بازار مسکن همواره یکی از پر سود ترین و جذاب ترین بازار های سرمایه گذاری به حساب می آید. قطعا همه ما می دانیم که با وجود تورم های بی سابقه و شرایط بد اقتصادی کشور، کارکردن و کسب درآمد به تنهایی پاسخ گوی نیاز های مالی ما نیست و برای به دست آوردن ثروت بیشتر لازم است تا در یک بازار مناسب سرمایه گذاری کنیم.
با توجه به افزایش تورم و کاهش ارزش پول کشور، سرمایه گذاری در یک بازار اگر باعث افزایش سرمایه نشود حداقل از کاهش ارزش آن جلوگیری می کند. بازار های مختلفی مانند بورس، سپرده بانکی، خودرو، طلا و سکه، ارز، بیت کوین و... افراد زیادی را برای سرمایه گذاری به خود جذب می کنند اما بازار مسکن از گذشته جزو پرسود ترین بازار های سرمایه گذاری در ایران بوده است.
اما این بازار نیز همانقدر که از راهکار های پرسود برای افزایش در آمد است به همان میزان می تواند ریسک بالایی برای سرمایه شما داشته باشد. در این مقاله قصد داریم تعدادی از مزایا و معایب سرمایه گذاری در بازار مسکن را ذکر کنیم، هم چنین نیم نگاهی به آینده این بازار در کشور بیندازیم.
مزایای سرمایه گذاری در بازار مسکن
• سرمایه گذاری راحت تر نسبت به بازار های دیگر
اخیرا بازارهای سرمایه گذاری نظیر بورس و فرابورس سر و صدای زیادی به پا کرده اند و افراد زیادی را از طبقات مختلف جامعه برای سرمایه گذاری به خود جذب کرده اند. افرادی که در این بازار ها سرمایه گذاری می کنند برای به دست آوردن سود بیشتر نیاز به دانش و اطلاعات تخصصی دارند و لازم است همواره از سهم های مختلف و شاخص های آنها آگاهی داشته باشند تا در بهترین موقعیت نسبت به خرید یا فروش آن ها اقدام کنند.
در سایر بازار ها نظیر ارز و دلار، صندوق های سرمایه گذاری و... نیز برای کسب سود بیشتر نیاز به آگاهی زیاد و دید گسترده نسبت به بازار است تا دارایی که سرمایه گذاری شده است دچار ضرر و زیان نشود. اما همه ما می دانیم که سرمایه گذاری در بازار مسکن عموما نیاز به دانش و اطلاعات تخصصی ندارد و با کمی جست و جو در مناطق مختلف شهر و اطلاع از قیمت ها می توان با توجه به بودجه موجود گزینه مناسبی را انتخاب کرد.
• ثبات در دارایی ها
یکی از اصول سرمایه گذاری این است که اگر بودجه مناسبی در اختیار دارید تمامی آن را به یک بستر سرمایه گذاری تخصیص ندهید و در بازار های مختلفی سرمایه گذاری کنید. حال آنکه ممکن است تعدادی از این بازار ها مانند بورس جزو بازار های پر ریسک به حساب بیایند و برخی با ریسک پایین تر. اما بازار مسکن نوسان سایر دارایی های پر خطر را جبران می کند و ریسک کلی سرمایه گذاری شما را تا حد زیادی کاهش می دهد. ریسک پایین و بازدهی بالای بازار مسکن از جمله مهم ترین مزیت های این بازار به حساب می آید.
• اطمینان از کسب درآمد پایدار
یکی دیگر از مهم ترین مزیت های سرمایه گذاری در بازار مسکن در آمد حاصل از اجاره املاک است. همچنین در آمد قابل توجهی که از پس انداز اجاره در طولانی مدت به دست می آید و با عنوان بازده نرخ اجاره در طول یکسال یاد می شود ویژگی ای است که سایر بازار های سرمایه گذاری از آن بی بهره اند.
• دسترسی کامل به کل سرمایه
در بسیاری از بازار های سرمایه گذاری نمی توان کنترل صد در صد بر روی تمام سرمایه داشت و به دلایل مختلف ممکن است دارایی افراد دچار خسارت شود. به طور مثال در بازار بورس بحث دلالان وجود دارد و در بازار طلا و ارز نیز احتمال سرقت و هزینه نگهداری بالا قابل چشم پوشی نیست. اما بازار مسکن به دلیل ویژگی های خاصی که دارد مشکلات ذکر شده را ندارد.
معایب سرمایه گذرای در بازار مسکن
حال پس از بررسی تعدادی از مزایای بازار مسکن لازم است به برخی از معایب آن نیز اشاره کنیم و طبیعی است که این بازار نیز همانند سایر بازار ها معایب خاص خود را داشته باشد. مهم ترین عیب سرمایه گذاری در بازار مسکن که این روز ها باعث می شود مردم عادی کمتر به آن روی بیاورند سرمایه اولیه زیاد و قابلیت نقد شوندگی پایین آن است.
با افزایش تورم ها و بالا رفتن عجیب و غریب نرخ مسکن و املاک در سال های اخیر افراد کمتری به سراغ سرمایه گذاری در این بازار می روند و عمده معاملات مسکن به دست سرمایه داران کلان صورت می گیرد. همین امر سبب شده است تا افراد عام با بودجه کمتر تنها بتوانند مسکن هایی با متراژ پایین را خرید و فروش کنند.
عدم توانایی پیش بینی بازار مسکن نیز یکی دیگر از معایب آن است به طوری که می بینیم طی دو سال گذشته قیمت ها به شکل سرسام آوری افزایش یافت و اخیرا نیز مسائلی مانند کرونا سایه سنگین خود را بر سر این بازار انداخته اند و توانایی پیش بینی آینده این بازار را تا حدی غیر ممکن کرده اند.
چشم انداز بازار مسکن
این روزها خرید مسکن به یکی از رویاهای دست نیافتنی برای بسیاری از خانوار ها تبدیل شده است و با بررسی بیشتر بازار مسکن در ماه های اخیر در میابیم که این بازار به هیچ عنوان حال و روز خوبی را سپری نمی کند. به طور مثال تعداد معاملات آپارتمان در شهر تهران در فروردین ماه سال 1399 به 1.2 هزار واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل و و ماه مشابه سال قبل به ترتیب شاهد کاهش 87.7 و 63.7 درصدی آن هستیم.
بر خلاف بسیاری از مشاغل دیگر که با شیوع کرونا هم به فعالیت خود به صورت مجازی یا دورکاری ادامه دادند اما واژه دورکاری در بازار مسکن مفهومی ندارد و فرآیند ساخت و فروش مسکن مستلزم حضور فیزیکی افراد است. بنابراین پیش بینی آینده بازار وخیم مسکن در این روزها کار بسیار پیچیده ای است اما طبق نظر برخی کارشناسان به دلیل افت معاملات مسکن ناشی از کرونا در بهار امسال ممکن است شاهد رشد احتمالی معاملات در سه فصل دیگر سال باشیم. اما رکود سال 98 در معاملات سال جاری نیز جریان پیدا خواهد کرد.