کالاها و خدمات چیزهای ارزشمندی هستند که برای برآوردن نیازهای افراد توسط منابع محدود جامعه تولید می شوند. تمایز بین کالاها با خدمات در این است که کالاها ماهیت فیزیکی دارند، مانند نان، اما خدمات، سرویسی است که ارائه می شود، مانند آموزش. جامعه باید تصمیم بگیرد که چه کالاها و خدماتی را با توجه به منابع محدود خود تولید کند.
اقتصاد علمی است که چگونگی انتخاب های انجام شده توسط فرد یا جامعه را به هنگام مواجهه با کمیابی مطالعه می کند.با توجه به مسئله کمیابی، برای هر جامعه ای حداقل سه سوال اساسی بدین شرح مطرح است که:
هر جامعه ناگزیر از ایجاد یک نظام اقتصادی است تا توسط آن و به کمک ابزاری که در اختیار دارد، به سه سوال اساسی فوق پاسخ گوید. یعنی معین کند که:
سه سئوال اساسی
1-چه چیزی تولید شود، یعنی از میان بسیاری کالاها و خدمات خواستنی، چه کالاها و خدماتی تولید شوند؟ نظام اقتصادی یک جامعه باید تعیین کند که چه مقدار از هر یک از کالاها و خدمات ممکن را با منابع محدودی که در اختیار دارد تولید کند. آیا امروز بهتر است دستمال کاغذی تولید کنیم یا پارچه، ماکارونی تولید کنیم یا فرش ماشینی؟
آیا منابع کمیاب را بیشتر برای تولید کالاهای مصرفی به کار گیریم یا اینکه کالاهای مصرفی کمتری تولید کنیم و در عوض منابع را برای تولید کالاهای سرمایه ای به خدمت بگیریم تا از این طریق، ظرفیت های تولیدی افزایش یافته، امکان تولید و مصرف بیشتر را در آینده فراهم سازد.
2-چگونه تولید کنیم، یعنی چگونه نهاده های تولید را برای تولید این کالاها و خدمات به خدمت بگیریم؟ نظام اقتصادی جامعه باید تعیین کند که چه ترکیبی از نهاده های تولید برای تولید هر کالا و خدمتی مناسب تر است. در کاخانه ایران خودرو، قطعات اتومبیل توسط کارگران به یکدیگر متصل می شوند، در حالی که می توان به جای کارگران از ربات استفاده کرد.
در باغ های مرکبات شمال پرتقال توسط کارگران با دست چیده می شود، اما می توان همین کار را با ماشین و با تعداد کارگر بسیاری کمتری انجام داد، نظیر آنچه که در برخی کشورهای صنعتی غرب معمول است. کدام روش مناسب تر است؟ چه ترکیبی از نیروی کار و سرمایه را در تولید کالاها و خدمات باید به خدمت گرفت؟
3-برای چه کسی تولید کنیم، یعنی چه کسانی باید این کالاها و خدمات را دریافت کنند؟ اینکه ثمره فعالیت های اقتصادی در جوامع نصیب چه کسانی می شود، به طور معمول، به میزان درآمدی که هر یک از افراد آن جامعه کسب می کنند بستگی پیدا می کند.
نظام اقتصادی جامعه باید معین کند که چه کسانی از درآمدهای بالا برخوردار باشند. به عنوان مثال، درآمدهای بالا باید نصیب کدام یک از اقشار جامعه، مانند معلمان، حقوق دانان، اقتصاد دانان، پزشکان، مهندسان و بازرگانان شود؟ این نظام باید معین کند که آیا توزیع درآمد و ثروت در جامعه منصفانه است؟ آیا باید حداقل معیشت را برای فقرا هم تامین کرد؟ یا اینکه هر کس کاری نیافته باشد و یا نتواند کار کند، سهمی از درآمد جامعه نخواهد داشت؟
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
