استاندارد و استانداردسازی از جمله فرآیند های مهم و ضروری برای توسعه پایدار صنایع و فناوری های مختلف به شمار می روند که تدوین و پیاده سازی آنها، امری حیاتی در جهت توسعه پایدار فناوری های مختلف است.
استاندارد
استاندارد در واقع به مجوزی برای قواعد، راهنمایی ها و یا ویژگی هایی برای فعالیت ها گفته می شود که جهت استفاده مکرر، تصویب می شود و هدف آن، رسیدن به میزان مطلوبی از نظم و رعایت قوانین می باشد. بنابراین باید گفت که استاندارد باید بر نتایج علوم، فنون و تجربیات افراد و سازمان های مختلفی استوار باشد.
استاندارد سازی
استاندارد سازی به فعالیت های ایجاد معیارهایی در ارتباط با مسائلی گفته می شود که به صورت بالفعل و یا بالقوه و با هدف دست یابی و کسب نظم و ترتیبی بهینه در مقوله مورد نظر، برای استفاده عمومی و مستمر می باشد.
بومی سازی
در مکان هایی که مسائل اجباری، فرهنگی و یا مناطق جغرافیایی مطرح باشد، بومی سازی مورد توجه ویژه ای قرار می گیرد که یک روش تطبیقی با شرایط کاربردی یک منطقه، کشور و یا یک کارخانه می باشد و در هر سطحی می تواند مطرح شود.
اهداف استاندارد سازی موارد زیر از جمله اهداف مهمی می باشند که می توان برای استاندارد سازی به آنها اشاره نمود:
منافع و مزایای استاندارد سازی استانداردسازی دارای مزایا و منافعی می باشد که در ادامه به آنها اشاره شده است:
منافع استاندارد سازی برای سازمان: سازمان هایی که استاندارد سازی انجام می دهند، می توانند از مزایای زیر بهره مند گردند:
منافع استاندارد سازی برای مصرف کننده: از جمله مزایایی که استاندارد سازی برای مصرف کنندگان دارد، می توان به موارد زیر اشاره کرد.
منافع استاندارد سازی برای جامعه: از جمله منافع استاندارد سازی برای جامعه می توان به موارد زیر اشاره کرد.
خط مشی و اهداف استاندارد سازی:هدف از استاندارد سازی توسط سازمان بین المللی استاندارد در جهت ارتقا بخشیدن به مولفه های زیر است.
مراحل تدوین استاندارد های بین المللی تدوین استاندارد های بین المللی دارای مراحلی می باشد که در زیر به آنها اشاره شده است.
زمان بندی فرآیند استاندارد سازی در سطح بین المللی
سطوح مختلف استاندارد سازی استاندارد سازی در چهار سطح زیر انجام می شود:
جنبه های استاندارد
مدارک استاندارد گونه
مدارک استاندارد گونه، تنها به وسیله سازمان بین المللی استاندارد تهیه و تدوین می گردند و به مدارکی گفته می شود که هنوز اجماع نظر بین المللی در مورد آنها صورت نگرفته است.این مدارک برای مدت 3 تا 6 سال به صورت پایلوت و در سطح بین المللی مطرح می گردند و پس از پایان مدت زمان مشخص شده، اگر اجماع نظر بین المللی حاصل گردد، به استاندارد ایزو تبدیل می شوند، در غیر این صورت باطل خواهند شد.
همچنین بر اساس این که مدارک استاندارد گونه در چه سطحی از فعالیت کمیته فنی تولید شوند، وضعیت های مختلف و مدارک مختلفی به شرح زیر تولید می شود: