شاید برای شما جالب باشد بدانید که بیمه تامین اجتماعی از کجا آمده است. چطور شکل گرفته و یا در ابتدا به چه صورت ارائه می شده است. کنکاش در گذشته خدمات همانند خواند یک کتاب تاریخی دل چسب است چرا که بی ارتباط هم نیست و بسیاری از صنایع و خدمات مستقیماً تحت تأثیر اتفاقات تاریخی و سیاسی به وجود آمده است.اگر نحوه پیدایش و شکل گیری بیمه تامین اجتماعی برای شما جالب است می توانید این مطلب را دنبال کنید. ما با استفاده از منابع مختلف سعی داریم تا تاریخچه بیمه تامین اجتماعی را از ابتدا تا به امروز بررسی کنیم.
تاریخچه بیمه در ایران
بیمه در ایران از سال های 1289 شروع به فعالیت کرد. اولین شرکت های بیمه در ایران شرکت های خارجی بودند و از سال 1310 فعالیت این شرکت ها رو به افزایش رفت تا سال 1313 که نخستین شرکت بیمه ایرانی یعنی شرکت بیمه ایران تأسیس شد. به دنبال تأسیس شرکت بیمه ایرانی و به منظور حمایت از آن قوانین سخت گیرانه تری برای شرکت های بیمه خارجی به تصویب رسید به طوری که بیشتر این شرکت ها نمایندگی ها خود در ایران را تعطیل کردند.
بعد از آن شرکت های بیمه داخلی بیشتری شکل گرفتند و مشغول به کار شدند. قوانین بیمه نیز روند تکاملی خود را طی کرد و به منظور نظارت دقیق بر شرکت های بیمه، بازار بیمه و قانون گذاری در این زمینه ها سازمان بیمه مرکزی به وجود آمد. سازمان بیمه مرکزی علاوه بر نقش نظارتی و قانون گذاری، نقش اتکایی شرکت های بیمه را نیز به عهده داشت. تاریخچه بیمه تامین اجتماعی در موازات تاریخچه بیمه در ایران است. همچنین به خاطر اشتراکاتی که ممکن است در بیمه عمر و بیمه تامین اجتماعی به طور یکسان دیده شود به تاریخچه بیمه عمر نیز به طور مختصر و خلاصه شده اشاره می کنیم.
تاریخچه بیمه تامین اجتماعی در جهان
اولین اتفاقاتی که در جهان رخداد و منجر به تامین اجتماعی شد از قرن هفدهم که نمونه آن فرمان هنری چهارم مبنی بر درمان کارگران مصدوم شده معادن بود که بر اساس آن معادن انگلستان باید بخشی از درآمد خود را صرف مخارج درمان این کارگران می کردند با این حال تا قرن 19 که شروع جنبش های کارگری در اروپا بود قوانین خاصی در زمینه تامین اجتماعی مطرح نشد.
در تاریخچه بیمه تامین اجتماعی، آلمان نخستین کشوری بود که قوانین کار خود را بنا کرد در زمان صدارت بیسمارک بر آلمان، قوانین تامین اجتماعی با تمرکز بر بیمه های بیماری، ازکارافتادگی، پیری و حوادث ناشی از کار در این کشور به تصویب رسید و به دنبال آن به دیگر کشورهای اروپایی گسترش یافت. در سال 1898 این قوانین طیف وسیعی تری را تحت پوشش خود قرار دادند و با تصویب قوانین مربوط به حوادث ناشی از کشاورزی مکانیزه، بیمه کارکنان در منازل در مقابل حوادث ناشی از کار و بیمه کارکنان بازرگانی اشاره کرد.
در پی جنگ جهانی اول بیمه بیماری ها گسترش قابل توجهی یافت و پس از جنگ اول دوران تازه ای برای تامین اجتماعی شکل گرفت. اصطلاح تامین اجتماعی در این زمان و در قوانین ایالات متحده به کار گرفته شد. با گنجانده شدن تامین اجتماعی و حق استفاده از آن برای همه افراد یک جامعه در اعلامیه حقوق بشر تاریخچه تامین اجتماعی وارد مرحله ی جدیدی شد و فعالیت هایی جهانی را تحت پوشش گرفت.
تاریخچه بیمه تامین اجتماعی در ایران
تاریخچه بیمه تأمین اجتماعی به اوایل سال های 1300 بر می گردد. از اولین قوانین مشابه بیمه تامین اجتماعی سه اصلی استخدامی بودند که شامل حقوق و تامین خاص، حمایت کارفرمایان و مقرری خاص می شدند. این سه اصل به ترتیب بر سه موضع تأکید می کنند: حفظ حقوق برای افرادی که دوره خدمت خود را به پایان رسانده و دیگر توان فعالیت ندارند؛ حمایت کارفرمایان از خانواده مستخدمینی که در زمان کار، فوت می شوند و در نهایت پرداخت مقرری خاص به افرادی که در اثر حوادث دچار ازکارافتادگی شده اند.
اما احداث راه آهن سراسری را می توان به نوعی تاریخچه بیمه تامین اجتماعی در ایران دانست که در نهایت منجر به تأسیس سازمان تامین اجتماعی شد. در سال 1309 با به تصویب رسیدن صندوق احتیاط کارگران راه آهن اولین قوانین مربوط به تامین حقوق این افراد به تصویب رسید که بر اساس آن به کارگرانی که در ساخت راه آهن همکاری می کردند اگر در زمان کار دچار ازکارافتادگی و یا خسارت می شدند و یا فوت می کردند، می توانستند از تسهیلات خاصی استفاده کنند. بعد از کارگران راه آهن با تصویب قانونی تحت عنوان نظام نامه کارخانه ها و مؤسسات صنعتی، همه کارگرانی که در این محیط ها مشغول به کار بودند تحت حمایت های خاص قرار می گرفتند.
از این مرحله به بعد برای بررسی تاریخچه بیمه تامین اجتماعی می توانیم گام به گام با تصویب قوانین کاری و بیمه ای به شکل زیر پیش برویم:
مرور تاریخچه تامین اجتماعی در ایران
اگر نگاهی گذرا به تاریخچه تامین اجتماعی داشته باشیم می بینیم از احداث راه آهن سراسری تا انقلاب اسلامی بیمه تامین اجتماعی دچار تغییر و تحولات بسیاری بوده تا به شکل امروزی ارائه شود. بیمه تامین اجتماعی امروزه طبق آمار اعلام شده از سوی سازمان تامین اجتماعی نزدیک به 40% از جمعیت کشور را تحت پوشش خود قرار داده است که بزرگ ترین جمعیت تحت پوشش بیمه در میان بیمه های مختلف است.
افراد بیمه شده می توانند از امکانات درمانی به صورت مستقیم و غیر مستقیم استفاده کنند. همچنین امور مربوط با بازنشستگی و مستمری بگیر افراد بیمه شده تامین اجتماعی توسط این سازمان انجام می گیرد.