مالیات بر درآمد املاک و مستغلات نوعی مالیات مستقیم است که مشمول تمامی درآمدهای به دست آمده از ملک می شود.
به طور کلی املاک و مستغلات شامل سه نوع مالیات می شوند:
مالیات بر درآمد اجاره املاک تجاری و مستغلات
شخص حقیقی یا حقوقی از طریق اجاره املاک و مستغلات خود صاحب درآمدی می شود، مالیاتی که به این قسم درآمد تعلق می گیرد، طبق قانون به مالیات بر درآمد اجاره مرسوم است. مالیات بر درآمد اجاره دارای دو نوع است که روش تعیین سقف مالیات در آن ها متفاوت است.
مالیات املاک تجاری دست اول
در این نوع قرارداد، مؤجر مالک مال الاجاره است و ملک توسط مؤجر اجاره داده می شود. نحوه محاسبه مالیات در این مورد به این صورت است: تمامی مبلغ پرداختی، نقدی و غیر نقدی، با کسر 25٪ برای هزینه های وارد شده، استهلاک و تعمیرات توسط صاحب ملک.
مالیات املاک تجاری دست دوم
هنگامی که مالک ملک خود را به شخصی اجاره دهد و آن شخص نیز با عقد قراردادی ملک را به شخص دیگری اجاره دهد. در این شرایط مؤجر مالک نیست. مالیاتی که تعیین می شود برابر است با تفاوت مبلغ اجاره ای که مستاجر پرداخت کرده و مبلغی که طی اجاره دادن ملک دریافت می کند.
راه های مشخص کردن رقم مالیات بر درآمد اجاره
در چه شرایطی یک ملک شامل معافیت مالیاتی می شود؟
مالیات نقل و انتقال املاک و مستغلات
عوارضی که ناشی از خرید و فروش واحد مسکونی یا تجاری یا تسلیم حق بهره برداری و تشکیل و ساخت وصول می گردد و مطابق با شرایط دارای انواع زیر است:
مالیات نقل و انتقال ملک: برابر است با پنج درصد بهای معاملاتی برای یک ملک که طبق جدول های ناحیه ای، قیمت گذاری شده و محاسبه می شود. در تعیین نرخ معاملاتی مؤلفه های مختلفی مانند قدمت ساختمان، مساحت ساختمان و زمین، جنس اسکلت، لوازم استفاده شده، مکانی که ساختمان در آن واقع شده و چگونگی مالکیت ملک تأثیرگذار است.
مالیات انتقال حق واگذاری ( سرقفلی): مالیاتی که به موجب نقل و انتقال حق کار و پیشه، تصرف مکان یا بهره های حاصل از جایگاه تجاری ملک اعمال می شود، برابر است با دو درصد قیمت تعیین شده در هنگام انتقال.
مالیات درآمد حاصل شده از ساخت و فروش: درآمد شخص حقوقی یا حقیقی که حاصل ساخت و فروش انواع ساختمان باشد، علاوه بر مالیات انتقال ساختمان، باید محاسبه و تعیین شود. مبلغ مالیات بر درآمد که حاصل ساخت و فروش است، برابر با ده درصد نرخ معاملاتی تعیین می شود. لازم به ذکر است که شهرهایی با جمعیت کمتر از 100 هزار نفر، از این نوع مالیات معاف هستند.
تذکر: مدت زمان تسلیم اظهارنامه مالیاتی در مورد انتقال یا واگذاری، سی روز بعد از انجام معامله و در شرایط دیگر تا اواخر تیرماه سال بعد می باشد. در صورتی که اظهارنامه مالیاتی در مدت زمان تعیین شده ارائه نشود، مشمول ده درصد جریمه بدون بخشش خواهد شد. علاوه بر این، عدم واریز مالیات در بازه زمانی تعیین شده به صورت ماهیانه دو و نیم درصد جریمه خواهد داشت.
مالیات بر مستغلات خالی
نوعی مالیات جدید است که با هدف پیش گیری از احتکار ارائه ملک اعمال می شود. در این نوع مالیات، هر واحد تجاری یا مسکونی واقع در شهرهایی با بیش از 100 هزار نفر که با توجه به پایگاه ملی املاک کشور، خالی شناخته می شود، بعد از یک سال و از سال دوم مشمول مالیات خواهد شد.