روش های استخراج پالادیوم
در این بخش به تبیین و بررسی روش های استخراج پالادیوم خواهیم پرداخت. البته قبل از آن بایستی برخی نکات احتیاطی را نیز با هم مرور کنیم که رعایت آن ها توسط کاربران الزامی است.
استخراج پالادیوم از تیزاب سلطانی مراحل استخراج پالادیوم از تیزاب سلطانی:
حل کردن پودر در تیزاب سلطانی
پودر حاوی پالادیوم را در تیزاب سلطانی ریخته و آن را روی حرارت ملایم قرار دهید. دقت کنید که حتماً حرارت بایستی ملایم باشد. با قرار دادن ترکیب روی حرارت، کم کم پالادیوم در تیزاب سلطانی حل خواهد شد.
خارج کردن اسید نیتریک از محلول
برای خنثی سازی اسید نیتریک از محلول تیزابی موجود، چند روش مختلف وجود دارد که می توانید از آن ها بهره ببرید. برای این کار می توانید از اضافه کردن یکی از دو ترکیب زیر به محلول کمک بگیرید:
اضافه کردن هر یک از این دو ماده به محلول باعث می شوند تا اسید نیتریک موجود در آن مصرف شود. این کار را باید تا جایی ادامه دهید که دیگر با اضافه کردن ترکیب جدید به محلول واکنشی در آن به وجود نیاید.
استخراج نمک پالادیوم از محلول برای این کار طبق مراحل زیر اقدام نمایید:
تبدیل نمک پالادیوم به اسفنج فلزی
برای تبدیل نمک پالادیوم به اسفنج فلزی، بعد از شستشوی پودر به دست آمده در مرحله قبل، آن را خشک نموده و سپس آن را در دمای 350 تا 400 درجه حرارت دهید. در نهایت پودر پالادیوم خالص شده را می توانید ذوب کرده و به شکل اسفنج، ساچمه و یا شمش در آورید.
استخراج پالادیوم با سیانور
در سال 1986 کشف شد که می توان با استفاده از محلول سیانور یا سیانید قلیایی اقدام به استخراج طلا نمود. این روند به مرور زمان بهینه تر و کارآمدتر دنبال شد و بعدها از این روش برای استخراج سایر عناصر گرانبها و فلزات با ارزش مانند پالادیوم نیز استفاده شد.
استخراج پالادیوم با سیانور هنوز یک روش کامل نیست و ابهاماتی هم در آن وجود دارد. با این وجود پژوهشگران بر حسب شناختی که دارند از این روش استفاده می نمایند. هنوز هیچ گزارش کامل و تحقیق دقیقی درباره استخراج پالادیوم با سیانور انجام نشده و مراحل این کار تا حد زیادی ناشناخته است.
استخراج پالادیوم از محلول مراحلی که بایستی برای استخراج پالادیوم از محلول دنبال نمایید به شرح زیر است:
حل کردن پودر PGM سیاه در محلول
خنثی نمودن محلول AR
عمل خنثی سازی محلول اساساً برای اطمینان از وجود اسید نیتریک آزاد و یون های نیترات در محلول صورت می پذیرد. برای خنثی سازی می توانید به روش زیر عمل نمایید:
اضافه کردن محلول شستشوی آمونیوم کلراید ابتدا بایستی محلول آمونیوم کلراید را تولید کنید. برای این کار طبق مراحل زیر پیش بروید:
رسوب پلاتین، رودیوم و ایریدیم و البته پالادیوم به حالت نمک
تصفیه نمک پالادیوم
پالادیوم موجود در محلول به حالت تتراکلرید به نمک آمونیوم پیوند خورده است. برای خارج ساختن پالادیوم بایستی آن را با کلر، اکسید کنیم. با این کار نمک نامحلول به رنگ آجری و متمایل به قرمز رنگ با ترکیب آمونیوم هگزاکلروپلادات تشکیل خواهد شد.
برای رسوب دادن 1 گرم فلز پالادیوم موجود در محلول، تقریباً به 1.5 تا 2 گرم نمک کلرید آمونیوم نیاز خواهید داشت. از این رو بسته به نمک آمونیومی که قبلاً در ساخت محلول آمونیوم استفاده کرده اید بایستی اقدام به اضافه کردن نمک نمایید.
تبدیل نمک پالادیوم به اسفنج فلزی
سپس باید با استفاده از سیستم فیلتر خلاء، پودر آجری رنگ را فیلتر نمایید و آن را چند بار با محلول ساخته شده در مرحله قبلی بشویید. پالادیوم استخراج شده در این روش به خلوص بالای 99 درصد خواهد رسید. البته در صورت انجام بهینه موارد بالا امکان رساندن آن به خلوص 99.9 درصد هم وجود دارد.
بازیافت پالادیوم
با توجه به وجود مقادیر قابل توجهی پالادیوم در وسایل دور و بر ما، می توان با استفاده از روش های بازیافت، آن ها را از بردهای الکتریکی معیوب و هر وسیله دیگری که در آن پالادیوم باشد، استخراج و دوباره استفاده نمود. با توجه به اینکه از پالادیوم هم به صورت خالص و هم به صورت آلیاژ به شکل سیم، فویل و پودر در صنایع استفاده می شود بایستی برای بازیافت آن نیز روش مخصوصی به کار برد.
مراحل بازیافت پالادیوم بر روی پالادیوم به کار رفته در موارد مختلفی مانند ترکیبات شیمیایی، کاتالیست ها، جواهرات، ضایعات الکترونیکی و… کاربرد دارد. با جمع آوری این قطعات پالادیوم دار می توانید از روش های استخراج فلز پالادیوم که در بالا به آن ها اشاره شد، برای استخراج این فلز گرانبها استفاده نمایید.
روش های تشخیص پالادیوم
یکی دیگر از نکات مهم درباره فلز گرانبهای پالادیوم، روش تشخیص این فلز است. هر چند کاربران در اکثریت موارد روش تشخیص فلزات را تنها برای طلا و نهایت برای نقره متصور هستند اما در حال حاضر از روش تشخیص سنگ محک برای تشخیص فلزاتی مختلفی مانند پلاتین، پالادیوم و استیل استفاده می شود.
از این رو اگر در صدد استخراج این فلز گرانبها هستید می توانید از این روش برای تشخیص آن در منابع مختلف استفاده نمایید. علاوه بر این با مشاهده قیمت این فلز نیز متوجه اهمیت تشخیص این فلز از نمونه های بدلی و سایر فلزات خواهید شد. در این بخش قصد داریم تا روش تشخیص پالادیوم را با استفاده از سنگ محک بیان کنیم.
برای تشخیص پالادیوم با استفاده از سنگ محک به روش زیر عمل نمایید:
جمع بندی و نتیجه گیری
گروه فلزات پلاتین در حال حاضر یکی از پررونق ترین فلزات در جهان هستند و هم استفاده و کاربرد زیاد و هم کیفیت عالی این فلزات باعث شده است تا به سرعت برای ساخت بسیاری از وسایل از آن ها استفاده شود. از این گذشته به دلیل عرضه کم، قیمت آن ها نیز روز به روز در حال افزایش است.
بعد از یک دوره رونق پلاتین در حال حاضر بازار جهان شاهد رونق گیری فلزی دیگر به نام پالادیوم است که به دلیل فراوانی بیشتر نسبت به پلاتین جای این فلز را در صنعت گرفته است. از این رو در پاره ای از اوقات شاهد بوده ایم که قیمت فلز پالادیوم در بازار جهانی از قیمت طلا نیز بالاتر می رود.
استفاده از فلز پالادیوم در صنایع مختلفی مانند ساعت سازی، جواهر سازی و بردهای کامپیوتری رواج دارد. اصلی ترین کاربرد و استفاده فلز پالادیوم مربوط به کاتالیزور بودن آن در بسیاری از ترکیبات شیمیایی است. از این رو است که استخراج این فلز در جهان دارای اهمیت بسیار زیادی شده است. به همین دلیل در انتهای مقاله سعی کردیم تا با معرفی روش های استخراج پالادیوم این امکان را برای کاربران فراهم آوریم تا بتوانند با قطعات و ضایعاتی که در اختیار دارند نسبت به این مهم اقدام کنند.
استخراج پالادیوم برخلاف تصور بسیاری از عموم نیاز به وسیله و ابزار بسیار پیشرفته ای ندارد و تنها تهیه چند محلول شیمیایی برای این کار کافی خواهد بود. قیمت سرسام آور این فلز در بازار تهران و بازارهای جهانی هم انگیزه ای برای بسیاری از کارگاه ها در سطح کشور شده است تا با استفاده از ضایعات، به دنبال کسب درآمد از این روش باشند.