پولشویی چیست و در دنیای رمز ارزها چگونه انجام می شود؟

قدمت پولشویی به زمانی بر می گردد که پول به وجود آمد. در آن زمان، تاجران ثروت خود را مخفی می کردند تا جمع کنندگان مالیات متوجه مقدار دارایی آنها نشوند. همچنین دزدان دریایی به دنبال این بودند که غنایمشان را به نحوی بفروشند که کسی متوجه نشود. در ادامه مقاله، به امر پول شویی در رمز ارزها می پردازیم. تاریخچه واژه پولشویی به آل کاپون (Al Capone) گنگستر معروف بر می گردد. پس مهم است که این شخص را بشناسیم تا بتوانیم معنای واقعی کلمه پولشویی را درک کنیم.

آل کاپون و پولشویی

آل کاپون که نام شناسنامه ای او آلفونس گابریل کاپون (Alphonse Gabriel Capone) است، در 17 ژانویه 1899 در بروکلین آمریکا به دنیا آمد. کاپون مشهورترین گنگستر آمریکاست که جرایم سازمان یافته را از سال 1925 تا 1931 رهبری می کرد. کاپون قبل از 21 سالگی در چند واقعه خشونت آمیز حضور داشت. در یکی از این حوادث، یکی از اوباش محله Harvard Inn به نام فرانک گالوچیو (Frank Galluccio)، گونه سمت چپ کاپون را با چاقو زخمی کرد. از آن زمان به بعد، او با لقب صورت زخمی (Scarface) نیز شناخته می شد. از لقب صورت زخمی، فیلمی نیز به همین نام و با بازی درخشان آل پاچینو ساخته شده است. کاپون پس از نقل مکان به شیکاگو، مدتی برای جانی توریو (Johnny Torrio) کار می کرد. توریو در آن زمان رئیس خلافکاران شیکاگو بود. پس از این که توریو به زندان افتاد و سپس به ایتالیا بازگشت، کاپون تبدیل به رئیس گنگسترهای شیکاگو شد. او مشغول قاچاق مشروب و قمار بود و با از بین بردن رقیبانش، قلمرو خود را گسترش می داد. ثروت او در سال 1927، حدود 100 میلیون دلار تخمین زده شده است.

در سال 1931 کاپون متهم به 22 مورد فرار مالیاتی از سال 1925 تا 1929 شد. در 12 ژوئن همان سال، او به اتهام توطئه و زیر پا گذاشتن قانون، به 11 سال زندان و پرداخت 50000 دلار جریمه محکوم شد. کاپون در ماه می سال 1932 وارد زندان آتلانتا شد و در ژوئن سال 1934 به زندان تازه ساخت آلکاتراز منتقل شد. در آگوست سال 1939 در اثر بیماری قلبی از زندان آلکاتراز آزاد شد و به بیمارستان بالتیمور منتقل شد. پس از مرخصی از بیمارستان، او به فلوریدا بازگشت و باقی عمر خود را تا سال 1947 در آنجا زندگی کرد و در نهایت بر اثر نارسایی قلبی جان خود را از دست داد.  واژه پولشویی (Money Laundering) از دوران آل کاپون وارد واژه نامه شده است. او چندین مرکز ماشین لباسشویی در نقاط مختلف شیکاگو بنا کرده بود تا بتواند پول هایی را که از طریق قاچاق الکل به دست آورده بود را قانونی کند. هر پولی که از طریق غیرقانونی به دست آمده بود، وارد این مراکز لباسشویی می شد و سپس پول تمیز و قانونی شده، دوباره وارد چرخه اقتصاد می شد.

تا سال 1986، پول شویی به عنوان یک جرم شناخته نمی شد؛ در آن زمان، فرار از مالیات جرم سنگین تری نسبت به پولشویی شناخته می شد. جرمی که آل کاپون به خاطر آن به زندان افتاد. همانطور که قرن بیستم ادامه می یافت، معاملات مواد مخدر به یکی از بزرگ ترین منابع پولشویی شناخته شد. قبل از سال 1986، قاچاقچیان مواد مخدر می توانستند دارایی های خود را در آمریکا نگهداری کنند و زمانی که از زندان آزاد می شدند، به دارایی ها و سودهای خود دسترسی داشتند. در آن زمان، معاملات مواد مخدر مسئله مهم تری بود و پولشویی تنها یک چیز ناخوشایند شناخته می شد. اما جنگ بر روی مواد مخدر این مسئله را تغییر داد.

دهه 1980: جنگ بر سر مواد مخدر
در دهه 1980، جنگ بر روی مواد مخدر در آمریکا به اوج خود رسید. دولت رونالد ریگان قوانین سنگینی بر علیه پولشویی وضع کردند. در سال 1986، سازمان مبارزه علیه پولشویی در آمریکا بنیانگذاری شد و به سرعت، کشورهای دیگر نیز از این قوانین تبعیت کردند. قوانین صد پولشویی برای اولین بار در تاریخ، تبدیل به "جرم" شد. اما به زودی مشخص شد که قوانین ضد پول شویی داخلی کافی نیستند؛ چون معاملات مواد مخدر و پولشویی جرایم بین المللی بودند. در سال 1988، سازمان ملل متحد، قوانینی را علیه پولشویی و قاچاق مواد مخدر تنظیم کرد. برای مبارزه با قاچاق مواد مخدر، در ابتدا باید با پولشویی مقابله می شد. این قوانین توسط 171 کشور امضا شدند و 168 کشور این قوانین را اجرا کردند. مدت کوتاهی پس از این قوانین، در سال 1989، گروه ویژه اقدام مالی (FATF) نیز بنیانگذاری شد. هدف FATF تحلیل روندهای پولشویی و ارزیابی اقداماتی که دولت ها برای مبارزه با پولشویی بر می دارند، است.

دهه 2000: امور مالی ضد تروریستی
حمله تروریستی 11 سپتامبر، تأثیر عمیقی بر روی قوانین ضد پولشویی داشت؛ مخصوصا در رابطه با بانک ها. پس از این حادثه، قوانینی برای دولت آمریکا در زمینه مبارزه با تروریسم به وجود آمد. این قوانین سازمان های مالی را مجبور می کرد تا برنامه های ضد پول شویی را اجرا کنند و به طور مداوم حساب های خارجی را بررسی کنند. اساسا این قوانین، بخشی از قوانین ضد پولشویی را که در سال 1986 تنظیم شده بودند، تغییر دادند. اختیارات بانک ها در زمینه پولشویی بین المللی افزایش یافت. سخت گیری آمریکا در این زمینه باعث شد که بقیه کشورهای دنیا نیز از این قوانین تبعیت کنند.

دهه 2010: بانک ها در مرکز پولشویی قرار دارند
با سخت تر شدن پولشویی، این هنوز هم یک مشکل جهانی است. بانک آلمان اکنون تحت بررسی قرار دارد؛ چرا که به مشتریان کمک کرده تا پول های غیرقانونی خود را انتقال دهند. به علاوه در سال 2017، از بانک آلمان به خاطر مرتبط بودن با یک طرح پولشویی روسی، 630 میلیون دلار مصادره شد. در این طرح، حدود 10 میلیارد دلار توسط این بانک به روسیه منتقل شده بود. در سال 2018 از طریق یکی از شعب بزرگ ترین بانک دانمارک یعنی Danske Bank در کشور استونی، 200 میلیارد دلار پول را به صورت غیر قانونی جابه جا شده بود. به صورت فرضی، 15000 مشتری غیر شهروند بین سال های 2007 تا 2015 تراکنش های مشکوک انجام داده بودند. بانک ها تنها هدف های پولشویی نیستند؛ در اوایل سال 2019، بازی محبوب کامپیوتری Fortnite تبدیل به یکی از اهداف پول شویی مجرمان سایبری شد. این بازی حدود 200 میلیون بازیکن از سراسر دنیا دارد و اکثر آنها کودکان و نوجوانان هستند. بازی Fortnite شامل یک ارز در داخل بازی به نام V-Bucks است، که به عنوان ابزاری برای پولشویی این مجرمان استفاده می شود. این مجرمان از کارت های اعتباری مسروقه برای خرید V-Bucks استفاده می کنند؛ سپس آنها را به قیمت ارزان تر به فروش می رسانند. مشخص نیست که چه مقدار پولشویی در این بازی انجام شده؛ اما شرکت سازنده آن، در پی متوقف کردن این سیستم است.

پولشویی در رمز ارزها چگونه انجام می شود؟

با این که می توان از رمز ارزها برای مقاصد غیر قانونی استفاده کرد، اما به طور کلی، استفاده از بیت کوین و سایر رمز ارزها برای پولشویی و دیگر جرایم، به نسبت پول نقد بسیار پراکنده تر است. در سال 2019، تنها به ارزش 829 میلیون دلار بیت کوین در دارک وب خرج شد (0.5٪ کل بیت کوین ها). تکنولوژی بلاک چین تمام تراکنش ها را ثبت می کند؛ در نتیجه ریسک جرایم مالی در رمز ارزها مثل پولشویی با بیت کوین، قابل مدیریت است. نقش بسیاری از خدمات ارسال پول (MSB) در زمینه جلوگیری از پولشویی و دیگر جرایم بلاک چینی نامعلوم است و آنها ممکن است هنوز ندانند که چگونه به درستی پروسه های ضد پولشویی مثل احراز هویت را اجرا کنند. در این موارد، خدمات ارسال پول، ترجیح می دهند به جای مقابله با این مسائل، آنها را نادیده بگیرند. در حالی که مجرمان به کلک زدن کاربران ادامه می دهند و پول های آنها را استثمار می کنند، پولشویی می تواند از طریق ابزارهایی که با اطلاعات تراکنش های مشتری همخوانی دارد، انجام شود. این قضیه، شناسایی مشتریان پر ریسک را برای خدمات ارسال پول ساده تر می کند.

مجرمان چگونه از کریپتو برای پولشویی استفاده می کنند؟
مجرمان از پولشویی با استفاده از رمز ارزها استفاده می کنند تا منبع درآمدهای غیرقانونی خود را پوشش دهند. این کار با روش های متعددی انجام می گیرد؛ ساده ترین روش این است که آنها می توانند با نام های مستعار تراکنش ها را انجام دهند. همچنین تقریبا همان مفاهیمی که برای پولشویی پول فیات و پول نقد به کار می رود، در فضای رمز ارزها نیز کاربرد دارد.

در اینجا 3 مرحله برای پولشویی رمز ارزها وجود دارد:

1. قرار دادن

رمز ارزها می توانند توسط پول فیات و یا رمز ارزها خریداری شوند. بازارهای آنلاین معاملات کریپتو (صرافی ها) سطوح مختلف پیروی از قوانین تراکنش های مالی دارند؛ صرافی های قانونی از قوانین مربوط به احراز هویت و ضد پولشویی تبعیت می کنند. زمانی که صرافی ها قانون گذاری می شوند، مجبورند که قوانین احراز هویت و پروتکل های امنیتی را برای مشتریان در نظر بگیرند. این باعث می شود که اطلاعات تراکنش مشتریان ثبت و تایید شود. بدین ترتیب، ناشناس بودن تراکنش ها و مشتریان، از بین می رود. صرافی ها اطلاعات شخصی کاربران را ذخیره نمی کنند؛ به جای آن، از اطلاعات هویتی افراد استفاده می کنند تا اطلاعات تراکنش ها را با هم تطبیق دهند.

2. پنهان کردن
تراکنش های بر پایه رمز ارزها را می توان با استفاده از بلاک چین دنبال کرد. با این حال، زمانی که بحث رمز ارز غیرقانونی به میان می آید، مجرمان می توانند از یک سرویس ناشناس سازی استفاده کنند تا منبع تراکنش را پنهان کنند. این کار می تواند هم در صرافی های قانونی انجام شود و هم در ICOها، که از یک کوین برای خرید کوین دیگر استفاده می شود.

3. یکپارچه کردن
زمانی که مرحله یکپارچه ساختن (مرحله آخر در پولشویی) انجام می شود، دنبال کردن تراکنش های غیرقانونی دیگر کار ساده ای نیست. این رمز ارز دیگر مستقیما به یک عمل مجرمانه مرتبط نیست؛ اما پولشویان باید توضیح دهند که چگونه به این رمز ارز دست یافته اند. یکپارچه ساختن پاسخ این سوال است. یک روش ساده برای قانونی کردن این پول غیرقانونی، معرفی آن به عنوان درآمد از یک سرمایه گذاری موفق و یا افزایش قیمت رمز ارز است. رد کردن این ادعاها در بازاری که قیمت ها هر ثانیه تغییر می کند، بسیار سخت است. به هر حال، درست مثل یک حساب بانکداری خارج از کشور، که می توان از آن برای پولشویی استفاده کرد، یک شرکت نیز می تواند شیوه پرداخت با بیت کوین را انتخاب کند و درآمد خود را با تبدیل رمز ارز غیرقانونی به بیت کوین تمیز، قانونی جلوه دهد.

برخی از مواردی که برجسته ترین روش های پولشویی شامل آنها می شوند به شرح زیر هستند:

1) دست اندرکاران
خدمات Mixer که با نام دست اندرکاران شناخته می شوند، می توانند جداسازی رمز ارزهای غیرقانونی را به طور موثر انجام دهند. میکسرها این رمز ارزها را تقسیم می کنند و از چندین آدرس مختلف عبور می دهند و سپس دوباره آنها را دوباره ترکیب می کنند. این کار باعث می شود که یک رمز ارز تمیز و قانونی، که کارمزد آن نیز پرداخت شده، به وجود بیاید. در بیشتر موارد پولشویی، رمز ارز به صورت قانونی در یک کیف پول قرار دارد. سپس قبل از قرار گرفتن در کیف پول مقصد در دارک وب، از یک کیف پول دارک وب دیگر عبور می کند. همین قضیه باعث می شود که رمز ارز به قدری تمیز و قانونی شود، که بتوان آن را به دنیای قانونی برگرداند و در صرافی معامله کرد و یا به ارز فیات تبدیل کرد.

2) صرافی های غیر قانونی
یکی دیگر از راه هایی که مجرمان از آن برای پول شویی رمز ارزها استفاده می کنند، صرافی های غیر قانونی است؛ صرافی هایی که با قوانین ضد پولشویی سازگار نیستند و احراز هویت مناسبی انجام نمی دهند. تبدیل مداوم یک نوع رمز ارز به یک رمز ارز دیگر، آن را تبدیل به یک رمز ارز قانونی می کند، که مجرمان در نهایت آن را به یک کیف پول خارج از صرافی انتقال می دهند. در مواردی نادر، مجرمان ممکن است رمز ارز را به پول فیات تبدیل کنند؛ اما این که بازارهای فیات به صرافی های غیر قانونی سرویس دهند، غیر معمول است.

3) شبکه های همتا به همتا
برای کاهش ریسک پولشویی با بیت کوین، خیلی از مجرمان از شبکه های همتا به همتای غیرمتمرکز که غالبا بین المللی هستند استفاده می کنند. در اینجا، آنها می توانند غالبا از واسطه های نامشکوک برای ارسال دارایی هایشان به مقصد استفاده کنند. بیشتر طرح های پولشویی با رمز ارزها، از طریق صرافی هایی انجام می شوند که واقع در کشورهایی هستند که قوانین ضد پولشویی خاصی ندارند. اینجاست که مجرمان می توانند رمز ارز خود را تبدیل به پول فیات کنند و با آن کالاهای لاکچری مثل اتومبیل های گران قیمت و خانه های اشرافی بخرند.

4) دستگاه های خودپرداز رمز ارز
تا سپتامبر سال 2019، حدود 5.5 میلیون دستگاه خودپرداز رمز ارز در سراسر جهان وجود داشت. این دستگاه ها که دائما به اینترنت متصل اند، به هر کسی اجازه می دهند که با یک کارت اعتباری، بیت کوین بخرند. به علاوه، ممکن است این دستگاه ها قابلیت دو جهته برای تبدیل بیت کوین به پول نقد، با استفاده از آدرس قابل اسکن را نیز داشته باشند. خودپردازهای بیت کوین همچنین می توانند واریز پول نقد با استفاده از کد QR (که در یک صرافی سنتی اسکن می شود و برای برداشت بیت کوین و دیگر رمز ارزها استفاده می شود) را پشتیبانی کنند. قوانینی که توسط موسسات مالی اجرا می شوند تا یک نسخه از مشتریان و تراکنش های آنها را داشته باشند، در هر کشور متفاوت است و بیشتر اوقات بسیار ضعیف اجرا می شوند. بنابراین مجرمان می توانند از این ضعف اجرای قوانین برای پولشویی استفاده کنند.

5) کارت های پیش پرداخت
کارت های اعتباری پیش پرداختی که موجود آنها به صورت رمز ارز است، یک راه دیگر برای پولشویی با رمز ارز است. این کارت ها می توانند برای فعالیت های مجرمانه مختلفی به کار روند و یا برای معامله با دیگر رمز ارزها استفاده شوند.

6) قمار و سایت های بازی
قمار بازی آنلاین و سایت های بازی های آنلاینی که بیت کوین و دیگر رمز ارزها را به عنوان روش پرداخت قبول می کنند، یکی دیگر از طرح های پولشویی هستند. کریپتو می تواند برای خرید اعتبار یا چیپ های مجازی استفاده شود، که کاربران می توانند پس از چند تراکنش کوچک، دوباره آنها را خارج کنند.

راه حل های ضد پولشویی برای خدمات ارسال پول (MSB)

خدمات ارسال پول وظیفه دارند که پولشویی را طوری کنترل کنند که با چهارچوب های قوانین ضد پولشویی کشورهای مختلف سازگار باشد. رعایت کردن قوانین می تواند به خدمات ارسال پول کمک کند که از پولشویی با رمز ارزها جلوگیری کند. پافشاری بر روی پروسه ضد پولشویی و سیستم های متمرکزسازی و پیروی از قوانین، همچنین می تواند باعث شود که یک بیزینس با کاربران زیاد، در صورت عدم رعایت قوانین، متحمل ضرر و زیان فراوان شود. خبر خوب این است که متمرکز سازی و پیروی از قوانین می تواند افکار منفی را از پولشویی با رمز ارزها پاک کند. قوانین ضد پول شویی مثل تایید هویت برای هر تراکنش، می تواند ریسک احتمال پولشویی را بسیار کمتر کند. تا زمانی که تراکنش های مخفی روش اصلی پولشویی با رمز ارزهاست، پافشاری بر روی ثبت و ذخیره تراکنش ها در بلاک چین می تواند خطرات پولشویی را خنثی کند. چون در بلاک چین زنجیره تراکنش ها قابل پیگیری است، مخفی کردن تراکنش ها دشوار می شود.

دیدگاه آمریکا و دیگر کشورها به کریپتو
ایالات متحده ارتباط مبهمی نسبت به رمز ارزها دارد. قوانین ضد پولشویی با معاملات کریپتو به کریپتو، بر خلاف کریپتو به فیات یا فیات به کریپتو، ناسازگار است. قوانین ضد پولشویی کشورهای دیگر با یکدیگر متفاوت است؛ مثلا انگلستان، هلند و بخشی از اروپا قوانین سفت و سختی دارند، اما برخی از کشورها قوانین کمی دارند یا به کل اجرا نمی کنند. در ژوئن 2019، سازمان FATF برای کسب و کارهای مرتبط با رمز ارزها، قانونی ارائه کرد که طبق آن، باید هویت افراد برای هر تراکنش جمع آوری شده و به اطلاع FATF برسند. این قانون با نام Travel Rule شناخته می شود. این قوانین صرافی های کریپتویی را وادار می کنند که اطلاعات تراکنش های مشتریان به یکدیگر و با صرافی را گزارش کنند. کشورهای عضو FATF یک سال مهلت دارند تا این قوانین را اجرایی کنند. انتشار این خبر توسط FATF، تلاشی است برای جلوگیری از پولشویی و کمک های مالی به تروریسم.

خدمات ارسال پول (MSB) چگونه می تواند به اجرای قوانین ضد پولشویی کمک کند؟

با وجود مقررات تعهدنامه ضد پولشویی، خدمات ارسال پول می توانند مشروعیت خود را با مشکل تر کردن پولشویی برای مجرمان، ثابت کنند.

راه های متعددی وجود دارد که یک خدمات ارسال پول می تواند قوانین ضد پولشویی را اجرا کند:

1. استخدام تیم اجرایی داخلی
یک تیم داخلی می تواند به اجرای بهتر قوانین کمک کند؛ اما هزینه زیادی دارد و برای خدمات ارسال پول های کوچک به صرفه نیست.  تیم اجرایی داخلی باید از ابزارها و پلتفرم ها هوشمندی استفاده کند تا پتانسیل های پولشویی را از میان انبوه داده ها یا تاریخچه تراکنش ها پیدا کند.

2. استفاده از خدمات و ابزارهای ضد پولشویی
ابزارها و خدمات مختلفی وجود دارند که می توانند روش های مختلف تایید هویت افراد را تامین کنند. نظارت اتوماتیک بر روی تراکنش ها می تواند کمک کند تا الگوهای مشکوک شناسایی شوند و برای اطمینان، مورد بررسی قرار بگیرند.

3. گسترش تکنولوژی بلاک چین ارتقا یافته
با استفاده مناسب از بلاک چین برای قانون گذاری، پولشویی با استفاده از بیت کوین یا دیگر رمز ارزها بسیار دشوارتر خواهد شد. به کار گرفتن تکنولوژی بلاک چین برای پیگیری تراکنش های مشکوک به پولشویی، نیازمند همخوانی تراکنش ها با هویت اشخاصی که آنها را ارسال می کنند، است. این کار یک مسیر ایجاد می کند که می تواند با قوانین ضد پولشویی سازگار باشد و به قانون گذاران اجازه دهد که داده های ذخیره شده را در هر زمانی بررسی کنند و در صورت لزوم، تراکنش ها را به عقب دنبال کنند تا به مبدا تراکنش برسند.

4. ایجاد یک سیستم احراز هویت قابل اعتماد
اساس ضد پولشویی، احراز و تایید هویت است. خدمات ارسال پول، با توجه به قوانین FATF، مراحل احراز هویت مشتریان را اجرا خواهند کرد؛ مراحلی که اکنون توسط موسسات مالی اجرا می شوند. خدمات تامین کنندگان دارایی های مجازی (VASP) و خدمات ارسال پول (MSB) نیازمند این موارد خواهند بود:

• تایید هویت ارسال کننده دارایی و گیرنده آن.
• توسعه راه هایی برای به اشتراک گذاشتن این اطلاعات در زمانی که به صورت قانونی نیاز به آن احساس شد.
• تلاش در جهت جلوگیری از فعالیت های غیر قانونی مشتریان.
• گسترش برنامه های مبتنی بر ریسک، برای کسب و کارهای عمومی مثل صرافی ها.

قانون گذاری در حال تغییر است.

مهم ترین چیز در دنیای قانون گذاری کریپتو، تغییر است. به صورت بین المللی، جریانات به طور مداوم در حال تغییرند و خدمات ارسال پول که با بیت کوین و دیگر رمز ارزها سر و کار دارند، باید برای حرکت سریع، پذیرش استانداردها و محافظت از بیزینس خود از تحقیقات قانون گذاران محافظت کنند.