با توجه به قوانین مالیاتی، پیمانکار و مالیات آن به طور مخصوص و روشنی تعریف نشده است، اما در موارد مختلف در قانون مالیات های مستقیم و اصلاحیه آن 2 نوع مالیات، مالیات مقطوع و مالیات بر درآمد، در مورد عملیات پیمانکاری مقرر شد که در ادامه به شرح قوانین آن پرداخته شده است.
مالیات مقطوع پیمانکاری
مالیات مقطوع پیمانکاری به مالیات تکلیفی گفته می شود که بر اساس ماده 75 ق.م.م، کارفرمایان، سازمان های دولتی، شهرداری ها، موسسات عام المنفعه مستقل و شرکت ها در صورتی که مبلغ کل پیمان از 10 میلیون ریال بیشتر باشد، موظفند از پرداخت هایی که پیمانکاران اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی، نسبت به هر نوع کار ساختمانی، تأسیسات فنی، حمل و نقل و یا تهیه ساختمان ها و تأسیسات، نقشه کشی، نقشه برداری، نظارت و محاسبات فنی می کنند 5.5 درصد آن را کسر و به حساب تعیین شده از طرف وزارت دارایی واریز نمایند.
این مالیات به دو جز 4 درصد و 5 درصد تقسیم می گردد که جز اول آن قطعی است و جز دوم آن پیش پرداخت مالیات پیمانکار می باشد و لذا از مالیات متعلق به درآمد پیمانکاری قابل کسر است.همچنین لازم به ذکر است که واگذار کردن بخش یا قسمتی از عملیات، از طرف پیمانکار دست اول به پیمانکار دست دوم و پس از کار، مشمول مالیات مقطوع پیمانکاری نمی باشد و پیمانکاران دست اول به عنوان کارفرما نباید از پرداخت هایی که پیمانکاران دست دوم می کنند، کسر نمایند.
همچنین باید به این نکته توجه داشت در مواردی که پیمانکار، مقیم خارج از کشور باشد و در ایران شعبه یا نمایندگی نداشته باشد، کارفرما وظیفه دارد که در هر پرداخت، تمام مالیات متعلق را شامل مالیات مقطوع به نرخ 4 درصد و مالیات بر در آمد پیمانکاری در منبع محاسبه نموده و کسر نماید و سپس آن را به حساب های مقرر شده واریز کند.
مالیات بر در آمد پیمانکاری
در این بخش، ابتدا درآمد مشمول مالیات پیمانکاری و سپس مالیات موسسات پیمانکاری شرکت های سهامی و غیر سهامی شرح داده شده است:
درآمد مشمول مالیات پیمانکاری:
نحوه نگهداری از حساب های مالیاتی
ذکر این نکته ضروری می باشد که بایستی عملیات مربوط به مالیات های قطعی و پیش پرداخت مالیات پیمانکاری در طی دوره و همچنین درآمد های مشمول مالیات شرکت در پایان سال مالی، در دفاتر ثبت شوند. در نتیجه باید گفت که نگهداری حساب های زیر در تمامی موسسات پیمانکاری مهم و ضروری می باشد.
مالیات موسسات پیمانکاری
لازم به ذکر است که غیر از مالیات مقطوعی که از هر پرداخت توسط کارفرما کسب می گردد، موسسات پیمانکاری نسبت به درآمد حاصل از عملیات پیمانکاری مشمول پرداخت مالیات های تناسبی و تصاعدی نیز می باشند که میزان آن با توجه به وضعیت حقوقی آنها مقرر می گردد.
مالیات شرکت سهامی درآمد مشمول مالیات برای شرکت های پیمانکاری که به صورت علی الراس تشخیص داده شوند، به شرح زیر می باشد:
مالیات شرکت های غیر سهامی درآمد مشمول مالیات موسسات پیمانکاری که به صورت شرکت غیر سهامی هستند و علی الراس تشخیص داده شده اند، مشمول مالیات های زیر است:
نکات محاسبه مالیات شرکت های سهامی
نکات محاسبه مالیات شرکت های غیرسهامی
مالیات موسسات انفرادی
با توجه به ق.م.م، درآمد مشمول مالیات اشخاص حقیقی که به صورت انفرادی به فعالیت های پیمانکاری مشغول باشند، در صورت علی الراس بودن آنها، مالیات آنها به صورت نرخ های تصاعدی موجود در ماده 134 ق.م.م قابل محاسبه می باشد. بنابراین، اشخاص حقیقی که منبع درآمد آنها پیمانکاری است، می توانند نسبت به بخشودگی مالیاتی موضوع ماده مذکور ق.م.م اقدام نمایند.