کرونا چقدر در برابر مواد ضدعفونی مقاوم است؟
یک متخصص بهداشت محیط می گوید: پژوهشی که اخیراً درباره مقاومت ویروس کرونا در برابر انواع گندزداها منتشر شده نتیجه عجیبی را نشان می دهد که اگر بخواهیم دستاورد این مقاله را تأیید کنیم، افراد بایستی دست های خود را به مدت 5 دقیقه در تشت ماده گندزدا قرار دهند و همیشه یک سطل و حجم زیادی گندزدا همراه داشته باشند.
به نقل از ایرنا، طبق پوستر منتشرشده، ویروس کرونا حتی در دمای 70 درجه پنج دقیقه ماندگار است؛ موضوعی که بسیاری از مردمی را که با گرم کردن مواد غذایی از گندزدایی آن مطمئن می شدند را نگران کرده است.
اخیراً پژوهشی از محققان درباره پایداری SARS-COV-2 در محیط های مختلف منتشر شده است. در این مطالعه محققان ویروس جدید کرونا را در بافت سلول کشت داده اند تا ماندگاری آن را در دما و سطوح مختلف مشخص کنند. این مطالعه توسط کمیته مشورتی دندانپزشکی کرونا در معاونت درمان ترجمه شده و براساس آن، جدولی تهیه شده و در اختیار عموم قرار گرفته است که بر اساس آن ویروس کرونا در دمای 4 تا 22 درجه 14 روز زنده می ماند و در همین مدت بیماری زایی دارد.
همچنین بیماری زایی این ویروس در دمای 37 درجه به دو روز کاهش می یابد. در دمای 56 درجه میزان ماندگاری و بیماری زایی ویروس کرونا به 30 دقیقه می رسد و در دمای 70 درجه پس از پنج دقیقه ویروس از بین می رود. همچنین میزان مقاومت این ویروس بر روی کاغذ 3 ساعت، روی پارچه و چوب 2 روز، روی شیشه 4 روز، روی استیل، پلاستیک و سطح درونی ماسک 7 روز و روی سطح خارجی ماسک بیش از 7 روز زنده می ماند و بیماری زایی دارد.
محمدعلی ززولی عضو هیئت علمی گروه بهداشت محیط دانشگاه علوم پزشکی مازندران می گوید با مطالعه اصل مقاله و ترجمه آن، می توان هم به اصل مقاله و هم ترجمه آن نقدها و ایراداتی وارد کرد.
بخش سوم این پژوهش بررسی تأثیر گندزداهای مختلف روی ویروس جدید کروناست که این مطالعه، گندزداهای مختلف را با زمان «ماندگاری» 5 دقیقه و بیشتر(15 و 30 دقیقه) مورد بررسی قرار داده و در تمام موارد به استثنای محلول رقیق شده صابون، پس از 5 دقیقه ویروسی مشاهده نشده است.
ایراد جدی در طراحی بخش سوم این پژوهش این است که زمان کمتر از 5 دقیقه مثلا 1 دقیقه بررسی نشده که اگر بررسی می شد، قاعدتا با توجه به مطالعات گذشته و دستورالعمل های سازمان های مسئول زمان یک دقیقه کافی بود.
دومین ایرادی که ززولی به آن اشاره می کند این است که صابون میکروب کش نیست، بلکه یک پاک کننده است، ولی محققان این پژوهش آن را با غلظت کم به عنوان ویروس کش استفاده کرده اند که نادرست است. در جدول اول نتایج تست گندزداهای مختلف توسط محققان و در جدول دوم ترجمه آمده است. علامت U در جدول اول به معنی عدم مشاهده (Undetectable) است.
ززولی ادامه می دهد که متأسفانه مترجمان این مقاله هم قادر نبودند متن را به خوبی ترجمه کنند. مثلا مترجمان باید اعلام می کردند زمان کمتر از 5 دقیقه بررسی نشد، همان طوری که در متن مقاله لاتین، خود محققان به آن اشاره کرده اند. همچنین مترجمان، نسبت های گندزداهای مورد استفاده را هم اشتباه در جدول نوشته اند، مثلا نوشته اند هیپوکلریت رقیق شده 5 درصد
در حالی که منظور نویسنده مقاله، محلول حاوی غلظت 0.1 درصد کلر بوده است، نه رقت حجمی. اگر منظور مترجم رقت حجمی هم باشد، رقت محلول 1 به 49، 2درصد خواهد بود نه 5 درصد.
بایستی اشاره می شد که صابون ویروس کش نیست، بلکه عمل پاک کنندگی و زدایش انجام می دهد. از سوی دیگر، این مقاله از نظر روش کنترل عفونت محیطی روش مناسبی استفاده نکرده و از طرفی مترجم هم نتوانسته است مفهوم مقاله را برساند.
به اعتقاد ززولی اگر بخواهیم دستاورد این مقاله را تأیید کنیم مفهوم آن این است که افراد بایستی دستهای خود را مدت 5 دقیقه در تشت ماده گندزدا قرار دهند و همیشه یک سطل و حجم زیادی گندزدا همراه داشته باشند.
این در حالی است که نگهداری دست در محلول 5% (یعنی وایتکس غلیظ) به مدت 5 دقیقه موجب آسیب جدی به پوست و مشکلات تنفسی خواهد شد. ضمن اینکه الکل به خاطر فرار بودن در زمان های آزمایش محقق تا 30 دقیقه از محیط خارج می شود.
گفتنی است مقاله مذکور در سایت معتبر لنست درج شده، اما با توجه به اینکه در شرایط آزمایشگاهی چنین نتایجی داده است، لازم است با دقت بیشتری بررسی شود، اما به نظر می رسد صرف اینکه یک مقاله علمی است، نمی توان آن را به عنوان یک راهنمای رسمی برای عموم مردم منتشر کرد و سبب نگرانی و هراس شد.