نوسانات نرخ ارز همواره برای بنگاهها و صادرکنندگان مشکلات زیادی را به وجود آورده است. نرخ دلار باید توسط بازار ارز در کشور تعیین شود، منظور از بازار ارز محل تلاقی عرضه و تقاضاست، جایی که در آن فروشندگان و خریداران دلار به هم میرسند.
دلار و ارزهای دیگر مانند یورو و پوند و... توسط صرافان به متقاضیان عرضه می شوند، اما نرخ آن ها معمولا توسط بانک مرکزی تعیین می شود و به صرافان دستور داده می شود که با فلان نرخ اقدام به فروش نمایند. معمولا این اقدام بانک مرکزی از تلاطمات نرخ ارز و قیمت دلار آمریکا میکاهد و موجب می شود آرامش به بازار ارز بازگردد.
صرافان در حقیقت شعب فروش ارز در کشور می باشند که مجوز فعالیت خود را از بانک مرکزی می گیرند. در گذشته نرخ ارز توسط دولت تعیین میشد و به بانک مرکزی ابلاغ میشد و بانک مرکزی هم آن را به صرافان منتقل می کرد، اما اکنون بانک مرکزی استقلال کامل دارد و دیگر از دولت دستور نمی گیرد.
برخی از ارزها در بازار نسبت به بقیه در معامله های زیادی استفاده می شود و این نوع ارزها را با نام ارزهای اصلی Major میشناسند. این عبارت ها را با علائم اختصاری دیگری شناخته می شوند که شامل مواردی چون USD دلار آمریکا، EUR یورو (پول مشترک اتحادیه اروپا)، GBP پوند انگلیس، JPY ین ژاپن، CHF فرانک سوئیس، CAD دلار کانادا، AUD دلار استرالیا می باشند.
در بازار ارزی عمق و وسعت و نقدینگی بسیار تعجب برانگیز می باشد. با توجه به برآوردهای که صورت گرفته است می توان گفت برخی از نرخهای تبادلی ارزی می توانند تا میزان زیادی در روز تغییر داشته باشند. نوسان های که در نمودار عرضه و تقاضای ارز در یک کشور به وجود می آید به موارد مختلفی وابسته است که می توان به رشد اقتصادی، تغییرسلیقه افراد به تولیدهای داخلی و خارجی، تغییر نرخ بهره و… اشاره کنیم و البته مداخل های بانک مرکزی که برای سیاستهای پولی ایجاد می گردد در این امر نیز دخیل هستند.
تعیین دستوری قیمت ارز
شاید شما هم بارها نام ارز را در قسمت های مختلفی شنیده باشید و با آن آشنایی نسبتی دارید. یکی از سوال های که برای عده ی زیادی به وجود می آید اصول نرخ ارز می باشد و اینکه چگونه مشخص می گردد. اگر شما یک کالای را از کشور خارجی خریداری کرده باشید و بخواهید محاسبه کنید که چقدر از پول کشور با واحد ارزی کشور دیگر معادل است به سراغ روشهای مختلف محاسبه نرخ ارز می روید. از اصلی ترین روش های که برای محاسبه نرخ ارز انجام می شود می توان به PPP اشاره نمود که در واقع همان برابری قدرت خرید است.
اگر نرخ ارز یا پول داخلی ضعیف باشد از مواردی می باشد که این امکان را دارد برخلاف عقیده مردم برای کشورهای که در وضعیت توسعه و اقتصادهای نوظهر هستند، سود به همراه داشته باشد. یکی از از اصلی ترین مزیت های که در نرخ ارز ضعیف وجود داشته است، افزایش صادرات کالا و خدمات است.
برای اینکه بتوانید این مطلب را بهتر متوجه شوید مثلا بهای ارزی کشوری مثل لیره ترکیه به نسبت ارز کشور ایران حدود پنج درصد افزایش داشته باشد و در این صورت به نسبت کالاهای ترکیه بهای محصولات ایرانی ارزانتر می گردد و برای مردم ترکیه وارد کردن چنین محصولاتی از تولیدشان ارزان تر خواهد گردید. این امر موجب می شود که برای کشوری که پولشان ارزان تر شده صادرات و ارزآوری افزایش یابد. همین شیوه از در دوران افت شدید ارزش ریال در سال های گذشته سبب جذب گردشگران خارجی به ایران شده بود.