رمز ارز ملی در ایران
روزهای اخیر روزهای به نسبت خوبی برای جامعه ارزهای دیجیتال در ایران بود. قانون گذاری ارزهای دیجیتال، خود به عنوان یک قدم مثبتی در راستای چارچوب بندی این زمینه محسوب می شد؛ هر چند که نمی توان به این قانونگذاری به عنوان قوانینی کامل و مدون نگاه کرد اما به هر حال بودن آن بسیار بهتر از نبودنش است. این اتفاق نشان می دهد که دولت ایران به دنبال استفاده از مزایای این تکنولوژی می باشد. همانطور که پیش تر صحبت هایی در رابطه با رمزارز ملی به میان آمده بود، کم کم آماده ی عملی شدن این صحبت ها هستیم به طوری که چندی پیش رمزارز پیمان با پشتوانه طلا عرضه شد! اما رمزارز ملی چیست و آیا به واقع می تواند به اقتصاد کشور کمک کند؟
منت قصاب رو نمیکشیم!
اول از همه باید دید که هدف از راه اندازی و عرضه ی رمزارز ملی چیست؟ اینکه صرفا ایران هم از این قافله عقب نیفتد و یک رمز ارزملی یا همان ارز دیجیتال روانه ی بازار کند، قطعا دلیل کافی و خوبی برای این کار نیست. برخی از کارشناسان پس از اینکه بیت کوین و اتریوم و برخی دیگر از ارزهای دیجیتال از محبوبیت خاصی برخوردار شدند، تصمیم گرفتند که رمزارز ملی راه اندازی کنند و مردم کشور را تشویق کنند که از رمزارز ملی استفاده کنند، به قول معروف وقتی خودمان می توانیم، چرا منت قصاب را بکشیم؟! اما هدف از راه اندازی رمزارز ملی آنطور که بیان شده دور زدن تحریم های ارزی و بانکی و همچنین کمک به اقتصاد کشور است. اما آیا این هدف با رمزارز ملی محقق می شود؟ آیا رمزارز ملی یک پروژه ی فکر شده است یا رمزارز میلی است؟! با ما همراه باشید.
تکیه بر دیوار گلی!
قرار است رمز ارزملی با پشتوانه ی ریال پا به عرصه ی حضور بگذارید! کمی خنده دار است که پشتوانه ی یک تکنولوژی و یک ارز دیجیتال، ارزی باشد که از نظر ارزشی حرفی برای گفتن ندارد و اوضاع و احوالش ناخوش است. به هر حال پشتوانه ی ریال برای افرادی که قصد سرمایه گذاری در این حوزه را دارند، پشتوانه ی جالب و قدرتمندی نخواهد بود و این خود نقطه ضعفی برای یک ارز دیجیتال محسوب می شود و می تواند باعث شود که رمرارز ملی از استقبال خوبی برخوردار نشود. البته جدای از این مسئله می بایست موارد کاربرد این ارز دیجیتال را نیز مورد توجه قرار داد به گفته مسئولین فاز اول آن توکن و ابزار پرداخت برای تبادلات بین بانکی است و فاز دوم آن، پرداخت های خرد بین افراد جامعه است. اگر رمزارز ملی حکم یک استیبل کوین را دارد، پشتوانه ی ریال می تواند نکته ی مثبتی برای این امر باشد که سرمایه گذاران با آگهی به اینکه معادل ارز دیجیالشان، ریال موجود است، آن را خریداری و یا سرمایه گذاری می کنند. اما اگر استیبل کوینی مثل تتر باشد نمی توان برای سرمایه گذاری روی آن حساب کرد چون ویژگی اصلی استیبل کوین ها، ثبات قیمتی آنهاست.
متمرکز یا غیرمتمرکز؟!
همانطور که می دانید ارزهای دیجیتال فی الذات به صورت غیرمتمرکز هستند و متمرکز بودن ارزهای دیجیال با هدف و رسالت آنها کاملا منافات دارد. آنطور که از شواهد و قرائن مشخص است، رمزارز ملی غیرمتمرکز نیست و توسط بانک مرکزی و دولت، مدیریت و هدایت می شود و این بدان معناست که کنترل رمزارز ملی تماما در دست مردم نیست و مرکزیتی برای کنترل آن وجود دارد که خوشایند جامعه و کاربران ارزهای دیجیتال نیست. همانطور که می دانید کنترل ارزهای دیجیتال توسط یک دولت یا نهاد می تواند باعث دستکاری قیمت ها شود و با این امر علنا تنها شکل ارز از حالت فیزیکی به دیجیتالی تبدیل شده و کاربران نمی توانند از مزایای غیرمتمرکز بودن آن بهره ببرند. به هر حال می بایست رویکرد دقیق نسبت به اداره و کنترل این رمزارز را مشاهده کرد.
از پترو درس بگیریم!
پترو رمزارز ملی کشور ونزوئلا با پشتوانه نفت می باشد که نتوانست این کشور را از منجلاب اقتصادی خود نجات دهد. رمزارز ملی ونزوئلا در بستر بلاک چین NEM راه اندازی و ارائه شد اما چندان موفق نبود و مورد اقبال عمومی واقع نشد. حتی مردم کشور ونزوئلا پترو را به عنوان ارزی کاربردی نمی شناسند به طوری که گزارش های جمع آوری شده توسط سازمان های مختلف نشان داده است که پترو هیچ کاربر یا سرمایه گذاری به عنوان یک ارز دیجیتالی ندارد همچنین هیچ مغازه یا موسسه ای، پترو را به عنوان یک راه پرداختی نمی پذیرد. با روشن شدن عدم استفاده و همچنین غیاب این ارز دیجیتالی در پلتفرم صرافی ها، هیچ گونه فعالیتی در راستای بهبود وضعیت پترو انجام نگرفت. تمامی موارد ذکر شده نشان می دهد که پترو یک پروژه شکست خورده است که تنها باعث هدر رفت هزینه شده است.
رمزارز ملی اگر می خواهد عاقبتی همچون پترو نداشته باشد می بایست کاربردی شود و مورد استفاده قرار بگیرد و همچنین در صرافی های مختلف لیست شود. به طوری که استفاده و خرید و فروش آن میسر باشد و مردم آن را به عنوان یک وسیله پرداخت پذیرفته باشند و از آن استفاده کنند. بدون اعمال این شرایط، قطعا این پروژه عاقبت بهتری نسبت به پترو را تجربه نخواهد کرد. بنابراین حتی اگر قرار باشد کشور ایران ارز رمزارز ملی برای دور زدن تحریم ها استفاده کند، لازم است رمزارز ملی دارای ارزش و اعتبار باشد و همچنین مورد پذیرش کشورهای طرف معامله باشد. در این صورت است که می توان رمزارز ملی را کاربردی و کارساز دانست.
نتیجه گیری
اینکه رمزارز ملی چیست مشخص است، یک ارز دیجیتالی است که قاعدتا یا تراکنش هایش بر بستر بلاک چین خودش صورت می گیرد و یا برای تراکنش های خود از سایر پلتفرم های مانند اتریوم و ترون و … بهره می گیرد که اعلام شده است بلاک چین اختصاصی خود را داراست و همچنین قابلیت استخراج ندارد. اخیرا رمزارز ملی پیمان با پشتوانه طلا رونمایی شد که می توان این امر را قدم مثبتی در راستای ورود کشور به این حوزه و استفاده از مزایای دنیای ارزهای دیجیتال دانست. یک ارز دیجیتال فارغ از اینکه وطنی باشد یا غیر وطنی، برای موفقیت می بایست دارای یک سری فاکتورهایی باشد که برخی از آنها را در این مقاله متذکر شدیم. به هر حال موفقیت رمزارز ملی یا همان ارز دیجیتال وطنی می تواند به اقتصاد کشور کمک کند و در صورت استفاده مردم ایران از آن (و یا در مقیاس بزرگ تر و رویایی، استفاده مردم جهان از آن) می تواند باعث شود که ارز دیجیتال کشورمان با افزایش ارزش مواجه شود و کمی از آبروریزی ریال را جبران کند.