گواهی سپرده کالایی اوراق بهاداری است که موید مالکیت دارنده آن بر مقدار معینی کالا است و پشتوانه آن قبض انبار استانداردی است که توسط انبارهای مورد تایید بورس صادر می شود.
این ابزار معاملاتی پیش تر در کشورهایی همچون برزیل، فرانسه و آرژانتین نیز انجام شده است، این گواهی دارای مزایایی است که مهم ترین آن به شرح ذیل است:
- امکان نقدینه کردن کالاهای راکد به وجود می آید.
- هزینه های انبارداری و جابه جایی بین انبارها کاهش می یابد.
- فاصله زمانی بین تولید و فروش کالا توسط تولیدکننده مدیریت می شود.
- بی ثباتی های قیمت ها کاهش می یابد.
- تامین مالی تولیدکنندگان تسهیل و با هزینه های کمتری انجام می شود.
- فرآیند استانداردسازی کالاها و ارتقاء کیفیت آنها بهبود می یابد.
ویژگی های کالاهای مناسب برای راه اندازی گواهی سپرده کالایی
- استاندارد پذیری کالا:کالاهای غیراستاندارد و با قابلیت تغییر کیفیت طی زمان، فاقد این خصوصیت است.
- قابلیت ماندگاری کالا برای یک دوره زمانی قابل قبول: امکان راه اندازی معاملات گواهی سپرده کالایی روی کالاهای با طول دوره نگهداری پایین وجود ندارد.
- عدم وجود مازاد تقاضا برای کالا: چنان چه کالایی بازاری با مازاد تقاضا داشته باشند، انگیزه ای برای توقف آن در انبار و نگهداری آن وجود ندارد.
- قابلیت تفکیک کالا به محموله های استاندارد:در صورتی که کالایی قابلیت تفکیک نداشته باشد و صرفا برای فروش به صورت یکجا باشد، راه اندازی معاملات گواهی سپرده کالایی روی آن امکان پذیر نخواهد بود.