علامت تجاری به هر نوع نشانی گفته می شود که این امکان را برای افراد فراهم نماید که کالا ها و یا خدمات مربوط به اشخاص حقیقی یا حقوقی را تشخیص دهند.ثبت علامت تجاری از جمله اقدامات مهمی است که قبل از ثبت شرکت باید نسبت به آن اقدام شود. این کار می تواند باعث تمایز کالا یا خدمات کسب و کار مورد نظر با سایر سازمان های مشابه شود.
مفهوم علامت تجاری
با توجه به ماده 30 قانون علامت تجاری، نام تجاری به 3 نحو زیر تعریف می شود:
1-علامت تجاری به هر نشان نمایانی اطلاق می شود که قادر باشد این امکان را برای غیر فراهم آورد تا کالا ها یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم تشخیص دهند.
2- علامت تجاری جمعی یعنی هر نشان نمایانی است که تحت عنوان علامت تجاری جمعی در اظهارنامه ثبت معرفی شود و قادر باشد مبدا و یا هر گونه خصوصیات دیگر مانند کیفیت کالا یاخدمات اشخاص حقیقی و حقوقی را که از این نشان تحت نظارت مالک علامت تجاری ثبت شده جمعی استفاده می کنند، جداسازی نماید.
3- نام تجاری به عنوانی اطلاق می شود که شخص حقیقی یا حقوقی را مشخص نماید.
مزیت ثبت علامت تجاری
حمایت از علائم تجاری و حقوق حاصل از آن
در حال حاضر کسب و کار ها اهمیت استفاده از علائم تجاری را به خوبی درک می کنند و می دانند یکی از اصول مهم رقابت با سایر کسب و کار های مشابه، داشتن علامت تجاری موفق می باشد.پس از انجام مراحل ثبت علامت تجاری، که بر اساس ضوابط و مقررات قانونی اقدام می شود، می توان از ارائه کالا های یکسان به وسیله سایر اشخاص که با علامت تجاری مشابه، کسب و کار دارند، جلوگیری نمود.
اگر علامت تجاری ثبت نگردد، شرکت های رقیب می توانند از همان علامت تجاری برای همان کالا و یا کالا های مشابه استفاده نمایند و این امر باعث می شود که سرمایه گذاری مورد نظر با ریسک و اتلاف هزینه رو به رو گردد.همچنین واگذاری مجوز استفاده از علامت تجاری به شرکت های ثالث کار ساده ای می باشد که می تواند منبع درآمد برای شرکت محسوب گردد و یا با عقد یک قرارداد، یک نوع نمایندگی فروش به شمار رود.
مدت اعتبار قانونی علائم تجاری ثبت شده
مدت زمان اعتبار علائم تجاری 10 سال از تاریخ ارائه اظهارنامه ثبت می باشد که این مدت می تواند با درخواست مالک برای دوره های متوالی 10 ساله و با پرداخت هزینه آن، تمدید شود. در این صورت در پایان دوره، یک بازه زمانی 6 ماهه برای پرداخت هزینه تمدید و پرداخت جریمه تاخیر در نظر گرفته شده است.
علائم تجاری قابل ثبت
علامت های تجاری که قابلیت ثبت دارند می توانند برگرفته از هر کلمه، حرف، عدد، ترسیمات، عکس، شکل، رنگ، تصویر، برچسب یا ترکیب آنها که به منظور تشخیص کالا ها یا خدمات به کار گرفته می شود، علامت تجاری محسوب شوند. در بسیاری از کشور ها، شعار های تبلیغاتی نیز همانند علائم تجاری مهم هستند و مورد استفاده شخصی بسیاری از کسب و کار ها قرار می گیرند.
در بسیاری از کشور ها نیز این امکان فراهم شده است که کسب و کار ها بتوانند از شکل ها و علائم سه بعدی، صدا ها و یا حتی بو ها برای ثبت علامت تجاری خود استفاده نمایند هر چند که در بسیاری از کشور ها نیز برای ثبت علائم تجاری محدودیت هایی وجود دارد و تنها علائم قابل رویت اجازه ثبت دارند.
علامت های تجاری غیر قابل ثبت
همچنین بر اساس ماده 32 قانون در موارد زیر علامت تجاری قابل ثبت نیست
مدارک مورد نیاز برای تقاضای ثبت علامت تجاری
اعتراض به رد اظهارنامه علامت تجاری
بر اساس ماده 37 قانون هر ذی نفع این امکان را دارد که حداکثر تا 30 روز از تاریخ انتشار آگهی، اعتراض خود را مبنی بر عدم رعایت مفاد بند الف ماده 30 و ماده 32 این قانون به اداره مالکیت صنعتی ارائه دهد. در این صورت:
اداره مالکیت صنعتی رونوشت اعتراض نامه را به متقاضی ارائه نموده و بیست روز به او مهلت می دهد تا نظر خود را اعلام نماید. در صورتی که متقاضی همچنان بر درخواست خود اصرار داشت یادداشت متقابلی را به همراه استدلال مربوط به اداره ذکر شده می فرستد. در غیر این صورت اظهارنامه او مورد قبول واقع نخواهد شد.در صورتی که متقاضی یادداشت متقابلی بفرستد، اداره مالکیت صنعتی رونوشت آن را دراختیار معترض قرار می دهد و ارزیابی نظرات طرفین و مواد این قانون تصمیم بر ثبت یا استرداد علامت تجاری می شود.
طبق ماده 124 و 125 آئین نامه اجرایی اشخاصی که نسبت به تقاضای ثبت علامت تجاری معترض باشند باید در عرض مهلت 30 روز از تاریخ انتشار آگهی موضوع ماده 120 این آئین نامه اعتراض خود را در دو نسخه شامل عدم رعایت مفاد بندهای الف و ب ماده 30 و ماده 32 قانون به مرجع ثبت ارائه کند.پس از ثبت اعتراض نامه، نسخه دوم آن با قید تاریخ و شماره وصول به اعتراض کننده پس داده می شود. اعتراض نامه می بایست به انضمام دلایل و مدارک استنادی و رسید پرداخت هزینه رسیدگی به اعتراض ارائه گردد.
تبصره 1- اگر اظهارنامه ارائه شده به هر دلیلی منتهی به ثبت علامت تجاری نشود مبالغ پرداختی از این بابت، پس داده نخواهد شد.
تبصره 2- در صورت رد اعتراض در کمیسیون، هزینه رسیدگی به اعتراض، قابل پس دادن نیست.
تبصره 3- چنان چه معترض مقیم ایران نباشد، مهلت های ذکر شده در این ماده به میزان دو برابر بیشتر می شود.
انتقال علامت تجاری
صاحب علامت تجاری می تواند آن را به شخص دیگری انتقال دهد و همچنین صاحب آن می تواند به شخص دیگری اجازه دهد که از علامت تجاری وی استفاده نماید اما این اجازه به شرطی قابل اعتبار می باشد که اجازه نامه آن ثبت قانونی شود.
مدارک مورد نیاز جهت انتقال علامت تجاری
اشخاص حقیقی
اشخاص حقوقی