راهکارهای چهارده گانه برای حل مشکلات تولید در پساکرونا

کووید 19 شرایط خاصی برای کشور رقم زده است، از هر گوشه و کناری که تولیدی صورت می گیرد، شاهد گلایه های بخش خصوصی هستیم. بخشی که اعتقاد دارد اگر به حال خود رها شود، کارآیی بیشتری خواهد داشت و می تواند ضمن رشد اشتغال، ارز آوری هم داشته باشد. از این رو با 4 فعال بخش خصوصی درباره راهکارهایی که می توان به دولت داد تا از بحران ها فاصله گرفت، گفت و گو کردیم آنها به بیش از 14 راهکار عملیاتی که نیاز به منابع مالی ندارد، اشاره کردند.

استفاده از پتانسیل هایی که حرفی از آنها زده نشده است
محمد امیرزاده، عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی ایران گفت: سرمایه و امکانات زیادی در شرکت های دولتی وجود دارد که هیچ کس به آن توجهی نمی کند، لذا در شرایطی که تولیدکنندگان و فعالان بخش خصوصی با شیوع ویروس کرونا، تحریم و رکود حاکم بر بازار مواجه هستند، می توان از پتانسیل هایی که در شرکت و مجموعه های دولتی وجود دارد، استفاده کرد.

او افزود: امکانات فنی، مهندسی و سپرده شرکت های دولتی بعضاً در هیچ جایی ثبت نشده و به همین دلیل کمتر به آن اشاره شده است اما اگر دولت در بدنه خود این موارد را شناسایی و رصد کند، می تواند به بخش تولید کمک و آنها را از بحران خارج کند.

جلوگیری از تصمیم های شتاب زده
عضو اتاق بازرگانی ایران تصریح کرد: راهکار دیگری که دولت می تواند داشته باشد تا فعالان بخش خصوصی با شرایط بهتری فعالیت کنند، جلوگیری از تصمیم های شتاب زده است، این موضوع در واگذاری سهام دولتی بیشتر صدق می کند. او گفت: بخش خصوصی نگران این است که واگذاری های دولتی به گونه ای باشد که تجربه خصوصی سازی سال های گذشته تکرار شود، با واگذاری های اشتباه در سال های قبل، خیلی از کارخانه ها تعطیل و کارگران بیکار شدند. عضو اتاق بازرگانی ایران افزود: فعالان بخش خصوصی از دولت می خواهند که هرگونه واگذاری با بررسی دقیق باشد تا افراد غیراهل سکاندار سهام دولتی نباشند، وقتی صنعتی تعطیل و کارخانه ای تعدیل نیرو می کند، آثار سوء آن در کل بخش اقتصادی نمایان می شود و این امر انگیزه سرمایه گذاری را از بین می برد.

واگذاری ها با بررسی باشد
این فعال بخش خصوصی ادامه داد: اگر دولت واگذاری های گذشته را واکاوی کند و تمام نقاط ضعف آن را در این دوره از بین ببرد، واگذاری ها بدرستی انجام خواهد شد، اما اگر مطالعه ای صورت نگیرد و بدون هدف به سمت خصوصی سازی حرکت کنیم، دوباره شاهد تعطیلی کارخانه ها خواهیم بود.
امیرزاده می گوید: زمانی که فضای اقتصادی با چالش روبه رو است، هرگونه تصمیم گیری باید با در نظر گرفتن تبعات مثبت و منفی آن باشد، بدین جهت امیدواریم دولت به گونه ای حرکت کند که قوانین اطمینان بخش باشد و فعالان اقتصادی هر روز با قوانین جدید و متغیر روبه رو نباشند.

دولت به تعهدات خود پایبند باشد
او تصریح کرد: قیمت ارز هم مقوله دیگری است که می تواند به فعالیت بخش خصوصی و تولید، کمک کند، اگر قیمت ارز متغیر باشد، تولیدکننده و فعال اقتصادی با وجود مشکلات تحریم و کووید 19 نمی تواند هیچ تصمیمی بگیرد یا حتی این احتمال وجود دارد که میل و انگیزه اش را برای تولید از دست بدهد.

عضو اتاق بازرگانی ایران در ادامه خواستار پایبند بودن دولت به تعهداتش شد و گفت: وقتی تصمیم های دولت مغایر با تعهداتش است، به فعالان بخش خصوصی ضربه وارد می کند، بخش خصوصی برنامه ریزی می کند که ارز حاصل از صادرات را با توجه به مصوبات دولت برگرداند اما در میانه های راه می بینیم که نگاه دولت تغییر کرده و دیگر به تعهدات خود پایبند نیست.

او افزود: دولت اگر هر تعهدی را در هر زمانی متقبل می شود، همان را در صورت افزایش نرخ ارز و سایر فاکتورها ادامه دهد، تغییر آن انگیزه تولیدکنندگان را برای ادامه حیات کم می کند.

شاه کلید رفع بحران، صادرات است
احمد خوروش، عضو اتاق بازرگانی ایران به دولت راهکار صادرات را ارائه کرد و گفت: تنها راه برون رفت از شرایط موجود، صادرات است، اگر کشور صادرات محور شود می توان چالش های شیوع ویروس کرونا، تحریم و رکود را از بین برد.

او ادامه داد: یکی از صنایعی که صادرات آن می تواند درآمدزا باشد، محصولات فولادی است، در این صنعت نیازی به واردات مواد اولیه نیست و کشور زنجیره تولید آن را به صورت کامل دارد، بدین جهت با سهل تر سازی صادرات می توان به درآمد ارزی خوبی دست یافت.

خوروش افزود: حذف موانع صادراتی، همکاری بانک مرکزی در برگشت پول صادرات و تسهیل قوانین، می تواند بهترین کمک دولت به بخش خصوصی و واحدهای تولیدی باشد که محصولات صادرات گرا تولید می کنند.

او می گوید: دولت به غیر از دغدغه تولید و کمک به فعالان بخش خصوصی، به دنبال حفظ اشتغال است، از این رو واحدهای تولیدی صادرات گرا می توانند نقش آفرین های خوبی برای دولت و اقتصاد باشند.

خوروش افزود: با وجود شیوع ویروس کرونا و تحریم، صادرات کشور متوقف نشده است، لذا می توان به منابع ارزی حاصل از صادرات تکیه کرد، اما این مهم زمانی به دست می آید که سه خواسته (حذف موانع صادراتی، همکاری بانک مرکزی در برگشت پول صادرات و تسهیل قوانین) فعالان بخش خصوصی مورد توجه قرار گیرد.

او تأکید کرد: شاه کلید رفع بحران، صادرات است که طی چند وقت اخیر مغفول واقع شده است.

چرا بانک ها فشار می آورند؟
سیدعبدالوهاب سهل آبادی، عضو دیگر اتاق بازرگانی ایران گفت: فعالان بخش خصوصی از دولت خواسته زیادی ندارند و در مجموع همه خواهان این هستیم که دولت با تصویب قوانین شتاب زده، سنگ جلوی پای فعالیت بخش خصوصی نگذارد و از سویی قوانینی را که به خوبی وضع شده است اجرایی کند، به عنوان مثال ما خواهان اجرایی شدن قانون رفع موانع تولید هستیم که با وجود پیگیری های مختلف هنوز اجرایی نشده است.

او ادامه داد: از زمانی که ویروس کرونا شیوع پیدا کرد، دولت از فعالان بخش خصوصی و تولیدکنندگان خواست که ما نسبت به پرداخت بدهی مشتریان و همکاران خود سختگیر نباشیم، اما در مقابل بانک ها چنین همکاری نداشتند؛ بانک ها به جای آنکه فشار بر تولیدکنندگان را کمتر کنند، خواهان طلب های خود هستند، از طرفی برخی از بانک ها فشارها را بیشتر کردند. این عضو اتاق بازرگانی ایران می گوید: از دولت می خواهیم نسبت به بعضی از ضوابطی که ایجاد می کند، دقت بیشتری داشته باشد تا فعالان بخش خصوصی از آن ضوابط متضرر نشوند.

او خواسته دیگر بخش خصوصی از دولت را در تفویض اختیارات دانست و گفت: قرار بود برخی از وظایف و فعالیت های دولت به بخش خصوصی تفویض شود تا سرعت در انجام امور افزایش پیدا کند، اما واگذاری های اینچنینی در حد شعار باقی ماند و هنوز هیچگونه تفویض اختیاری صورت نگرفته است.

نرخ سود کاهش پیدا کند
سهل آبادی خاطرنشان کرد: موضوع دیگری که همواره و در تمام دولت ها به آن اشاره شده، نرخ سود بانکی است، این نرخ برای تولیدی که با تحریم روبه رو است بسیار سنگین است. عضو اتاق بازرگانی ایران در ادامه درباره وضعیت فعلی بورس هشدار داد و گفت: بورس به جای آنکه وسیله ای برای حرکت تولید باشد، راهکار انحرافی برای پولدار شدن برخی ها شده است. فضای فعلی بورس به گونه ای نیست که تولید تقویت شود، بدین جهت این نگرانی وجود دارد که برخی از فعالان اقتصادی در چنین فضاهایی از تولید فاصله بگیرند.

بخش خصوصی در استعمار شرکت های بزرگ
او تصریح کرد: چالش دیگری که در فضای اقتصادی وجود دارد، این است که بخش خصوصی مستعمره واحدهای بزرگ صنعتی و تولیدی دولت است؛ تمام شرکت ها و مجموعه های بزرگ دولتی دست دولت است و این امر رقابت ناسالمی را ایجاد کرده است؛ دولت بایست از بنگاهداری فاصله بگیرد و اجازه دهد بخش خصوصی فعالانه عمل کند.

عضو اتاق بازرگانی ایران می گوید: مدیریت صندوق های حمایتی باید مورد بازنگری قرار گیرد، اکنون برخی از صندوق ها وضعیت بدی دارند که اگر شرایط موجود برای آنها ادامه پیدا کند، به طور قطع دیگر صندوق حمایتی در کشور نخواهیم داشت؛ صندوق های حمایتی باید توسط بخش خصوصی اداره شود تا در بحران ها بتوان از آن کمک گرفت. او توضیح داد: اگر دولت اجازه نمی دهد بخش خصوصی مدیر صندوق های حمایتی شود، حداقل این بخش می تواند در لیست اعضای هیأت مدیره قرار گیرد؛ وقتی چنین شرایطی باشد در زمان بروز بحران مانند اکنون که کشور با ویروس کرونا روبه رو است، امکان برداشت از صندوق های حمایتی فراهم می شود.

نوشدارو بعد از مرگ سهراب
سهل آبادی گفت: اگر صندوق ها در شرایط بحران امکان کمک ندارند، حداقل بخش خصوصی آنها را اداره کند و تحت سیاستگذاری خود بگذارد تا در موارد خاص فضا برای کمک کردن فراهم باشد. او ادامه داد: دولت در زمان بروز بحران، تمایل به همکاری با فعالان بخش خصوصی را دارد، اما اکثر مواقع کمک ها، حکم نوشدارو بعد از مرگ سهراب را پیدا می کند و از طرفی آن دارو برای بخش خصوصی خیلی گران تمام می شود و فعال اقتصادی ترجیح می دهد سراغ این دارو نرود.

راهکارهای غیرمالی اجرایی شود
سیدبهادر احرامیان، از دیگر اعضای اتاق بازرگانی ایران می گوید: به جهت تحریم، دولت مشکلات گسترده ای در زمینه تأمین نقدینگی واحدهای صنعتی دارد، اما برای برون رفت از بحران های پیش آمده برای صنعت راهکارهای غیرمالی هم وجود دارد که تحقق آنها هم دور از ذهن نیست. او گفت: یکی از کمک های دولت حذف قوانین زائدی است که اکنون دست و پای تولیدکنندگان و فعالان بخش خصوصی را بسته است. احرامیان ادامه داد: دولت با بخش خصوصی نشست بگذارد و وضعیت آنها را در بحران پیش آمده بشنود، به نظر می رسد که مشکلات تولید به طور کامل احصا نشده است، وقتی چالش ها به طور کامل استخراج نشده نمی توان برای آن راهکاری اتخاذ کرد.