجی پراکنده است. قطر ذرات در امولسیون بین 0/1 تا پنج میکرون می باشد، لذا قطرذرات از حالت ھای محلول حقیقی و کلوییدی بزرگ تر است. بدون استفاده از موادی به نام امولسیون ساز ( emulsifier) این تعلیق با ثبات نبوده و دومایع مخلوط نشدنی ( مثل آب و روغن) به سرعت از یکدیگر جدا می شود و دوفاز مجزا را تشکیل خواھند داد. علت این مساله آن است که افزایش سطح تماس دو فاز و درنتیجه افزایش انرژی بین سطحی، سیستم حالت ناپایدار پیدا کرده و با جدایی دوفاز، سیستم به حالت با ثبات می رسد.
امولسیون ھا را از چند نظر می توان دسته بندی کرد:
1-از لحاظ جنس فاز معلق، به دو دسته آب در روغن و روغن در آب تقسیم می شوند؛
2-از لحاظ نوع مواد معلق، به سه گروه آنیونی، کاتیونی و غیر یونی تقسیم می شوند؛
3-از نظر سرعت شکسته شدن و جدا شدن، دوفاز به سه گروه اصلی زود شکن (setting rapid) کندشکن (setting medium) و دیرشکن ( setting slow) تقسیم می شوند.
امولسیون ھای قیری برای مصارف راھسازی در مواردی مانند، تھیه آسفالت سرد، آسفالت سطحی،   تک کت، اسلاری کت و غیره مصرف داشته و علاوه بر آن در مصارفی، ماننده استفاده به عنوان مالچ در تثبیت شن ھای روان، پوشش ھای حفاظتی مخازن و عایق کاری بام ھا کاربرد دارند.

د.قیر های اصلاح شده
از آنجا که قیر خالص ھیچگاه به طور کامل از خواص فیزیکی و مکانیکی رضایت بخشی برخوردار نیست،   محققان ھمواره در تلاش بوده اند، تا خواص قیر را اصلاح کنند. اصلاح خواص قیر، باعث بالا رفتن کیفیت و افزایش عمر مفید آن برای سرویس دھی بھتر به مصارف مورد نیاز و درنتیجه کاھش چشمگیر ھزینه ھای نگھداری و بازسازی پوشش سطوح می شود. ضعف عمده قیرھا عبارتند از: حساسیت بالا، خاصیت کشسانی کم، محدود بودن دامنه سرویس دھی از نظر دما، خواص مقاومت تنشی و بعضی از موارد دیگر. افزودنی ھای مختلفی برای اصلاح و بھبود خواص قیر به کاربرده می شود، که اکثر آن ھا پلیمری ھستند. مھمترین اصلاح کننده ھای قیر، پلیمر ھا، به خصوص لاستیک ھای گرمانرمی چون SBS و SIS و غیره می باشد. از خواص قیرھای پلیمری می توان به خاصیت چسبندگی و عملکرد عالی در ھر دو محدوده دمای بالا و پایین، خاصیت کشسانی بسیار خوب، مقاومت بھتر در برابر روان شدن و تغییر در دمای بالا، کاھش حساسیت دمایی، بھبود استحکام کششی و افزایش مدول سختی در دماھای بالا اشاره کرد.

1.3 قیر های قطرانی
این نوع قیر به دلیل تشابه ظاھری و کاربرد مشابه با قیر نفتی گاھی با یک اسم شناخته می شوند،   چون منبع تھیه این نوع قیر با قیرھای نفتی متفاوت است، لذا ترکیب شیمیایی و خواص فیزیکی متفاوتی نیز با آن ھا داشته و در ھنگام استفاده و بھره برداری (نوع بخارات متصاعد شده) رفتار وعملکردی متفاوت دارد. قطران یک واژه عمومی برای مایعاتی است که از سوزاندن مواد آلی طبیعی، مثل چوب یا ذغال سنگ و تقطیر تخریبی آنھا بدون ھوا حاصل می شود. دو نوع قیر قطرانی (tar Coal ( با توجه به نوع فرایند از سوزاندن یا کربنه کردن ذغال سنگ، می توان تھیه کرد. یکی از فرایند ھا در C ˚ 1200) Coke Tar Oven) انجام می شود و قیر به دست آمده، دارای درصد بالایی از مواد آروماتیک می باشد و فرآیند دیگر در دمای C˚ 600) Tar Temperature Low ( انجام می شود و درصد آروماتیک ھای آن پایین تر است.پس از سرد کردن بخارات حاصله و جداسازی، مایع باقیمانده که Tar Crude نامیده می شود، تقطیر جزء به جزء شده و پس از جدا سازی برش ھای روغنی، باقیمانده قیر ذغال سنگ ( Pitch) به دست می آید. قطران پالایش شده ( tar Refined) از اختلاط Pitch با برش ھای روغنی به دست می آید و در استاندارد BS دارای ھشت گرید مختلف است. در عصر انقلاب صنعتی اروپا، ذغال سنگ عمده ترین منبع تامین کننده انرژی صنایع بود، به ھمین دلیل قطران و Pitch به مقدار زیادی تولید می شد، ولی پس از پیدایش منابع گازو نفت، ذغال سنگ کنار گذاشته شد و مصرف آن بسیار کاھش یافت. امروزه 90 درصد از محصولات قطران و Pitch در چھار کاربرد زیر استفاده می شوند:

1-راهسازی (Road tar)

2 -خاکه ذغال قالبی (Briquettin)

3 -الکترود ھای ذغالی (Binder Electrode)

4 -لعاب و روکش لوله ھا (Enamels Pipe)

استفاده از قیرھای حاصل از قطران تصفقه شده در جاده، فقط محدود به مخلوط قیر قطران برای پوشش ھای سطحی می شود. قیرھای ذغال سنگی که در این مخلوط استفاده می شوند، در دمای پایین محلول تر و عملکرد بھتری دارند. به طور کلی عقیده بر این است که چون خاصیت اسیدی Tarبالا است،   چسبندگی خوبی با مصالح ایجاد می کند. بنابراین، خیس کنندگی مصالح بھتر صورت گرفته و چسبندگی بھبود می یابد، اما به دلیل مشکلات زیست محیطی و توسعه عامل ھای چسبندگی شیمیایی،   استفاده از قطران محدود شده است. اگر چه استفاده از قطران می تواند به دلیل تحت تأثیر قرار گرفتن کمتر قطران نسبت به نشت روغن و گازوییل در نواحی پارکینگ وسائل نقلیه و موارد مشابه مورد استفاده قرار گیرد، با این ھمه نقص اصلی قطران را می توان حساسیت حرارتی بیشتر آن نسبت به قیر نفتی دانست.

1.4کاربرد انواع قیر
انواع قیر در کاربردھای عمده زیر به کار برده می شوند (شکل):
1.راھسازی
2.کاربردھای صنعتی
3.عایق رطوبتی ساختمان ھای تجاری و مسکونی
4.عایق کاری الکتریکی
ھمان طور که ملاحظه میکنید، عمده قیر در راھسازی استفاده می شود و بسته به موقعیت و منطقه تولید، عایق ھای رطوبتی ساختمانی و کاربردھای صنعتی در جایگاه دوم و سوم قرار دارند.