در بازار بورس، یکی از مسائلی که مورد توجه سرمایه گذاران قرار می گیرد، عرضه اولیه سهام شرکت ها می باشد.بر اساس تجربه دیده شده است که بیش از 90 درصد عرضه های اولیه ای که در بورس انجام می شود، سودآور هستند و می توان گفت که حکم طلا را دارند.عرضه های اولیه برای سرمایه گذاران از جذابیت خاصی برخوردار است و جز معامله های بسیار کم ریسک محسوب ی شوند.
عرضه اولیه
عرضه اولیه در واقع یعنی این که یک شرکت سهام خود را برای اولین بار در بورس اوراق بهادار عرضه کند.عرضه های اولیه برای شرکت های خصوصی، دولتی و حتی شرکت های تازه تأسیس می باشد که در جهت افزایش رشد و توسعه کسب و کار، به سرمایه نیاز دارند.
این گونه شرکت ها وارد بازار بورس می شوند و با عرضه اولیه بخشی از سهام خود با تامین سرمایه می پردازند که در جهت رشد و رفع نیاز های شرکت مذکور می باشد.با این عرضه در بورس، سهام شرکت که خاص می باشند به سهامی عام تبدیل می شوند.
تفاوت خرید عرضه اولیه با خرید و فروش سهام
همان طوری که گفته شد زمانی که سهام شرکتی برای بار اول در بورس عرضه می شود، به روز اول آن اصطلاحا روز عرضه گفته می شود که با انتشار سهام دیگر تفاوت دارد. در ادامه به شرح بیشتر موضوع پرداخته می شود.
در عرضه اولیه عمومی شرکت ها، موارد زیر مشخص می شوند
زمان خرید سهام هیچ محدودیتی وجود ندارد و تا وقتی که عرضه سهام وجود داشته باشد، سهامدار می تواند سهام مورد نظر را با قیمت مشخص در بازار سهام خریداری نماید.زمان عرضه اولیه سهام شرکت ها، قیمت سهام ارزان تر از ارزش واقعی آنها می باشد و در اکثر مواقع این سهام سودآور خواهد بود.
از آنجایی که این گونه سهام سودآور می باشند، لذا با جذابیت همراه است و تقاضای سهامداران برای آنها زیاد می باشد.پس از عرضه اولیه، سهام مورد نظر وارد بازار بورس می شود و روند معاملات عادی را در پیش می گیرد. پس از طی شدن این روند، بایستی سرمایه گذاران به بررسی همه جانبه عوامل تأثیر گذار در سهم پرداخته و سپس اقدام به سفارش و خرید آن نمایند.
نحوه خرید عرضه اولیه
یکی از ویژگی های لازم برای اجازه فعالیت در بورس، داشتن کد بورسی می باشد که باید سهامدار به کارگزاری مورد نظر خود مراجعه نموده و اقدام به دریافت آن نماید.سرمایه گذارانی که کد بورسی دریافت کرده اند، می توانند در زمان عرضه اولیه اقدامبه خرید آن نمایند و کسانی که کد بورسی دریافت نکرده اند، در ابتدا لازم است که کد بورسی خود را از کارگزاری مورد نظرشان دریافت نمایند.
بهترین زمان فروش عرضه اولیه
سرمایه گذاران، دغدغه های زیادی دارند که یکی از مهم ترین این دغدغه ها، کسب آگاهی از زمان عرضه های اولیه می باشد که این زمان منحصر به فرد و مهم می باشد.سهامداران یک روز پس از خرید سهام عرضه اولیه، می توانند اقدام به فروش آن نمایند. اما برای فروش در زما مناسب، دانستن جنبه های زیر مهم می باشد.
در مورد این که چه زمانی بهترین نقطه برای فروش عرضه اولیه است قطعیتی وجود ندارد و به عوامل مختلفی مانند موارد زیر بستگی دارد:
به طور کلی، افزایش و یا کاهش قیمت در عرضه های اولیه در روز های پس از عرضه، مثل تمام سهامی که در بازار بورس موجود می باشد، به عرضه و تقاضای بازار مربوط است.با این تفاسیر بهتر است تا زمانی که صف خرید عرضه های اولیه ادامه دارد، سرمایه گذاران به سهامداری خود ادامه دهند و در ادامه با توجه به شرایط بازار و شرکت تصمیم به فروش یا نگهداری سهم خود کنند.
خرید عرضه اولیه به روش بوک بیلدینگ
در حال حاضر برای ارسال سفارش خرید عرضه اولیه در بازار بورس و فرابورس، برای سهامداران، روش بوک بیلدینگ استفاده می شود.با استفاده از این روش، سفارشات بر روی یک نماد در بازه زمانی مشخصی که توسط سازمان بورس از پیش اطلاع رسانی شده، دریافت می شود و سهامداران می توانند در آن بازه زمانی و در تعداد مشخص شده اقدام به خرید نمایند.
ویژگی های روش بوک بیلدینگ
نکات مهم مورد توجه در عرضه اولیه
دلیل سوددهی عرضه های اولیه
زمانی که یک شرکت قسمتی از سهام خود را در بورس عرضه می کند، باید برای آن سهام خریدار وجود داشته باشد. تجربه نشان داده است کسانی که در بازار بورس، سهامدار هستند تمایل زیادی به خرید عرضه های اولیه دارند و از آنها استقبال می کنند.
میزان سود و ریسک عرضه اولیه
در عرضه های اولیه به طور متوسط بازده قیمت هر سهم پس از عرضه 30٪ در طی هفت روز کاری است. به همین علت، عرضه اولیه یکی از گزینه های بدون ریسک در سرمایه گذاری کوتاه مدت محسوب می شود.در طی سال های اخیر فقط در 2 مورد قیمت سهامی که عرضه اولیه شده اند، پس از عرضه کاهش یافته است. به همین خاطر، با احتیاط از اصطلاح «سرمایه گذاری بدون ریسک» می توان برای سرمایه گذاری در بورس استفاده کرد.
دلیل بالا رفتن قیمت سهام پس از عرضه اولیه
سهام شرکت ها برای تامین نیاز مالی خود و یا کشف قیمت و یا خروج سرمایه گذاران در بورس عرضه اولیه می شوند.به عنوان مثال یک شرکت برای تامین نیاز مالی خود، 10٪ از سهام زیر مجموعه خود را در بورس به فروش می رساند تا برای پروژه های خود تامین مالی نماید.
شرت ها برای ایجاد اشتیاق بین سهامداران، سهام خود را کمتر از ارزش واقعی به بازار بورس عرضه می کنند. این امر باعث می شود که سهام خریداری شده بدون ریسک و سود ده باشد.بر اساس مصوبه های سازمان بورس، تعداد سهامی که عرضه می شود در روز عرضه، به تعداد مساوی بین سهامداران متقاضی تقسیم می شود.