همان طور که می دانید کسب سود در بازار بورس از دو طریق به دست می آید، اول از طریق افزایش قیمت سهام و دوم از طریق تقسیم سود نقدی مصوب مجامع عمومی عادی سهام. لازم به ذکر است که در بیش از 90 درصد اوقات رشد قیمت سهام ناشی از یک خبر یا اتفاق در درون شرکت ایجاد می شود که این علت را سرمایه گذاران از طریق گزارش های منتشر شده شرکت ها در سامانه کدال به دست می آورند. هم چنین طبق قانون حداکثر چهار ماه پس از پایان سال مالی، شرکت ها ملزم به برگزاری مجمع عمومی عادی هستند و در صورتی که عملیات سال پیش آن سودآور بوده باشد در مجمع ملزم هستند تا حداقل ده درصد از آن را بین سرمایه گذاران تقسیم نمایند. طبق قانون بورس شرکت ها موظف هستند تا ده روز پیش از برگزاری مجمع عمومی عادی آگهی دعوت به مجمع را در سامانه کدال درج نمایند تا سرمایه گذاران بتوانند تصمیم دقیقی را اتخاذ نمایند. هم چنین هم زمان با انتشار آگهی، بایستی زمان پرداخت سود نقدی مصوب مجمع را اعلام نمایند تا از این دریچه سرمایه گذاران با آگاهی کامل نسبت به تمامی جزییات، تصمیم گیری نمایند.
رایج ترین گزارش ها در سامانه کدال:
در تاریخ تهیه این مقاله گزارش های متنوعی در سامانه کدال منتشر می گردد که هر کدام کاربردهای ویژه و خاصی دارد که در این متن به معرفی اولیه آن ها بسنده می کنیم:
الف) صورت های مالی میان دوره و پایان دوره:
بر طبق الزامات سازمان بورس و اوراق بهادار با هدف کسب اطلاعات به موقع و شفاف از فعالیت ها، شرکت های بورسی ملزم هستند تا صورت های مالی خود را به همراه جزییات اطلاعات در بازه های زمانی 3 ماهه منتشر نمایند. بنابراین گزارشی تحت عنوان اطلاعات و صورت های مالی میان دوره ای 3، 6 و 9 ماهه را از شرکت ها مشاهده خواهیم کرد. هم چنین اطلاعات و صورت های مالی 12 ماهه نیز گزارش سال مالی شرکت را در اختیار عموم قرار می دهد.
ب) گزارش های ماهیانه:
از دیگر اطلاعات مهم و حیاتی که از سال 1395 توسط سازمان بورس برای تمامی شرکت ها الزامی گردید گزارش یک ماهه از فروش شرکت ها بوده است. در این گزارش شرکت ها آمار فروش خود و یا ارائه خدمات انجام شده طی یک ماه گذشته را همراه با حجم و نرخ فروش و در نهایت ارزش ریالی فروش کل، ارائه می کنند تا شفافیت اطلاعاتی از شرکت های بورسی افزایش پیدا نماید.
پ) گزارش فعالیت هیئت مدیره:
هنگامی که شرکت ها گزارش اطلاعات و صورت های مالی 12 ماهه خود را منتشر می کنند جهت برگزاری مجمع عمومی عادی ملزم هستند تا گزارش حسابرسی شده آن را در سامانه کدال منتشر نمایند. پس از انتشار این گزارش، اعضای هیئت مدیره شرکت با توجه به اتفاقات سال گذشته و وضعیت آتی، گزارش های مهم و حیاتی از وضعیت و جایگاه شرکت در زمان فعلی و آتی شرکت منتشر می کنند و تمامی این اطلاعات را در قالب گزارش فعالیت هیئت مدیره در سامانه کدال منتشر می کند و سهامداران از این طریق اطلاعات مهم و حیاتی را به دست می آورند.
ت) گزارش اطلاعات بااهمیت گروه الف:
تا قبل از بهمن 1396 شرکت های بورسی در صورت بروز اتفاقات مهم که بر روی سود هر سهم آن اثرگذار بود و اثر آن موجب تغییر بیش از 20 درصدی در EPS شرکت می شد گزارشی تحت عنوان پیش بینی درآمد هر سهم سال مالی منتهی به 13xx/xx/xx منتشر می کردند و در آن اطلاعاتی را منتشر می کردند. ولی از بهمن سال 1396 سازمان بورس این گزارش ها را حذف و به جای آن مصوب کرد تا شرکت ها اطلاعات مهم و اثرگذار بر سود هر سهم خود را در گزارشی تحت عنوان افشای اطلاعات بااهمیت گروه الف منتشر نمایند و در آن تغییرات سود هر سهم را گزارش کنند.
ث) گزارش اطلاعات بااهمیت گروه ب:
هم چنین اطلاعات بااهمیت دیگر را که مستقیماً موجب تغییر سود هر سهم نمی شوند ولی جزو اطلاعاتی است که سهامداران باید نسبت به آن آگاهی داشته باشند در گزارشی تحت عنوان افشای اطلاعات بااهمیت گروه ب منتشر می گردد(برای مثال برنده شدن یک شرکت تولیدی در یک مناقصه و …).
ج) گزارش تفسیری مدیریت:
در گذشته تمامی انتظارات مدیریت در قالب گزارش پیش بینی درآمد هر سهم منتشر می شد ولی در حال حاضر در گزارشی تحت عنوان گزارش تفسیری مدیریت که در دو قالب تحت وب و فایل متنی PDF منتشر می گردد و انتظارات مدیریت از فروش(به طور خاص فروش مقداری محصولات) منتشر می گردد. عموماً این گزارش همراه با صورت های مالی میان دوره ای منتشر می گردد.
چ) یادداشت های همراه صورت های مالی:
بر طبق قانون سازمان، تمامی شرکت های بورسی ملزم هستند تا برای گزارش های 6 ماهه و 12 ماهه خود گزارش حسابرسی شده شرکت را منتشر کنند. لازم به ذکر است که تمامی شرکت های بورسی دارای حسابرس داخلی هستند و گزارش مزبور توسط حسابرس مستقل خارج از شرکت که مورد تائید سازمان بورس هست تهیه می گردد. گزارش حسابرس مستقل در گزارشی تحت عنوان اطلاعات و صورت های مالی 6(12) ماهه منتهی به 13XX/XX/XX منتشر می گردد. لازم به ذکر است که عنوان اصلی این گزارش عموماً یادداشت های همراه صورت های مالی است.
ح) فرایند انجام افزایش سرمایه:
در نهایت یکی از مهم ترین گزارش ها که سرمایه گذاران به آن توجه ویژه دارند گزارش افزایش سرمایه شرکت ها هست. لازم به ذکر است که برای برگزاری مجمع فوق العاده جهت انجام افزایش سرمایه شرکت ها بایستی چندین گزارش ارائه بدهند که تمامی آن ها در قالب اطلاعیه های کدال در اختیار عموم قرار بگیرد. ابتدا گزارش طرح توجیهی افزایش سرمایه در گزارشی تحت عنوان پیشنهاد هیئت مدیره به مجمع فوق العاده در خصوص افزایش سرمایه منتشر می گردد. پس از آن این گزارش برای حسابرس و بازرس قانونی ارسال می گردد و پس از تائید توسط این دو، گزارشی تحت عنوان اظهارنظر حسابرس و بازرس قانونی در خصوص افزایش سرمایه در کدال درج می گردد و گزارش مزبور برای سازمان بورس ارسال می گردد. نظر سازمان بورس در گزارشی با عنوان مدارک و مستندات درخواست افزایش سرمایه در سامانه درج می گردد. پس از طی تمامی مراحل شرکت موظف است طی 60 روز مجمع فوق العاده را برگزار نماید.