اخذ مالیات از سود سپرده های بانکی یکی از اقسام مالیات است در کشورهای زیادی اجرا می شود. در ایران نیز تاکنون چندین بار پرونده دریافت مالیات از حساب هایی که به منظور سرمایه گذاری جهت برداشت سود افتتاح شده است، توسط دولت به جریان افتاده است.
نرخ سود بانکی مدت هاست که به عنوان یک رقیب قدر برای سرمایه گذاری در بخش تولید شناخته شده است که این امر باعث شده بسیاری از افراد، مغازه های خود را تعطیل کرده و بدون دغدغه بیمه و مالیات، از بانک سود دریافت کنند.
اخذ مالیات 25 درصدی از سود سپرده های بانکی
مرکز پژوهش های مجلس پیشنهاد خود را طی گزارشی ارائه داد که در این گزارش به بررسی لایحه بودجه سال 98 پرداخته و دریافت مالیات از سود سپرده های بانکی به آن اضافه شد.در این لایحه، دریافت مالیات 25 درصدی از سود سپرده های بانکی ارائه شده است که پیش بینی می شود درآمدی بالغ بر 10 هزار میلیارد تومان برای دولت داشته باشد.
در چه کشورهایی سود سپرده ها، معاف از مالیات است؟
طبق گزارش مرکز پژوهش های مجلس از 84 کشور مورد بررسی شده، تنها 3 کشور مالیات سود سپرده های اشخاص حقوقی و 14 کشور مالیات سود سپرده های اشخاص حقیقی را معاف اعلام کرده و سایر کشورها مالیات این نوع سپرده ها را دریافت می کنند.
همچنین در کشورهای عضو گروه 20 تنها کشوری که برای سود سپرده ها معافیت مالیاتی اعلام گردیده عربستان سعودی می باشد.با این حال می توانیم بگوییم ایران نیز به همراه کشورهایی نظیر گرجستان، هنگ کنگ، عربستان و استونی، پرداخت مالیات را برای سود سپرده ها معاف کرده است.
در ایران بر اساس ماده 145 ق.م.م سود سپرده های بانکی معاف از مالیات هستند.در این راستا ولی اله سیف رئیس کل بانک مرکزی اظهار داشت که نرخ سود بانکی در مقابل تورم رشد چندانی ندارد و افزود، در حال حاضر برنامه ای برای دریافت مالیات ندارد.
مرسوم ترین روش اخذ مالیات از سود سپرده ها
طبق بررسی های صورت گرفته توسط مرکز پژوهش های مجلس، احتساب سود سپرده ها به عنوان درآمد، متداولترین راه اخذ مالیات از این سپرده هاست که به صورت های زیر اتفاق می افتد:
مزایا و مضرات اخذ مالیات از سود سپرده های بانکی
از جمله مزایای اخذ مالیات از سود سپرده های بانکی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
با این حال، این موضوع دارای معایب و مضراتی نیز می باشد که در زیر به مواردی از آنها اشاره می کنیم:
ضرورت ارائه حساب های بانکی به سازمان امور مالیاتی کشور و جریمه عدم تمکین
طبق قانون بودجه سال 98، اگر بانک ها تکالیف خود را در قانون مالیات رعایت نکنند، باید جریمه ای معادل 2 درصد حجم سپرده های اشخاص بپردازند. در این قانون، بانک ها موظفند که حساب ها و اطلاعات کلیه تراکنش های بانکی مودیان خود را هر ماه در اختیار سازمان امور مالیاتی کشور قرار دهند.
از دلایل اصلی این اقدام می توان به موارد زیر اشاره کرد:
تورم و رابطه آن با مالیات سود سپرده های بانکی
تورم و سپرده های بانکی، دو متغیر کلان اقتصادی هستند که از اهمیت بالایی برخوردارند. رابطه بین نرخ تورم و نرخ سود سپرده ها یک رابطه مثبت است که به شکل های گوناگونی تعریف و محاسبه می شود.اگر نرخ نورم بالا باشد، منجر به کاهش نرخ سود می گردد و نرخ پس انداز را پایین می کشاند. نرخ پس انداز پایین باعث افزایش تورم می شود که تأثیرات منفی زیادی بر جامعه دارد.