سازمان تامین اجتماعی با ارائه خدمات بیمه ای به بیمه شده و افراد تحت پوشش وی توانسته نقش بزرگی در فضای بیمه کشور داشته باشد. شما ممکن است نام بیمه تامین اجتماعی را شنیده باشید اما چه اطلاعاتی در مورد قانون بیمه تامین اجتماعی دارید؟ آیا در زمان بارداری، بیکاری، بازنشستگی و… از بیمه تامین اجتماعی استفاده کرده اید؟ درصورتی که از افراد تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی هستید، بد نیست با ما همراه شوید تا با قانون بیمه تامین اجتماعی آشنا شوید.
تصویب اولین قوانین مربوط به کار
در سال 1325 اولین قوانین کار به تصویب رسید و بر اساس آن هر کارفرما باید در محل کار خود دو صندوق ایجاد می کرد. یکی از این صندوق ها به نام صندوق بهداشت بود که به کارگران در زمانی که دچار بیماری هایی غیر از بیماری های ناشی از کار می شدند، کمک می کرد. در اموری مانند حاملگی، ازدواج، عائله مندی و… کارگران می توانستند از صندوق تعاون کمک بگیرند. این قوانین پایه ای شدند برای به تصویب رسیدن و اجرای دیگر قوانین مربوط به کار که درنهایت منجر به تأسیس سازمان تامین اجتماعی شد.
نکات مهم درباره قانون بیمه تامین اجتماعی
همان طور که می دانید بیمه تعهدی است که شرکت بیمه گر به شخص بیمه گزار یا بیمه شده در قبال حق بیمه پرداختی می دهد و از وی درزمانی که خسارتی تحت پوشش بیمه به او وارد می شود حمایت می کند. بیمه تامین اجتماعی به دو شکل بیمه اجباری و بیمه خویش فرما قابل دریافت است که هرکدام را به ترتیب توضیح خواهیم داد.
بیمه خویش فرما چیست؟
بیمه خویش فرما بیمه ای است که متقاضی شخصاً برای دریافت آن اقدام می کند و پرداخت همه یا بخش بیشتر حق بیمه ها نیز به عهده وی است. بیمه اختیاری و بیمه کارفرمایان از زیرمجموعه های بیمه خویش فرما هستند که هرکدام را توضیح می دهیم.
بیمه اختیاری
برای تمام افرادی که بخواهند از مزایای بیمه تامین اجتماعی استفاده کنند امکان دریافت آن فراهم است. تنها کافی است در سازمان تامین اجتماعی ثبت نام کنند و حق بیمه های تعیین شده را پرداخت کنند. افرادی که از بیمه اختیاری استفاده می کنند باید توجه داشته باشند درصورتی که حق بیمه در زمان مقرر پرداخت نشود قرارداد بین بیمه تامین اجتماعی آن باطل می شود.
حق بیمه برای متقاضیان بیمه اختیاری 26% از حقوق ماهانه این افراد است. از مزایایی که شامل حال بیمه شده می شود می توان به حقوق بازنشستگی یا مستمری، حقوق ازکارافتادگی، هزینه های درمانی و هزینه های کفن ودفن اشاره کرد. برای استفاده از این نوع بیمه باید سابقه پرداخت 30 روز حق بیمه را داشته باشید و سن شما حداکثر 55 سال باشد. درصورتی که سن بیمه گزار بیشتر باشد باید حق بیمه مطابق با سن خود را پرداخت کند.
بیمه گزارانی که 10 سال سابقه بیمه داشته باشند نیز می توانند از بیمه اختیاری استفاده نمایند. درصورتی که بیمه گزار قرارداد بیمه اختیاری را یک بار با شرکت بیمه بسته باشد تا سه بار می تواند این قرارداد را تمدید کند. در صورت جعلی بودن اطلاعات بیمه گزار در بیمه نامه، قرارداد فسخ و بیمه تأمین اجتماعی فرد متخلف قطع می شود و دیگر نمی تواند از مزایای بیمه خود استفاده کند.
شرایط بیمه کارفرمایان
کارفرمایانی که بخواهند خود را تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی قرار دهند می توانند با پرداخت 27% از حقوق ماهانه خود به عنوان حق بیمه، این بیمه را دریافت کنند و از مزایای آن که شامل دریافت دفترچه درمان، بازنشستگی، فوت و ازکارافتادگی است استفاده کنند.
بیمه اجباری به چه معناست
افرادی که در کارگاه، شرکت، کارخانه، فروشگاه و… مشغول به کار و فعالیت هستند و مطابق قوانین کار حقوق و مزایا دریافت می کنند مشمول قانون بیمه تامین اجتماعی می شوند و باید توسط کارفرما تحت پوشش این بیمه قرار بگیرند. حق بیمه پرداختی در بیمه تامین اجتماعی به میزان حقوق کارکنان بستگی دارد. حق بیمه تامین اجتماعی در بیمه اجباری 30 درصد از حقوق بیمه شده است که 23 درصد آن توسط کارفرما پرداخت می شود و 7 درصد آن از حقوق دریافتی بیمه شده کسر می شود.
مهلت ارسال لیست کارکرد ماهانه و پرداخت حق بیمه هرماه تا پایان ماه بعد است. در صورت عدم ارسال لیست ماهانه توسط کارفرما، وی مشمول پرداخت جریمه 10 درصدی و در صورت عدم پرداخت حق بیمه مشمول جریمه 2 درصدی می شود.
قانون بیمه تامین اجتماعی در مورد سوابق بیمه گزار
طبق قانون بیمه تامین اجتماعی افرادی که دارای حداقل 20 سال سابقه پرداخت حق بیمه باشند درصورتی که آقایان 60 سال و خانم ها 55 سال داشته باشند به سن بازنشستگی رسیده و می توانند حقوق بازنشستگی دریافت کنند. درصورتی که بیمه گزار به سن بازنشستگی رسیده باشد اما سابقه بیمه شخص کمتر از 10 سال باشد می تواند با پرداخت حق بیمه سال های باقیمانده تا 10 سال را به صورت یکجا پرداخت و از بازنشستگی استفاده نماید.
قانون بیمه تامین اجتماعی در مورد بیمه بیکاری
بیکار ازنظر قانون بیمه تامین اجتماعی، بیمه شده ای است که بنا به دلایلی مجبور به ترک کارشده و در حال حاضر نیز آماده به کار است. همچنین بیمه شدگانی که به علت حوادث طبیعی مانند سیل، زلزله، جنگ و آتش سوزی بیکار شوند بدون احتساب سوابق بیمه ای می توانند از بیمه بیکاری استفاده کنند.
تشخیص اینکه بیمه شده به صورت ارادی یا غیرارادی بیکار شده است به عهده کمیته متشکل از نمایندگان این سازمان و اداره کار و امور اجتماعی محل کار بیمه شده است. بیمه گزار به مدت 30 روز از پایان روزی که بیکار شده است مهلت دارد که خود را به واحد تعاون، کار و رفاه اجتماعی معرفی و درخواست دریافت بیمه بیکاری کند.
درصورتی که بیمه شده شرایط زیر را داشته باشد می تواند درخواست مقرری بیمه بیکاری کند:
قانون تامین اجتماعی در مورد هزینه بارداری
مطابق قانون بیمه تامین اجتماعی به شاغلین خانم تحت پوشش بیمه، هزینه بارداری نیز تعلق می گیرد و بیمه شده می تواند علاوه بر دریافت مرخصی دوران بارداری و زایمان، درصورتی که شرایط قانونی را داشته باشد، هزینه های بارداری را نیز دریافت کند. شرایط دریافت هزینه بارداری به صورت زیر است: