ریپل یک تکنولوژی است که هم به عنوان یک ارز دیجیتال عمل می کند و هم به عنوان یک شبکه پرداخت دیجیتالی برای تراکنش های مالی. ریپل در سال 2012 توسط Chris Larsen و Jed McCaleb راه اندازی شد. کوین این ارز دیجیتال که پیش استخراج شده است، XRP نام دارد. شهرت شبکه ریپل بیشتر به خاطر پروتکل پرداخت دیجیتالی آن است تا ارز دیجیتالی که ارائه می دهد یعنی XRP. ریپل به عنوان یک پلتفرم توزیع شده، همتا به همتا و متن باز عمل می کند که بستر انتقال هر نوعی از پول مانند دلار، ین، لایت کوین و بیت کوین را فراهم می کند.
برای درک بهتر نحوه کارکرد سیستم، یک ساختار انتقال پول را در نظر بگیرید که در آن هر دو طرف تراکنش ترجیح می دهند از واسطه مورد علاقه شان برای دریافت پول استفاده کنند. لارنس می خواهد 100 دلار برای دیوید بفرستد که در شهر دیگری زندگی می کند. او پول را به همراه یک کلمه عبور به نماینده محلی خود به نام کیت می دهد و از کیت می خواهد تنها در صورتی پول را به دیوید تحویل دهد که او بتواند کلمه عبور را به درستی بگوید. کیت با نماینده دیوید که رز نام دارد تماس می گیرد و او را در جریان جزئیات تراکنش قرار می دهد. اگر دیوید کلمه عبور درست را به رز بگوید، رز 100 دلار به او می دهد. با این حال، پول متعلق به حساب رز است و یعنی کیت صد دلار به رز بدهکار است. رز می تواند رسیدی از تمام بدهی های کیت درست کند که طی آن، کیت در روز مورد توافق بدهی خود را باز خواهد گرداند. او همچنین می تواند تراکنشی در جهت مخالف ایجاد کند و به این طریق، بدهی صاف شود.
اگرچه شبکه ریپل پیچیده تر از مثال بالا است، این مثال اصول اولیه نحوه کارکرد شبکه ریپل را نشان می دهد. با توجه به این مثال متوجه می شویم که برای انجام این تراکنش، باید اعتمادی بین طرفین وجود داشته باشد؛ اعتمادی بین لارنس و کیت، کیت و رز، و دیوید و رز. ریپل از واسطه ای به نام Gateway استفاده می کند که به عنوان لینکی در زنجیره اعتماد بین دو طرفی عمل می کند که قصد انجام یک تراکنش را دارند. گیت وی به عنوان واسطه اعتباری عمل می کند که در سرتاسر شبکه ریپل، ارزها را به آدرس های عمومی ارسال و از آنها دریافت می کند. هر شخص یا بیزنسی می تواند یک گیت وی را ثبت کرده و باز کند و از طریق آن مجوز تقاضا برای عمل به عنوان واسطه تبادل ارزها، حفظ نقدینگی و انتقال پرداخت ها روی شبکه را دریافت کند.
ارز دیجیتال ریپل به نام XRP
ارز دیجیتال XRP به عنوان یک ارز واسطه برای سایر ارزها عمل می کند. XRP هیچ تبعیضی بین یک ارز فیات، یک ارز دیجیتال و دیگر ارزها قائل نمی شود و بنابراین، تبدیل شدن هر ارزی به ارز دیگر را به راحتی میسر می کند. هر ارزی در این اکوسیستم گیت وی خود را دارد. اگر دیوید بابت سرویسی که به لارنس ارائه داده تقاضای بیت کوین کند، نیازی نیست که لارنس حتما بیت کوین داشته باشد. او می تواند پرداخت را به شکل دلار کانادا به گیت وی خود بفرستد و دیوید می تواند از طریق گیت وی خود بیت کوین دریافت کند. یک گیت وی لزوما نباید یک تراکنش کامل را آغاز کند؛ گیت وی های متعدد می توانند مورد استفاده قرار بگیرند و زنجیره ای از اعتماد در میان کاربرانی که با ریپل سر و کار دارند ایجاد کنند.
داشتن حساب با گیت وی کاربران را در معرض خطر طرف مقابل قرار می دهد. خطری که در سیستم های بانکی سنتی هم وجود دارد. اگر یک گیت وی بدهی خود را نپذیرد، کاربر می تواند ارزش پول خود که در گیت وی نگه داشته می شود را از دست بدهد. بنابراین کاربرهایی که به Gateway اعتماد ندارند می توانند تراکنش خود را با یک Gateway مورد اعتماد انجام دهند که درعوض با گیت وی غیر قابل اعتماد در تقابل است. به این صورت، بدهی با گیت وی مورد اعتماد پرداخت می شود.
ریپل چطور کار می کند؟
شبکه ریپل مثل بیت کوین از الگوریتم گواه اثبات کار و یا مثل NXT از الگوریتم گواه اثبات سهام استفاده نمی کند. درعوض، تراکنش ها به یک پروتکل اجماع متکی هستند تا موجودی حساب ها و تراکنش های روی شبکه را تائید کنند. اجماع به طوری کار می کند که تمامیت سیستم را با جلوگیری از حملات دو بار خرج کردن بهبود دهد. یک کاربر ریپل که 100 دلار را از طریق Gateway های چندگانه ارسال می کند، تمامی تراکنش ها بجز اولین تراکنش که حذف شده را دارد. نودهای توزیع شده، با اجماع تصمیم می گیرند که کدام تراکنش اول ایجاد شد و این کار را با یک نظرسنجی برای تعیین اکثریت آرا انجام می دهند. تائید تراکنش ها تقریبا بلافاصله انجام می شود و حدودا پنج ثانیه طول می کشد. از آنجایی که هیچ نهاد مرکزی وجود ندارد که تصمیم بگیرد چه کسی می تواند نود ایجاد کند و تراکنش ها را تائید کند، پلتفرم ریپل به عنوان پلتفرمی غیرمتمرکز در نظر گرفته می شود.
ریپل لیست تمام تراکنش ها در IOU (مدرکی که میزان بدهی را در خود ثبت می کند) را که با یک ارز معین انجام شده، برای هر کاربر یا Gateway نگه می دارد. IOU و جریان های معاملاتی که بین کیف پول های ریپل رخ می دهد، به طور عمومی در فهرست شبکه ریپل موجود است. این در حالیست که حتی اگر تاریخ تراکنش ها در بلاک چین ثبت شده و در دسترس قرار داشته باشد، داده ها با شناسه یا حساب هر فرد لینک نمی شود. با این حال اشاره به این نکته ضروریست که ضبط عمومی همه معاملات، اطلاعات را مستعد اقدامات غیر انسانی می کند.
ریپل در مقایسه با برخی از بانک های سنتی و معایب آن، مزیت هایی دارد. حتی اگر میلیون ها تراکنش همزمان در حال انجام باشند، تراکنش ها با ریپل طی چند ثانیه صورت می گیرد؛ در صورتی که بانک های سنتی اینطور نیستند و گاهی چند روز زمان می برد تا یک تراکنش انجام شود. کارمزد تراکنش های ریپل هم بسیار پایین است. به طوری که حداقل هزینه مورد نیاز برای انجام یک تراکنش در این شبکه، 0.00001 XRP است.
در آگوست سال 2019، ریپل با مارکت کپ 13.37 میلیارد دلار، رتبه سوم به لحاظ حجم بازار را به خود اختصاص داد. بیت کوین با 205.03 میلیارد دلار در رتبه اول و اتریوم با 24.18 میلیارد دلار در رتبه دوم قرار داشتند.
آیا ریپل غیرمتمرکز است؟
یکی از بزرگ ترین سوالاتی که هنوز در فضای کریپتو مطرح است، متمرکز یا غیرمتمرکز بودن ریپل است. عده ای معتقدند ریپل به طور مخفیانه ای متمرکز است و عده ای می گویند ریپل حتی از بیت کوین هم غیرمتمرکزتر است. به طور کلی برای بررسی متمرکز بودن یا نبودن یک ارز دیجیتال، فاکتورهای متعددی باید مورد بررسی قرار بگیرند. ارز دیجیتال شبکه ریپل یا همان XRP، پس از بررسی این فاکتورها زیاد سربلند بیرون نمی آید. برای مثال، تنها یک نهاد، یعنی همان شرکت ریپل، بیش از 50 درصد قدرت رای شبکه را در اختیار دارد. از طرف دیگر، 78 درصد کوین های موجود متعلق به صد آدرس ثروتمند این شبکه است (که شرکت ریپل ثروتمندترین آنها است). علاوه بر اینها اگر بخواهیم XRP را با بیت کوین مقایسه کنیم، در شبکه بیت کوین ماینرها پاداش استخراج دریافت می کنند ولی در شبکه ریپل هیچ پاداش انگیزشی در کار نیست. با توجه به فاکتورهایی از این دست، می توان گفت که ارز دیجیتال ریپل یعنی XRP، تقریبا به طور کامل تحت کنترل شرکت ریپل است.
اجماع در شبکه ریپل چطور به وجود می آید؟
اگر به ارزهای دیجیتالی مانند بیت کوین عادت کرده اید که در آنها گواه اثبات کار تراکنش ها را تائید می کند، شاید نحوه کارکرد ریپل به نظرتان متناقض باشد. ولی درواقع نحوه کارکرد این شبکه خیلی ساده است. به زبان ساده، اجماع ریپل بر مبنای اعتماد است. هر نود به نودهای دیگر متصل است و به محض اینکه یک تراکنش توسط تعداد مشخصی از این نودها مورد پذیرش قرار بگیرد، درواقع در کل شبکه مورد پذیرش قرار گرفته است. به این شکل، شبکه به اجماع می رسد. نحوه کارکرد این شبکه به همین سادگی است. تمام نودها به حساب نمی آیند؛ بلکه فقط نودهایی مهم هستند که به آنها تائیدکننده (Validator) گفته می شود. هر نود در شبکه به تعداد قابل انتخابی از تائیدکننده ها متصل می شود و به محض اینکه بیش از هشتاد درصد این تائیدکننده ها سیگنال تطبیق سفارش تراکنش ها را بدهند، آن نود سفارش را می پذیرد.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
