خسارات کرونا به صنعت گردشگری ایران

بنابر اعلام وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران، با شیوع کرونا نزدیک به 13 هزار راهنمای گردشگری در ایران شغل خود را از دست داده اند.

ولی تیموری، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به خبرگزاری ایسنا گفته است: "ما با گروهی از مشاغل مواجهیم که بیشتر از 6 ماه است معیشت و اشتغالشان تحت تأثیر تحولات و حوادث کشور قرار گرفته و با شیوع ویروس کرونا هم رسما بیکار شده اند و بیمه هم ندارند."هم زمان دولت ایران با درخواست وزارت میراث فرهنگی و گردشگری برای اختصاص 3800 میلیارد تومان برای جبران خسارات ناشی از شیوع کرونا و آسیب به کسب و کارهای مرتبط با صنعت گردشگری موافقت نکرده و وام 12 درصدی را جایگزین آن کرده است.

آقای تیموری درباره جزئیات تسهیلات بخش گردشگری گفته "16 میلیون تومان وام به ازای هر شغل اختصاص می یابد."نرخ سود این تسهیلات 12 درصد اعلام شده که دوره بازپرداخت آن دو سال است.به گفته آقای تیموری "اگر یک هتل و یا دفتر خدمات مسافرتی 20 نفر شاغل بیمه ای داشته باشد، به ازای هر نفر 16 میلیون تومان تسهیلات تخصیص می یابد."

با اینکه رقم مشخصی درباره ضرر ناشی از کرونا در این بخش ها در دست نیست اما وزارت میراث فرهنگی خسارات وارد شده به سه بخش میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را 3800 میلیارد تومان برآورد کرده است.دولت ایران پیشتر گفته بود 75 هزار میلیارد تومان برای جبران خسارت کل کسب و کارهای آسیب دیده درنظر گرفته است که گردشگری هم بخشی از آن است.

بر اساس برآوردهای رسمی، صنعت گردشگری در ایران پس از شیوع ویروس کرونا با 100 درصد خسارت مالی مواجه شده است؛ تعداد شاغلان مستقیم در بخش گردشگری ایران حدود 80 هزار نفر است.شیوع کرونا در ایران در اسفند ماه و در آستانه تعطیلات نوروزی شدت گرفت؛ زمانی که بسیاری از صنایع وابسته به گردشگری و تورهای مسافرتی با موج عظیمی از درخواست برای لغو سفر و بازگرداندن پول مسافران مواجه شدند؛ بعضی از شرکتهای مسافرتی می گویند هنوز پول خود را از شرکتهای هواپیمایی پس نگرفته اند.

اتفاقات پس از اسفند به بیکاری گسترده ای در صنایع وابسته به گردشگری منجر شد که ممکن است مدتها ادامه یابد.اعلام جزئیات تسهیلات جدید و رد درخواست 3800 میلیارد تومانی در حالیست که علی اصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران گفته است: "در صورت تخصیص پیدا نکردن 38 هزارمیلیارد ریال اعتبار برای جبران بخشی از خسارت های گردشگری، شاهد سیل عظیمی از بیکاری در سال جهش تولید خواهیم بود."

بعضی از فعالان بخشهای آسیب دیده در بخشهای مرتبط با گردشگری وام 12 درصدی را مشکل زا توصیف کرده اند چون به گفته آنها این وام بر بدهی آنها خواهد افزود.انجمن دفاتر مسافرت هوایی و جهانگردی ایران گفته در ماه های اسفند 98 و فروردین 99 حدود یک هزار میلیارد تومان به آژانس های مسافرتی خسارت وارد شده است.در حالی که فعلا برآورد دقیقی از میزان خسارات در بخش گردشگری و صنایع وابسته در دست نیست، وزارت میراث فرهنگی زیان مالی فقط دو بخش هتلداری و دفاتر خدمات مسافرتی را حدود 4 هزار میلیارد تومان برآورد کرده است.

جامعه هتل داران ایران می گوید به دلیل بسته شدن مراکز اقامتی، تا نیمه فروردین بیش از 3 هزار میلیارد تومان از شیوع کرونا به هتل و هتل آپارتمان های ایران خسارت وارد شده است.وزارت صمت (صنعت، معدن و تجارت)، بخشهای مرتبط با گردشگری را از جمله مشاغلی تشخیص داده که بیشترین آسیب را از کرونا دیده اند؛ دولت ایران گردشگری را مشمول بعضی تخفیف ها نظیر حذف مالیات برای سه ماه کرده است.بسیاری از فعالان گردشگری تسهیلات دولت را با توجه به حجم خسارات، کافی نمی دانند.

پیش از شیوع کرونا در ایران تحولات دیگری هم به گردشگری ایران لطمه زده بود.ایران در سال های اخیر تلاش کرده بود با جلب گردشگران خارجی، دست کم بخشی از درآمدهای ارزی خود را که با تحریم های آمریکا از بین رفته بازیابی کند؛ از جمله این اقدامات می توان به لغو یک طرفه ویزا برای اتباع برخی کشورها مثل چین اشاره کرد.