بیمه آتش سوزی بر اساس first loss

اولین خسارت یا اولین آتش سوزی

این رشته بیمه ای دارای انواع مختلفی است؛ که بیمه آتش سوزی بر اساس first loss یکی از آنهاست و در این بخش به اختصار به آنها اشاره می کنیم و توضیح کاملی درباره بیمه نامه براساس شرایط فرست لاس ارائه می­کنیم.همانطور که می­دانید، بیمه آتش سوزی بخشی از بیمه های بازرگانی و زیر مجموعه بیمه اموال است. در بیمه های آتش سوزی بیمه گر متعهد می شود، در مقابل دریافت حق بیمه، خسارت های مالی ناشی از خطر های تحت پوشش بیمه آتش سوزی را جبران نماید.

بیمه آتش سوزی از نظر شرایط مندرج در قرارداد به پنچ گروه عمده تقسیم می شوند:

• بیمه نامه براساس فرست لاس first loss
• بیمه نامه با سرمایه ثابت
• بیمه نامه با شرایط توافقی
• بیمه نامه با شرایط جایگزین
• بیمه نامه با شرایط شناور

در این بخش قصد داریم به توضیح درباره بیمه نامه آتش سوزی با شرایط فرست لاس (first loss) بپردازیم.

مفهوم فرست لاس ( first loss) یا اولین خسارت در بیمه آتش سوزی:
فرست لاس یا اولین خسارت یا اولین آتش سوزی در شرایطی است که محاسبه دقیق کل ارزش مورد بیمه مشکل است. و یا امکان اینکه کل مورد بیمه بر اثر بروز خطر و وقوع حادثه بیمه شده (آتش سوزی یا انفجار) از بین برود وجود ندارد، در شرایطی از بیمه نامه فرست لاس استفاده می شود که بیمه گذار اطمینان دارد هر اندازه خسارت شدید باشد امکان از بین رفتن تمامی مورد بیمه وجود ندارد؛ و یا اینکه اموال بیمه شده درسطح جغرافیایی بسیار وسیعی پراکنده است و بر اثر حادثه فقط بخشی از آن دچار خسارت می شود.

همچنین می توان آن را به چندین ریسک مستقل تقسیم کرد و برای مورد بیمه از نظر سرمایه، خطر های بیمه شده و سایر عوامل سرمایه فرست لاس محاسبه کرد، در مواردی که محاسبه سرمایه کل مورد بیمه امکان پذیر نبوده و مرتب در حال تغییر است( مثل انبارهای عمومی) از بیمه نامه فرست لاس استفاده می شود، اصولاَ در برخی از شاخه ها تمام اموال در معرض خطر نیستند، مانند سرقت؛ در اینگونه موارد به جای اینکه مورد بیمه به ارزش کل بیمه شود آن را به حداکثر مبلغی که نشان دهنده حداکثر خسارت وارده بر اثر تحقق خطر بیمه شده است، بیمه می کند.

در این صورت منطق ایجاب می­کند، بیمه­ گذار به اندازه ارزش آن قسمت از ریسکی که خطر مورد نظر او را تهدید می کند پوشش بیمه ای خریداری کند. در این شرایط بیمه ­گر نیز صدور بیمه نامه بر اساس فرست لاس را ترجیح می دهد؛ زیرا تهیه پوشش اتکایی برای ریسک های با سرمایه بالا برایش مشکل است و یا واگذاری آن برایش مقدور و مقرون به صرفه نیست.

نکاتی که در زمینه بیمه آتش سوزی فرست لاس باید مورد توجه باشد:

• حداکثر تعهد بیمه گر در هر حادثه، مبلغ بیمه شده (ارزش فرست لاس) است و به هیچ وجه از آن تجاوز نمی کند.
• حق بیمه بر اساس سرمایه کل تعیین می شود، بنابراین بیمه گذار موظف است که ارزش کل مورد بیمه را در حد امکان برای محاسبه حق بیمه اعلام کند.
• بیمه گر در نرخ حق بیمه بر اساس شرایط فرست لاس تخفیف ویژه اعمال می کند.

در بیمه نامه آتش سوزی با شرایط فرست لاس تعهد بیمه گر در هر حادثه، بسیار کمتر از ارزش کل مورد بیمه است؛ اما حق بیمه بر اساس کل سرمایه مورد بیمه محاسبه و تعیین می­شود، اما چون بیمه­گر متعهد به جبران بخش محدودی از سرمایه است حدود 30 الی 40 درصد تخفیف در حق بیمه در نظر می­گیرند.محاسبه میزان تعهد بیمه گر در بیمه نامه های آتش سوزی با شرایط فرست لاس معمولا بر مبنای PML و EML مشخص می شود.

مفهوم EML و MPL

MPL = maximum possible loss
عبارت است از حداکثر میزان خسارتی تخمینی که در ازای یک نوع حادثه ی مشخص مثل آتش سوزی یا انفجار در طول اعتبار بیمه نامه به موضوع بیمه وارد خواهد شد و به صورت درصدی از ارزش کل مورد بیمه توسط کارشناس بازدید اولیه و ارزیاب ریسک بیان می‏شود.در تعریف MPL گفته می­شود زمانی که آتش سوزی رخ می دهد، هیچ یک از سیستم های اطفاء حریق کار خود را به درستی انجام نمی­دهند و در واقع کارایی خود را از دست داده و آتش سوزی یا خود به خود با مانع برخورد می­کند و خاموش می شود و یا هیچ موادی برای سوختن باقی نمی ماند.

EML = estimated maximum loss
عبارت است از میزان خسارتی که ممکن است در صورت بروز حادثه به موضوع بیمه وارد شود و به صورت درصدی از ارزش کل موضوع بیمه توسط ارزیاب خسارت برآورد می شود.در تعریف EML گفته می شود زمانی که آتش سوزی رخ می دهد کلیه سیستم های اطفاء حریق کار خود را به درستی انجام می دهند و هیچ سیستمی از کار نمی افتد و آتش به وسیله نیروهای امداد و نجات اطفاء می­گردد. اما میزان خسارت ایجاد شده حداکثر خسارت ممکنی است که رخ داده است.

عوامل زیادی مانند هزینه ثابت، دامنه، وسعت آتش سوزی، تمرکز اموال ارزشمند در یک نقطه، فاصله و ارتفاع ساختمان ها، وجود در و دیوار ضد حریق، و نظایر آن در محاسبه میزان PML و EML موثرند.