مشکلات شغلی یک تریدر

تریدر بودن شغلی است که صدای طبلش از دور برای همه بسیار جذاب و خوش است. اما وقتی که واردش می شوید تازه می فهمید که مشکلات شغلی یک تریدر چیست. و چگونه روی زندگی یک فرد می تواند اثر بگذارد. می خواهم امروز با شما کمی خودمانی تر بنشینیم و حرف هایی بزنیم که در هیچ کتابی به شما نمی گویند. پس اگر شما هنوز وارد این شغل نشده اید و قصد دارید که وارد این حرفه جذاب اما دشوار شوید، ابتدا ذهن خود را از همه چیز پاک کنید و لطفا تا پایان این مقاله با من همراه باشید.

قصه از کجا شروع شد
روزی روزگاری که خدا نصیب گرگ بیابان هم نکند، بازار کار خراب شد. تورم به شدت بالا رفت و رکود عجیبی کل جامعه رو گرفته بود. طوری که اگر هر پیشنهاد کاری به شما می شد، با یک دو دوتا چهارتای ساده می شد فهمید که اگر همان سرمایه را در بانک بگذاریم سودش بیشتر است، پس صرف ندارد.

روزی در یک آژانس (خدا خیرش بدهد) درحال رفتن به سمت مقصد بودم که با راننده مشغول گفتگو شدیم. هیچ وقت یادم نمی رود که به من گفت منم مثل شما بودم اما اکنون در اوقات بیکاریم در بازارهای مالی بورس و فارکس مشغول مطالعه و ترید هستم.

تا رسیدن به مقصد برایم کمی تعریف کرد اما من راستش چیزی متوجه نشدم. تنها گزینه مثبتی که داشت این بود که به من نرم افزار متاتریدر را معرفی کرد که می توانی به صورت آزمایشی با آن معامله کنی تا در آینده یک تریدر شوی.

چند هفته ای طول کشید تا سردربیاورم که داستان از چه قرار است. در آن زمان هم هنوز شبکه های اجتماعی وجود نداشت. در نهایت هم به دلیل نبودن سایت ها و فیلم های آموزشی و کسی که به عنوان پیش کسوت مرا راهنمایی کند، شاید اندازه 10 بار خرید یک محصول آموزشی، من زیان دادم تا به اشتباهات خود پی ببرم. در نهایت راه زندگی کردن به عنوان یک تریدر را از بازار با هزینه گزافی آموختم.

چرا مردم تریدر می شوند
می توانم با قطعیت بگویم که اکثر (بیش از 90%) مردم با امید ثروتمند شدن می خواهند در بازارهای مالی تریدر شوند. حقیقت این است که همه ما تحت تأثیر تبلیغات زندگی آسان، لوکس و بدون دغدغه مالی هستیم که دوری از این وسوسه ها بسیار دشوار است. خود من هم بزرگ ترین سیلی های بازار را به همین دلیل خوردم.

تریدر بودن یا نبودن، مسئله این است
چه کسی دوست ندارد در یک متر مربع جا و با آرامش کامل درحال نوشیدن یک فنجان نوشیدنی (غیرالکلی) و بدون نیاز به یک کارفرما وبدون محدودیت تایم کاری یا دغدغه های روزانه دیگر مثل ترافیک و گرما و سرما و مردم بعضا عصبانی در کوچه و خیابان، از هرجای دنیا سودآوری کند و درآمد داشته باشد؟

ترید در سفر
این ایده آل ترین تعریف از شغل یک تریدر است. از نظر شخصی من هرکسی چنین پیشنهاد شغلی جذابی را رد کند، در این دنیا زندگی نکرده است!

اما مشکل اینجاست که همیشه تعاریف ما از زندگی با آن چه که در واقعیت وجود دارد، کمی بیشتر از خیلی خیلی زیاد متفاوت است. چرا؟

چون اکثر مردم برا تریدر شدن، بدون داشتن هدفی مشخص و فقط برای کسب درآمد وارد بازارهای مالی می شوند. معمولا این افراد را می توان در سه گروه زیر دسته بندی کرد:

تریدرهای گروه اول
افرادی که ناخودآگاه و برای دست گرمی و ایجاد یک حس خوب و گذرا و با هدف بالا بردن آدرنالین خون خود، وارد بازارهای مالی می شوند. این افراد را می توان با قماربازان ناف لاس وگاس نیز مقایسه کرد. آن ها معمولا علاقه ای به کسب درآمد ندارند و با هر نتیجه ای خوشحالند. از این نوع تریدرها به بازندگان حرفه ای نیز می توان نام برد.

معمولا این افراد در مشاغل خود درآمد خوبی را دارند، اما همچنان اصرار دارند که مقداری از سرمایه خود را با سرمایه گذاری و ترید کردن در بازارهای مالی از دست بدهند.

تریدرهای گروه دوم
گروه دوم افرادی هستند که بسیار آرمان گرا و بلند پروازند. آنها می خواهند که در بازارهای مالی، یک تریدر شوند تا به همه ثابت کنند که شخصیتی منحصر به فرد هستند تا پدر و مادرش و عمه کتی به او افتخار کنند. اگر این افراد را ریشه یابی کنید می بینیم که نهایتا با یک ویدیویی انگیزشی به این بازار وارد شدند و اصلا تمرکزی روی کار ندارند و بعد از مدتی می بینند که اصلا علاقه ای هم به تریدر بودن در آن ها وجود نداشته است.

یکی دیگر از افرادی که در همین دسته تریدرهای بلندپرواز جای می گیرند، افراد بدهکار و مال باخته هستند. امیدوارم که برای هیچ کس پیش نیاید، اما من پیام های بسیاری دریافت می کنم که به عنوان مثال می گویند که ما سرمایه مان را در فلان کار از دست دادیم و اکنون می خواهیم با معامله در این بازار جبران گذشته را بکنیم و یا این که من بدهکارم و می خواهم با این کار بدهیم را پرداخت کنم.

واقعیت این است که دو نوع جواب برای این افراد وجود دارد. یکی این که واقعیت را بگوییم و دیگری این که واقعیت را نگوییم.

برایتان مثالی می زنم. حتما همه شما روی لبه جدول راه رفته اید. حتی من دیده ام که بعضی ها می دوند، می پرند و... اما بیایید همین جدول را ببریم و بالای برج میلاد بگذاریم، آیا بازهم می توانید روی آن راه بروید؟

مشکل دقیقا همین جاست، وقتی که ذهن شما از چیزی بترسد، دیگر مغزتان کارایی لازم را نخواهد داشت. وارن بافت هم که باشید در چنین شرایطی فرقی نخواهد کرد.

تریدرهای گروه سوم
تریدرهای حرفه ای و افرادی که برای زندگی این شغل را برمی گزینند. این افراد معمولا از لحاظ تیپ شخصیتی، انسان های گوشه گیری هستند، کم صحبت، منظم، آرمان گرا، اما صبورند و عموما افراد باهوشی هستند. در ادامه بیشتر راجع به این افراد صحبت می کنیم.

هر فردی که می خواهد وارد بازارهای مالی و به اصطلاح تریدر شود، باید به این سوال پاسخ دهد که چرا بازارهای مالی را انتخاب کرده ام؟

اشتباه نکنید، تریدر بودن یک بازی نیست، یک شغل است. افرادی که در بازارهای مالی کار می کنند، درواقع از این راه زندگی می کنند. درست مثل کسی که می خواهد مهندس یا یک حسابدار. اگر شخصی فقط برای این که پولدار شود، شغلش را انتخاب کند، بعد از این که به نتیجه مورد نظر نرسد، کاملا سرخورده خواهد شد. پس اگر هدفتان ماندن در بازارهای مالی است، تریدر بودن در بازارهای مالی را به چشم یک شغل ببینید و نه فقط میان بری برای پولدار شدن. در این حرفه نیز مثل بقیه شغل ها، هم روزهای خوب هست و هم روزهای بد.

مشکلات شغلی یک تریدر
اما شغل تریدری در بازارهای مالی هم مثل خیلی از مشاغل دیگر می تواند معایب و مشکلات زیادی خصوصا از لحاظ سلامت فیزیکی و روانی، برای ما ایجاد کند. این عوارض چه بخواهیم و چه نخواهیم در زندگی ما اثرگذار خواهد بود؛ پس سعی کنید قبل از این که وارد این حرفه شوید عوارض آن را خوب بشناسید و خود را با آن وفق دهید.

تریدر بدون امنیت شغلی
معمولا درصد زیادی از تریدرهای فعال در ایران بیمه و سابقه کار ندارند. بعد از سال ها تحلیل و ترید در بازارهای مختلف به خودتان می آیید و می بینید که فقط خودتان هستید و خودتان، کسی از یک تریدر حمایت نمی کند، هیچ صنف یا سازمانی برای رسیدگی به مشکلات و شکایات وجود ندارد، جالبتر این که اگر دربازارهای جهانی هم فعال باشید، دستتان به جایی نمی رسد.

پس اگر می خواهید یک تریدر شوید من پیشنهاد می کنم که از بیمه های خویش فرما و یا بیمه های شرکت های خصوصی برای عمر و سرمایه استفاده کنید. البته درصد کمی از تریدرها و تحلیل گران بورسی هم هستند که در شرکت های فعال در این زمینه و یا کارگزاری های مختلف مشغول به کار می شوند؛ معمولا این دسته از افراد مشکلی از بابت سابقه شغلی و یا بیمه ندارند.

تریدر بی تحرک
اگر مثل من علاقه مند باشید، بعد از سال ها تحلیل و ترید به خودتان می آیید و می بینید که در روز 16 تا 20 ساعت را پای نمودار و روی یک صندلی و بدون تحرک نشسته اید. خوب دیگر همه ما می دانیم که کم تحرکی و پشت میزنشینی یکی از عوامل مضر برای سلامتی ما محسوب می شود.

پس سعی کنید جدای از کار ساعاتی را در روز و برای ورزش و تحرک کنار بگذارید. ضمن این که شما برای ترید نیازی به ثابت ماندن ندارید، می توانید سفر کنید و هم زمان ترید کنید. مثلا یک هفته ویلایی را با منظره عالی در یکی از شهرهای شمالی کشور اجاره و آنجا کار کنید (این کار تأثیر بسیار چشمگیری روی عملکرد ذهنی شما خواهد گذاشت).

تریدر فراموشکار
معمولا تریدرها به خاطر این که غرق در اعداد و ارقام هستند، در اکثر مواقع و حتی در خواب هم به معاملات خود فکر می کنند، برای همین خیلی بیشتر از افراد عادی در فکر فرو می روند. این قضیه در دید عموم تریدرها افراد کم توجه و بعضا فراموشکاری به نظر بیایند.

اگر از یک تریدر بپرسید که "دیشب شام چه خوردی؟" احتمال زیادی وجود دارد که فراموش کرده باشد. اما اگر از او بپرسید که در فلان تاریخ چه اتفاقی افتاد که قیمت فلان سهم ریخت، سریع و با جزئیات کامل برایتان شرح می دهد.

پس اگر فردی را ملاقات کردید که مجبور شدید هر حرفی را چندبار برایش تکرار کنید، درحالی که او به یک گوشه خیره شده و مثل مجسمه خشک شده است؛ نگران نباشید احتمالا با یک تریدر روبه رو شده اید.

عوارض کم خوابی و بی خوابی
یکی از مشکلاتی که تقریبا همه تریدرها با آن روبه رو می شوند، کم خوابی و بی خوابی است. براساس نوع استراتژی، تریدرها ممکن است که روزی 16 الی 18 ساعت هم مجبور باشند که پای چارت بمانند. همچنین اثر نگاه کردن طولانی به صفحه نمایشگر به مدت طولانی، مخصوصا در تایم شب، می تواند علاوه بر کم خوابی، برای یک تریدر مشکلات بینایی را نیز به همراه داشته باشد.

برای حل این مشکل، می توان از استراتژی های معاملاتی میان مدت و بلندمدت استفاده کرد و یا حتی بازارهایی را انتخاب کرد که 24 ساعته نباشند.

مشکلات روانی یک تریدر
شاید یک تریدر بیشترین چالشی که دارد همین احساسات مختلفی است که در زمان های مختلف برایش پیش می آید. من شخصی را می شناختم که وقتی ریزش قیمت را در یک سهم دید، با این که تنها از سودش ضرر کرده بود، بازهم سکته قلبی کرد و کارش به بیمارستان کشید.

باور کنید که این یک شوخی نیست و احساسات در تریدرها می توانند معضل های بسیار زیادی را برای ما به وجود بیاورند که باعث عدم موفقیت یک تریدر باشد. در ادامه باهم چند مورد از اشتباهات شغلی یک تریدر را بررسی می کنیم.

اضطراب زیاد
برای همه تریدرها پیش آمده که در گوشه ای دنج درحال معامله هستید که ناگهان بازار خراب شده و دست های پشت پرده و همه دنیا دست به دست هم می دهند که شما ضرر کنید.

این زمان است که استرس و اضطراب در ما پدیدار می شود. میزان بروز احساسات و آستانه تحمل فشار، در طول ترید و برای هر فردی ممکن است متفاوت باشد. اما بدون شک میزان کنترل بر استرس و اضطراب یک تریدر در نتیجه عملکرد او تأثیر مستقیم خواهد داشت.

یعنی هرقدر یک تریدر بتواند آستانه تحمل فشار بالاتری داشته باشد و بتواند احساسات خود را بیشتر کنترل کند، مسلما نتیجه عملکرد بهتری نیز خواهد داشت.

راه حل
ترس از شکست و از دست دادن سرمایه و... همه این ها در ذهن ما است. یادمان باشد که سود و زیان یک مسئله کاملا نسبی و وابسته به زمان است. یعنی وقتی یک تریدر وارد معامله ای می شود، تا زمانی که از معامله خارج نشود، سود و زیانی ندیده است و این ذهن ما است که باعث می شود تا یک تریدر سودهایش را سریع خارج کند اما به ضررهایش اجازه پیشرفت بدهد.

اگر در زمان یک معامله استرس زیادی به شما وارد می شود پس حجم معاملاتتان را کمتر کنید. زیرا شما هنوز برای آن حجم آمادگی لازم را ندارید. سعی کنید آن قدر این تمرین را ادامه دهید تا این که اگر معامله بازی هم داشتید بتوانید با خیال راحت و بدون هیچ استرسی بخوابید.

احساس غرور
غرور یکی از مشکلات رایج و بسیار خطرناک در تریدری است. بسیاری از معامله گران، دقیقا زمانی که احساس می کنند تبدیل به استادان معامله گری شده اند، ضررهای بزرگی می کنند. افراد مبتدی بعد از چندین ترید موفق، اعتماد به نفس زیادی را کسب می کنند.

این امر حتی برای تریدرهای حرفه ای نیز می تواند اتفاق بیفتد. موفقیت های منظم و پشت سر هم ذهن آن ها را از واقعیت دور می کند. درست همین جا است که بازار به ما درس های بزرگی می دهد.

راه حل
برای حل این مشکل باید بگویم که سعی کنید برای خود یک استراتژی معاملاتی تهیه کنید و طبق آن عمل کنید. به امید سود بیشتر زیاد ترید نکنید و همیشه به استراتژی خود وفادار باشید، حتی اگر ضرر کردید، با دل و جان ضررها را بپذیرید.

در این صورت اگر سود هم کردید نباید هیچ گاه خارج از استراتژی خود معامله کنید. این قضه را باور کنید که همه سودهای بازار مال ما نیست. همان طور که یک شیر از یک گله فقط یک شکار را انتخاب می کند، ماهم به اندازه سهم خود از بازار سود می کنیم. برای خود یک تارگت روزانه برای سود و ضرر تعریف کنید و اگر در روز به همان مقدار سود/ضرر کردید، دیگر در آن روز ترید نکنید.

داشتن یک استراتژی مدیریت سرمایه خوب، از هر تحلیل و یا سیگنالی مهم تر است. اگر شما مدیریت سرمایه خوبی نداشته باشید، با تحلیل تضمینی هم نمی توانید سود کنید.

عدم اعتماد به نفس کافی
در طول زمان فعالیتم در بازارهای مالی، تریدرهایی را دیدم بسیار باسواد بودند و تمام قوانین مدیریت سرمایه را می دانستند، از سودآورترین استراتژی ها استفاده می کردند و دانش روان شناسی خوبی داشتند؛ با این حال آنها نمی توانستند درآمد زایی کنند!

به محض این که معاملات خود را باز می کردند، تمام دانش آن ها ناپدید می شد و شک تمام وجودشان را فرا می گرفت. با این وضعیت یک معامله گر نمی تواند تصمیمات درست و منطقی بگیرد. من این بروز کمبود اعتماد به نفس را بارها در بین تریدرها مشاهده کرده ام. بعد از تجربه چند شکست در معاملات، معمولا این حس سراغ تریدرها می آید. اما چه باید کرد؟

راه حل
مشکل از این جاست که اکثر کسانی که وارد حرفه بازارهای مالی می شوند، انتظار دارند از همان اول ماهی 30 تا 50 درصد سود کنند، اما بعد که با روزهای بد بازارر هم مواجه می شوند، تمام رویاهایشان را برباد رفته می بینند. این که باید انتظار سود معقول از بازار داشته باشیم خیلی مهم است. گاهی ممکن است در یک مقطع خاص بازارهای مالی به شکلی پیش برود که می تواند سودهای بزرگ کرد اما این را هم باید پذیرفت که شرایط همیشه یک شکل نیست و این ما هستیم که به عنوان یک تریدر باید خودمان را با شرایط مختلف بازار وقف دهیم. برای این که اعتماد به نفس خوبی برای ترید داشته باشید پیشنهاد می کنم تریدهای دسته جمعی را امتحان کنید. اگر به طور گروهی یا دوستان خود و در یک مکان شروع به کار کنید قطعا حس بهتری را تجربه خواهید کرد.

سخن آخر
تریدری یکی از جذاب ترین و در عین حال سخت ترین شغل های دنیاست که ممکن است برای همه مناسب نباشد. تریدر بودن را به چشم یک شغل ببینیم و با آن زندگی کنیم. برای رسیدن به خواسته های خود در این راه، برنامه ریزی کنیم و از همین امروز به دنبال یک استراتژی معاملاتی و مدیریت سرمایه خوب باشیم. اگر چاشنی صبر را به فاکتورهای بالا اضافه کنید، بی شک سودهای خوبی را می توانید بگیرید.