نگاهی به اقتصاد در گذر زمان

همه ساله از سال 1969 تاکنون، جایزه نوبل اقتصاد به یک یا چند تن از اقتصاددانان برجسته جهان که منشاء خدمات ارزنده ای به علم اقتصاد بوده اند اهدا شده است.

بسیاری از آنان به دلیل موفقیتی که در اندازه گیری شرایط اقتصادی، بسط و توسعه روش های اقتصادسنجی و کنکاش عمیقی که در واقعیت های تبلور یافته در داده های آماری داشته اند موفق به کسب چنین افتخاری شده اند.اقتصاد علاوه بر نظریه، نیازمند اندازه گیری است.

دریافت کنندگان جایزه نوبل اقتصاد از سال 1969 تاکنون

1969 رگنار فریش Ragnar Frisch از نروژ و جین تین برگن Jan Tinbergen از هلند. برای ساخت و کاربست تجربی الگوهای پویا به منظور تحلیل فرایندهای اقتصادی.

1970 پل ساموئل سن Paul Samuelson از آمریکا، برای تحقیقات منجر به ارائه تئوری اقتصادی ایستا و پویا و ارتقاء موثر سطح تحلیل های اقتصادی در علم اقتصاد.

1971 سیمن کوزنتس Simon Kuznets از آمریکا، برای تبیین رشد اقتصادی با اتکاء به یافته های تجربی که موجب شناخت عمیق تر و جدیدی از ساختار اقتصادی اجتماعی و فرایند توسعه شد.

1972 جان هیکس John Hicks از انگلستان و کنس ارو Kenneth Arrow از آمریکا، برای دانش افزائی بدیع آنان در نظریه تعادل عمومی اقتصادی و تئوری رفاه.

1973 واسیلی لیانتیف Wassily Leontief از آمریکا، برای بسط روش داده- ستانده و کاربرد آن در مسائل مهم اقتصادی.

1974 گونار میردال Gunnar Myrdal از سوئد و فردریک ون هیاک Friedrich Von Hayek از آمریکا، برای نوآوری آنان در نظریه پول و تئوری نوسانات اقتصادی و همچنین برای تحلیل عمیق ایشان از وابستگی بین پدیده های اقتصادی، اجتماعی و سازمانی.

1975 لئونید کانترویچ Leonid kantotovich از شوروی سابق و تجلینگ کوپ منز Tjalling Koopmans از آمریکا برای دانش افزایی در نظریه تخصیص بهینه منابع.

1976 میلتون فریدمن Milton Friedman از آمریکا، برای دستاوردهای وی در زمینه تجزیه و تحلیل مصرف، تاریخ و نظریه پولی، و برای تشریح پیچیدگی سیاست های تثبیتی.

1977 برتیل اوهلین Bertil Ohlin از سوئد و جیمز مید James Meade از انگلستان، برای دانش افزایی و نوآوری در نظریه تجارت بین الملل و نقل و انتقال سرمایه در سطح بین المللی.

1978 هربرت سایمون Herbert Simon از آمریکا، برای تحقیقات بدیع وی در زمینه فرایند تصمیم گیری سازمان های اقتصادی.

1979 تئودور شولتز Theodore Schults از آمریکا و آرتور لوئیس Arthur Lewis)از انگلستان، برای تحقیقات اقتصادی و سیاست های اقتصادی.

1980 لارنس کلاین Lawrence Klein از آمریکا، برای خلق الگوهای اقتصادسنجی و کاربست آن در تحلیل نوسانات اقتصادی و سیاست های اقتصادی.

1981 جیمز توبین Jams Tobin از آمریکا، برای تحلیل بازارهای مالی و روابط آنها با تصمیمات در مورد مخارج، اشتغال، تولید و قیمت ها.

1982 جرج استیگلر George Stigler از آمریکا، برای مطالعات اصیل وی در ساختار صنعتی، نوسانات بازارها و اثرات علت و معلولی قوانین دولتی.

1983 جرارد دی برو Gerard Debrreu از آمریکا، برای وارد کردن روش های جدید تحلیل در نظریه های اقتصادی و فرمول بندی جدید نظریه تعادل عمومی.

1984 ریچارد استون Richard Stone از انگلستان، برای دانش افزایی اساسی در راه توسعه روش های حساب های ملی و در نتیجه به سازی قابل توجه مبناهای مورد نیاز جهت انجام تحلیل های تجربی اقتصادی.

1985 فرانکو مادیگلیانی Franco Modigliani از آمریکا، برای تحلیل بدیع وی از پس انداز و بازارهای مالی.

1986 جیمز بوکانون James Buchanan از آمریکا، برای بسط و توسعه مبانی قرارداد و سازمانی در تئوری تصمیم گیری های اقتصادی و سیاسی.

1987 رابرت سولو Robert Solow از آمریکا، برای دانش افزایی وی در زمینه نظریه رشد اقتصادی.

1988 موریس آلیس Maurice Allais از آمریکا، برای شفاف سازی مبانی نظری آماری اقتصادسنجی و تحلیل وی از ساختارهای اقتصادی همزمان.

1990 هری مارکوویتز، برتن میلر و ویلیام شارپ Harry Markwitz, Berton Miller and William Sharpe از آمریکا، برای کار پیشگامانه آنان در نظریه اقتصاد مالی.

1991 رونالد کوآس Ronald Coase از انگلستان، برای کشفیات و شفاف سازی اهمیت هزینه های مبادله و حقوق مالکیت در ساختار سازمانی و ساز و کار اقتصاد.

1992 گری بکر Gary Becker از آمریکا، برای بسط قلمرو تحلیل های اقتصاد خرد به دامنه وسیعی از رفتارهای انسانی و عملکردهای متقابل، به علاوه رفتارهای نابازاری.

1993 رابرت فاگل Robert Fagel و داگلاس نورث Douglass North از آمریکا، برای تجدید تحقیقات در تاریخ اقتصادی از طریق به کارگیری تئوری اقتصادی و روش های مقداری جهت توضیح تغییرات اقتصادی و سازمانی.

1994 جان هرسانی John Harsanyi و جان نش John Nash از آمریکا و رین هارد سلتن Reinhard Selten از آلمان، برای تحلیل بدیع ایشان از تعادل در نظریه بازی های غیر مشارکتی.

1995 رابرت لوکاس Robert Lucas از آمریکا، برای بسط و به کارگیری فرضیه انتظارات عقلانی و از آن طریق، تغییر شکل دادن تحلیل های اقتصادی کلان و عمیق سازی فهم ما از سیاست های اقتصادی.

1996 جیمز مرلیز James Mirrless از انگلستان و ویلیام ویکری William Vickrey از آمریکا، برای دانش افزایی بنیادین در تئوری اقتصادی تحت شرایط اطلاعات نامتقارن.

1997 رابرت مرتون Robert Merton و مایرون اسکولز Myron Scholes از آمریکا، برای ارائه روش جدید جهت تعیین کمیت مشتق ها.

1998 آمارتیا سن Amartya Sen از هند، برای دانش افزایی در اقتصاد رفاه.

1999 رابرت ماندل Robert Mundell از کانادا، برای تحلیل سیاست های پولی و مالی تحت نظام های ارزی متفاوت و تحلیل وی از ناحیه های ارزی بهینه.

2000 جیمز هیکمن James Heckman و دانیل مک فدن Damel McFadden از آمریکا، برای حل مشکلات اساسی که در تحلیل داده های آماری در سطح اقتصاد خرد رخ می دهد و بسط و توسعه نظریه روش های تحلیل نمونه های آماری بر اساس مبانی تئوری اقتصادی.

2001 جرج اکرلف George Akerlof مایکل اسپنس Michael spence و ژوزف استیگلیتز Joseph Stiglitz از آمریکا، برای ارائه نظریه تحلیل بازارها در شرایط عدم وجود تقارن اطلاعات در دوی سوی بازار.

2002 دانیل کاهنمن Daniel Kahnaman از اسرائیل و ورنن اسمیت Vernon Smith از آمریکا، برای آمیزش یافته های تحقیقات اجتماعی با علم اقتصاد، به ویژه در ارتباط با قضاوت بشری و تصمیم گیری در شرایط نااطمینانی، و برای ایجاد آزمایش های تجربی آزمایشگاهی به عنوان ابزاری در تحلیل های تجربی اقتصادی، به ویژه در مطالعه مکانیسم بازارهای رقیب.

2003 رابرت انگل Robert Engle از آمریکا و کلایو گرینجر Clive Granger از انگلستان، برای روش های تحلیل سری های زمانی اقتصادی که نوساناتشان با گذشت زمان تغییر می کند و روش های تحلیل سری های زمانی اقتصادی که دارای روند زمانی مشترک هستند.

2004 فین کیدلند Finn Kydland از نروژ و ادوارد پرسکات Edward Prescott از آمریکا، برای دانش افزایی در زمینه اقتصاد کلان پویا: سازگاری زمانی سیاست های اقتصادی و نیروهای به وجود آورنده نوسانات تجاری.

2005 رابرت آمان Robert Aumann از اسرائل و توماس شیلینگ Thomas Schelling از آمریکا، برای ارتقاء سطح فهم از اختلاف و همکاری به کمک تحلیل های نظریه بازی ها.

2006 ادموند فلپس Edmund S. Phelps از آمریکا، برای ارائه توضیحاتی درباره ارتباط میان تورم و بیکاری، و تأثیر عمیق آن در سیاست های اقتصاد کلان.

2007 لئونید هورویتز Leonid Hurwicz، اریک ماسکین Eric Maskin و راجر میرسون Roger B. Myerson از آمریکا، برای ارائه نظریه طرح مکانیسم نهادهای اقتصادی.

2008 پل گروگمن Paul Krugman از آمریکا، برای فعالیت هایش در زمینه تجارت بین الملل و جغرافیای اقتصادی.

2009 الینور اوستروم Elinor Ostrom و اولیور ویلیامسون Oliver E. Williamson از آمریکا برای تجزیه و تحلیل مدیریت در اقتصاد.

2010 پیتر دیاموند Peter A. Diamond و دیل مورتنسن Dale T. Mortensen از آمریکا و کریستوفر پیساریدیس Christopher A. Pissarides قبرسی تبار تبعه انگلستان برای تحلیل بازارهایی که جستجو جهت یافتن عرضه کننده و متقاضی مناسب برای طرفین با دشواری و هزینه مواجه است.