مالیات بر اراضی بایر

با توجه به ماده 12 قانون مالیات هاى مستقیم، کلیه اراضى بایر واقع در محدوده شهرها که بدون هیچ گونه عذر موجهی بایر باقى مانده اند، مشمول مالیات سالانه مى باشند. این مالیات تکلیفی به شرح زیر است:

• اراضی که پس از تاریخ اجرای این قانون، به مدت دو سال بایر نگه داشته شوند، هر سال معادل 2 درصد از ارزش آن مشمول مالیات خواهند شد.
• اراضی که پس از تاریخ اجرای این قانون، به مدت چهار سال بایر نگه داشته شوند، هر سال معادل 4 درصد از ارزش آن مشمول مالیات مازاد بر دو سال خواهند شد.
• اراضی که پس از تاریخ اجرای این قانون، بیش از چهار سال بایر نگه داشته شوند، هر سال معادل 5 درصد از ارزش آن مشمول مالیات مازاد بر چهار سال خواهند شد.

چگونگى تعیین ارزش اراضى بایر
ارزش اراضى بایر براساس ارزش معاملاتى طبق موضوع ماده 64 قانون مالیات های مستقیم تعیین و محاسبه خواهد شد.

معافیت هاى مالیاتى برای اراضى بایر معافیت هاى مالیاتى این نوع از مالیات دارای یازده بخش به شرح زیر خواهد بود:

1-در صورت خروج اراضى بایر برحسب گواهى از مراجع مربوطه، پس از خروج دیگر مشمول مالیات بر اراضى بایر قرار نخواهد گرفت.

2-چنانچه براى اراضى بایر از سوى مراجع مربوطه مجوز احداث بنا و سازندگی صادر گردد، از تاریخ صدور مجوز تا پایان مهلت یا تمدید آن، در صورتى که تا خاتمه مهلت احداث بنا یا سازندگی شده باشد، مشمول مالیات نمی باشد.

3-در صورتى که پس از درخواست مجوز احداث، صدور مجوز بنا به دلایل خارج از اراده مالک امکان پذیر نباشد، به استثنای مواردى که صدور مجوز قانوناً ممنوع باشد، از زمان تاریخ درخواست تا رفع دلایل مذکور، مالک از پرداخت مالیات متعلقه معاف می گردد.

4-در صورت اعلام آمادگى مالکان اراضى بایر براى فروش این اراضى به وزارت مسکن و شهرسازى و انجام اقدامات لازم در این ارتباط، بنا به گواهى وزارت مذکور، از تاریخ اعلام آمادگى مالکیت این اراضی، به استناد تبصره 2 ماده 6 قانون مزبور مشمول مالیات نخواهند بود و این حکم حتى در صورت عدم تمایل وزارت مزبور به خرید این اراضى جارى خواهد بود.

5-مالکینى که خود یا افراد تحت تکفل آنها فاقد محل مسکونى مناسب بوده و داراى یک یا چند قطعه اراضى بایر باشند تا حد نصاب مقرر در قانون زمین شهرى مصوب 22/6/1366 مجلس شوراى اسلامى به استناد تبصره 2 ماده 16 قانون مزبور از پرداخت مالیات معاف و نسبت به مازاد آن مشمول مالیات مى باشند.

6-اراضى بایر تحت مالکیت شرکت هایى که تمام یا قسمتى از سرمایه آنها به دولت تعلق دارد، نسبت به سهم دولت به استناد تبصره به استناد تبصره 4 ماده 16 قانون مزبور از پرداخت مالیات معاف هستند.

7-اراضى بایری که متعلق به شرکت هاى تعاونى مسکن هستند و که اسکان اعضا می باشند، معاف از پرداخت مالیات هستند.

8-اراضى بایر متعلق به سفارتخانه ها به شرط معامله متقابل به استناد تبصره ماده 16 ق.م.م از مالیات معافند.

9-در مواردى که انتقال اراضى بایر به صورت قهرى باشد، انتقال گیرنده اراضى بایر تا پایان سن 20 سالگى به استناد تبصره 5 ماده 16 قانون مزبور مشمول معافیت مالیات بر اراضى بایر خواهد بود.

10-آن قسمت از اراضى بایرى که مالک در آنها ممنوع المعامله می باشد و یا بنا به دلایلى، به گواهى مراجع ذى صلاح دولتى یا نهاد هاى انقلاب اسلامى بهره بردارى از آنها از عهده مالک خارج باشد، به استناد تبصره 6 ماده 16 قانون مزبور از معافیت مالیاتى برخوردار هستند.

11-اراضى بایرى که در طرح شهردارى ها قرار گرفته و یا به علت دعاوى مالکیت از طرف سازمان اوقاف و امور خیریه با دولت یا شهردارى ها یا مؤسسات وابسته به دولت مالکان آنها به موجب گواهى مراجع ذی صلاح مربوطه، ممنوع المداخله شده اند به استناد تبصره 6 ماده 16 قانون مزبور از معافیت مالیاتى برخوردار هستند.

نحوه محاسبه مالیات بر اراضی بایر

بر اساس بخشنامه شماره 4595 مورخ 1387/5/14 به پیوست آیین نامه اجرایی قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن، مصوب سال 1387 موضوع مصوبه شماره 24198/ت 41527 ک مورخ 1388/2/7 وزیران عضو کار گروه مسکن، با تأکید بر فصل پنجم آن به شرح زیر جهت اجرا ابلاغ می گردد.

فصل پنجم- مالیات بر اراضی بایر

در فصل پنجم بخشنامه مذکور برای مالیات مربوط به اراضی بایر مواد زیر شرح داده شده است:

ماده 22

کلیه اشخاص حقیقی (اعم از عمومی غیر دولتی و خصوصی) مکلفند برای تمام اراضی بایر دارای کاربری مسکونی مصوب متعلق به خود واقع در مراکز استان ها و شهرهای با جمعیت بالاتر از یکصد هزار نفر، اظهارنامه مالیاتی طبق نمونه ای که از طرف سازمان امور مالیاتی کشور تهیه و در دسترس مودیان قرار خواهد گرفت تنظیم و به ضمیمه تصویر مدارک مثبت مالکیت تا آخر اردیبهشت ماه هر سال به اداره امور مالیاتی محل وقوع ملک تسلیم نمایند.

تبصره: در آن دسته از شهرهای کمتر از یکصد هزار نفر جمعیت که حسب ضرورت برقراری مالیات ایجاب نماید، امور مالیاتی محل وقوع ملک، اراضی بایر مشمول مالیات مودی را مطالبه خواهد نمود. در مواردی که مودی از تسلیم اظهارنامه مالیاتی خودداری نماید، اداره امور مالیاتی محل طبق اطلاعات موضوع تبصره 3 ماده 15، نسبت به تعیین ارزش و مطالبه مالیات مقرر طبق این آیین نامه عمل خواهد نمود.

ماده 24
چنانچه قطعه زمینی در طول سال منتقل شود، هر یک از اشخاص انتقال دهنده در آن سال به نسبت مدت مالکیت، مشمول مالیات متعلقه خواهد بود.

ماده 25
شهرداری شهرهای مشمول، موظفند فهرست اراضی بایر دارای کاربری مسکونی واقع در محدوده شهرداری خود را شناسایی و مشخصات آن را از طریق فرم یا روش های تعیین شده از سوی سازمان امور مالیاتی کشور به سازمان یاد شده اعلام نمایند.