هر سال با نزدیک شدن به شروع سال تحصیلی و آغاز ثبت نام مدارس بحث هزینه های دریافتی مدارس و یا شهریه ها بالا می گیرد. موجی از اعتراض و گلایه مردم و هم زمان اطلاعیه های آموزش و پرورش به راه می افتد که توسط رسانه های خبری نیز تحت پوشش قرار می گیرد.
گلایه مردم از این است که چرا باید مبالغی را به عنوان شهریه، کمک به مدارس و… بپردازند؟ از طرفی سازمان آموزش و پرورش کشور هم مرتباً تأکید می کند که در مدارس دولتی هیچ پولی تحت عنوان شهریه یا کمک به مدارس نباید پرداخت شود. در نهایت هم همه این مسائل در هاله ای از ابهام خاتمه می یابد تا سال بعد که دوباره به فصل ثبت نام مدارس برسیم. اما واقعاً بیمه حوادث دانش آموزی چیست؟ چرا باید بابت آن پول بپردازیم؟ دریافت این هزینه اجباری است یا اختیاری؟
انواع مدارس و انواع هزینه هایی که از خانواده ها دریافت می کنند
دریافت هزینه های مختلف در زمان ثبت نام بیشتر بستگی به این دارد که در کدام مدرسه ثبت نام می کنید. انواع مدارس از جمله مدارس غیر دولتی، استعدادهای درخشان، نمونه دولتی، هیات امنایی در ایران وجود دارند. اگر می خواهید فرزند خود را در این مدارس ثبت نام کنید باید بدانید که هرکدام شهریه و هزینه های مختلفی را دریافت می کنند و هر مدرسه نیز ممکن است با مدرسه دیگر شهریه و هزینه های جانبی متفاوتی داشته باشد.
این مدارس مورد بحث ما نیستند و ما فقط در مورد مدارس دولتی صحبت می کنیم. می خواهیم بدانیم که آیا این مدارس مجاز به دریافت هزینه هستند یا خیر؟ و دریافت چه هزینه هایی از سوی این مدرسه ها ممنوع است!
هزینه هایی که مدارس دولتی در زمان ثبت نام از شما می گیرند
برای ثبت نام فرزند خود در مدارس دولتی فقط باید هزینه کتاب های درسی و حق بیمه حوادث دانش آموزی را پرداخت کنید. مدرسه مجاز نیست که غیر از این دو مورد هزینه های دیگری از شما بگیرد و تنها در صورت تمایل و به صورت داوطلبانه، می توانید مبالغی را برای مساعدت به مدرسه ای که فرزندتان را در آن ثبت نام کرده اید، پرداخت کنید.
پرداخت هزینه بیمه حوادث دانش آموزی، هزینه ای اجباری برای همه؟!
بیمه شخص ثالث یکی از بیمه های اجباری است و علت آن هم انجام وظیفه انسانی در قبال دیگر افراد است که کاملاً منطقی و به جا است؛ اما بیمه حوادث دانش آموزی چرا باید اجباری باشد؟ در سال 1361 دریافت این بیمه برای همه دانش آموزان اجباری اعلام شد و از آن زمان تا کنون ثبت نام دانش آموزان با پرداخت حق بیمه حوادث آن ها انجام می شود. اما آیا درست است که این بیمه اجباری باشد؟ پاسخ ما به این سوال چه مثبت باشد چه منفی، به هر حال اکنون پرداخت حق بیمه حوادث دانش آموزی بخشی از قوانین کشور است که باید رعایت شود.
آیا دلایل اجباری بودن بیمه حوادث دانش آموزی منطقی است؟
از جمله دلایلی که برای اجباری بودن بیمه دانش آموزی بیان می کنند این است که اگر اتفاقی برای دانش آموز رخ دهد، خانواده ها به خصوص خانواده های کم بضاعت بتوانند با استفاده از این بیمه هزینه های درمانی را پرداخت کرده و یا از محل این بیمه، دیه تعهدشده را دریافت کنند. این مسئله به ظاهر منطقی به نظر می رسد اما خانواده هایی که نیازی به این بیمه ندارند و از تمکن مالی خوبی برخوردارند چرا باید آن را به اجبار بخرند و برای آن حق بیمه بپردازند؟
بعضی معتقدند که حق بیمه های بیمه حوادث آن قدر کم است که برای خانواده های مرفه یا با درآمد متوسط چیز زیادی نیست و دلیلی برای مخالفت با آن وجود ندارد. البته این حرف منطقی نیست چون ما نمی توانیم برای پول دیگران تصمیم بگیریم و در ثانی درست است که حق بیمه های بیمه حوادث کم است اما همه افراد باید بدانند بابت چه چیزی پول می پردازند و با رضایت خاطر آن را پرداخت کنند. نکته دیگر این است که مسئولیت کودکان در محیط مدرسه به عهده مسئولین آن است که آنان نیز می توانند در این خصوص بیمه مسئولیت تهیه کنند.
با توجه به این که چندان روشن نیست که آیا همه مدیران مدارس بیمه مسئولیت دارند یا خیر و با توجه به اجباری بودن خرید بیمه حوادث دانش آموزی این تصور تقویت می شود که به نوعی این هزینه ها به خانواده دانش آموز تحمیل شده است.
حق بیمه های حوادث دانش آموزی که از خانواده ها می گیرند صرف چه چیز می شود؟
در قسمت قبل گفتیم حق بیمه حوادث کم است. در سال تحصیلی جاری یعنی 99-98 مقدار حق بیمه مبلغ 10 هزار تومان است. اما باید این را در نظر بگیرید که این مبلغ به ازای هر دانش آموز است و در سال گذشته مطابق آمار اعلام شده در خبرگزاری ها بیش از 14 میلیون دانش آموز در مقاطع مختلف تحصیلی ثبت نام کرده اند که اکثریت آن ها نیز حق بیمه حوادث را پرداخته اند.
با ضرب کردن مبلغ حق بیمه در تعداد دانش آموزان هر سال، می توانید بفهمید حجم پولی که به شرکت بیمه می رسد چه مقدار وسیعی است. طبیعتاً برای شما سوال می شود که این حجم پول صرف چه چیز می شود؟ و آیا چیزی از این مبالغ برای ساخت، تعمیر و یا تجهیز مدارس اختصاص داده می شود یا خیر؟ در جواب باید گفت همه این حق بیمه ها را شرکت بیمه می گیرد و صرف پذیرش ریسک می کند. یک شرکت بیمه تنها در حیطه کاری خود فعالیت می کند و اگر دانش آموزی مطابق موارد تعهدشده در بیمه نامه دچار خسارت شود، آن را می پردازد.
در نتیجه شرکت بیمه تعهدی بابت کمک به فعالیت هایی نظیر تجهیز مدارس و نوسازی آن ها ندارد. همچنین در صورتی که دانش آموز از بیمه نامه خود در طول سال استفاده نکند، شرکت بیمه تعهدی برای پرداخت حق بیمه دریافتی به وی ندارد.
حق بیمه های دریافتی از خانواده ها به کدام شرکت بیمه واریز می شود؟
شاید جالب باشد بدانید کدام شرکت است که طرف قرارداد با آموزش و پرورش بوده و برای کل دانش آموزان کشور بیمه حوادث صادر می کند؟ در طی 6 سال متوالی بیمه معلم، تنها شرکتی بوده که همه بیمه های حوادث دانش آموزی را صادر کرده است. طبق آنچه اعلام شده این قرارداد بین سازمان آموزش و پرورش و بیمه معلم منعقد شده و مطابق آن بیمه معلم در مقابل دریافت حق بیمه از خانواده ها برای هر دانش آموز، بیمه حوادث صادر کرده است.