پروژه های Defi مبتنی بر ارز دیجیتال باید چگونه باشند؟

Defi یا امور مالی غیر متمرکز در سال 2019 بسیار رایج شد و پروژه های مطرحی مانند MakerDao و Compound توانستند مقادیر قابل ملاحظه ای سرمایه جمع آوری کنند. اما سال 2020 سال خوبی برای بخش Defi ارز دیجیتال (cryptocurrency) نبود و شاهد بودیم که پروتکل اکوسیستم dForce هک شد و تقریبا همه موجودی خود را از دست داد؛ هر چند که هکر چند روز بعد اطلاعاتی از خود افشا کرد و تقریبا مقدار زیادی از این مبالغ سرقت شده را برگرداند. همچنین در 12 مارس هم شاهد سقوط قیمت اتریوم (Ethereum) و در نتیجه شکست و ناکامی بسیاری از این سیستم های امور مالی غیر متمرکز (Defi) بودیم. پلتفرم MakerDao در این میان با بدهی های زیادی روبرو شد و دلار DAI با مسائل مربوط به ثبات نرخ و مشکلاتی دیگر مواجه شد و در نهایت عده زیادی علیه این پلتفرم شکایت کردند و خواستار پس گرفتن پول خود شدند.

در 18 آوریل امسال، 25 میلیون دلار ارز دیجیتال اتر و بیت کوین از کاربران پروتکل وامدهی Lendf.me دزدیده شد. این پروتکل که دارای مشکلات امنیتی است، بخشی از اکوسیستم بنیاد dForce است. در نهایت، مهاجم 24 میلیون دلار از دارایی های کاربران را برگرداند و تنها 1 میلیون دلار را برای کارمزد gas و شاید هزینه های این دوران سخت کرونایی کنار گذاشت. البته این هکر دقیقا ارز های دیجیتال دزدیده شده را برنگرداند؛ او ترکیبی از انواع مختلف ارز دیجیتال و معادل 24 میلیون دلار را برگرداند. در این میان، عده ای از کارشناسان، علت این هک را فقدان خلاقیت و توان فنی لازم در dForce می دانند و حتی بعضی ادعا کرده اند که این شرکت کد خود را از Compound دزدیده است. در نهایت باید گفت که dForce مثالی از آن سیستم های Defi است که نباید وجود داشته باشند.

افراد باید در مورد Defi به عنوان زیرمجموعه ای از ارز دیجیتال بیشتر بدانند
واقعه MakerDao و dForce اگرچه در حال حل شدن است و مقدار زیادی از وجوه برگشته اند، اما کاربران Defi را به فکر انتخاب پلتفرم هایی بهتر و قابل اعتماد انداخته است. افراد زیادی در این میان پول از دست دادند و اعتماد خود را نیز از دست دادند و افراد دیگری نیز که اخبار اخیر را در مورد Defi خوانده اند، دیگر در مورد آن خیلی با احتیاط عمل خواهند کرد؛ Defi زیرمجموعه ای از ارز دیجیتال است و هنوز صنعت بسیار جوانی است.

dForce واقعا مسئول است.
مدیر عامل Compound ادعا کرده که کد مورد استفاده سازمان dForce همان کد نسخه اولیه Compound است که این سازمان به صورت غیر قانونی کپی کرده و تنها تغییراتی جزئی در آن داده است. این مدیر عامل ابراز داشته که این نسخه اولیه دارای اشکلاتی بوده است که dForce بدون درک و دانش کافی از آن، اقدام به استفاده از این کد کرده و در نتیجه وجوه افراد را به خطر انداخته است. حتی ادعا می شود که سازمان dForce ایده استیبل کوین (stablecoin) خود را نیز از پلتفرم وامدهی Kava Labs دزدیده است. در کل می توان dForce را سازمانی بدون خلاقیت و توان فنی لازم برای انجام چنین پروژه هایی دانست.

dForce فورا شروع به بازاریابی کرده است و ابتدا به بازبینی اصول کار خود نپرداخته است؛ قطعا اگر اصول این پروژه توسط یک سازمان معتبر بازرسی می شد، مشکلات امنیتی آن رفع می شدند. دزدیدن ایده افراد دیگر نیز که بسیار ناشایست است و نباید وارد فضای Defi و ارز دیجیتال شود. در نهایت باید گفت که مسئولیت این رسوایی در درجه اول بر عهده dForce است که از چند و چون کار آگاهی نداشته و به تبلیغ محصول خود پرداخته است و در درجه دوم نیز این مسئولیت متوجه کاربران dForce است که تحقیقات درست و مناسبی انجام نداده اند و پول خود را در اختیار چنین پلتفرمی گذاشته اند.

Defi نباید بی احتیاط باشد.
هکر dForce در این حمله از توکن imBTC به عنوان یک تروجان استفاده کرده بود. این خطای امنیتی به حمله ورود مجدد معروف است. imBTC یکی از توکن های ERC-777 که یک دارایی عادی اتریومی نیست. قرارداد های هوشمندی که شامل imBTC هستند باید بسیار هوشیار باشند و کد اضافی برای محافظت از خود در برابر چنین حملاتی بنویسند. این یکی از آسیب پذیری های معروف استاندارد ERC20 تلقی می شود، مخصوصا وقتی که از آنها در فضای Defi استفاده شود.

ایده Defi بر روی ارز دیجیتال اتریوم جالب نیست.
معماری شبکه اتریوم به دلیل مشکلات امنیتی و مقیاس پذیری برای defi مناسب نیست و سطح آزمایش مورد نیاز برای رسیدن به بازده کامل در زبان برنامه نویسی Solidity نامحدود است. به همین دلیل است که بسیاری از پلتفرم های برجسته مانند Kava از اکوسیستم اتریوم برای این منظور استفاده نمی کنند. ساختن هر گونه سرویس مالی بر روی شبکه ارز دیجیتال اتریوم از لحاظ امنیتی با مشکلاتی مواجه خواهد بود و همانطور که گفته شد، آزمایش همه نتایج احتمالی و باگ های زبان برنامه نویسی Solidity تقریبا غیر ممکن است.

Defi باید ایمن باشد.
Lendf خودش را یک پلتفرم وامدهی توصیف می کرد که دارای بزرگ ترین پشتیبانی با ارز فیات است و مشکل در اینجا بود که این سازمان بیشتر به بازاریابی و جمع آوری سرمایه فکر می کرد تا این که به بررسی و درک کد خود و حل مسائل امنیتی فکر کند. این پروژه بازبینی های اساسی را انجام نداد و فورا وارد بازار شد و نتیجه آن هم آسیب پذیری های موجود بود. کاربران این پروژه باید به تحقیقات کامل در مورد آن می پرداختند و توجه می کردند که پروژه ای که نمی تواند قرارداد هوشمند خود را توسعه دهد و به توسعه دوباره کد افراد دیگر می پردازد، قابل اعتماد نیست. شکست این پروژه درس خوبی را به همه کاربران داد و این درس این است که پول خود را نباید به شرکتی بدهید که به آن اعتماد ندارید.

Defi باید معطوف بر کاربران باشد.
پروژه های Defi باید کد را تماما خودشان بسازند و خیلی احتیاط کرده و به آزمایش کلیه اقدامات خود بپردازند؛ آنها باید کد را به طور کامل آزمایش کرده و به صحت و امنیت آن نهایت اعتماد را داشته باشند. این پروژه ها باید قبل از هر چیز به امنیت وجوه کاربران فکر کنند و شبکه هایی آزمایشی را برای بازرسی اشخاص ثالث فراهم آورند و با افراد فنی و حرفه ای مشورت کرده و در نهایت بهترین محصول را فراهم آورند.

Defi باید قابل اعتماد بودن خود را اثبات کند.
برای اعتماد کردن به یک شرکت در فضای ارز دیجیتال و Defi، تنها وجود تعدادی سرمایه گذار مشهور در آن شرکت کافی نیست. این شرکت ها باید ثابت کنند که قابل اعتماد هستند و بعد به آنها اعتماد کرد. امروزه شرکتی مانند Kava Labs در حال اثبات خود است و می بینیم که سرمایه گذاران مشهوری مانند مدیر عامل Compound از آن پشتیبانی می کنند. تیم فنی این پروژه عالی است و بسیار به مسائل امنیتی حساس است. این پلتفرم مورد بازدید Certik قرار گرفته است که یک سازمان بازرسی رسمی معتبر است و نتیجه این بازرسی ها مثبت بوده و Kava مهر تایید را گرفته است. البته این ها به معنی توصیه سرمایه گذاری نیست و نباید از این نوشتار چنین برداشتی شود. هر فردی خود مسئول سرمایه گذاری خودش است و باید تحقیقات کافی را انجام دهد.

در پایان باید بگوییم که برای انتخاب یک پروژه برای سرمایه گذاری در فضای ارز دیجیتال و Defi، اول باید به تیم فنی آن پروژه توجه شود و این تیم باید صلاحیت لازم را داشته باشد. دوم باید سرمایه گذارانی از آن پشتیبانی کنند که از لحاظ فنی توانا باشند و در نهایت باید توجه داشته باشید که این پروژه حتما مورد بازدید و ارزیابی همتا ها و اشخاص ثالث قرار گرفته باشد. همواره به یاد داشته باشید که اکوسیستم Defi هنوز جوان است و در کل فضایی پرریسک است و رویداد های دردناک دیگری هم برای آن محتمل است.